معرفي کتاب :: برابرهای علوم بلاغت در فارسی و عربی
برابرهای علوم بلاغت در فارسی و عربی
موضوع: ادبيات نويسنده: سید حمید طبیبیان ناشر: امیركبیر نوبت چاپ: اول تعداد صفحات: 522 صفحه تيراژ: 1500 نسخه قطع: رقعي قيمت: 85000 ريال
معرفي کتاب:
"برابرهای علوم بلاغت در فارسی و عربی بر اساس تلخیصالمفتاح و مختصرالمعانی"
سخن فصیح و بلیغ به سخنی گفته میشود كه علاوه بر روشنی و رسایی در شنونده تأثیر عاطفی و روانی داشته باشد به گونهای كه بتواند شنونده را به كاری برانگیزد یا وادار كند تا از انجام كاری بپرهیزد.
مؤلف كتاب "برابرهای علوم بلاغت در فارسی و عربی" مقدمه خود را اینچنین آغاز كرده است و در ادامه پس از ارائه توضیحاتی مختصر درباره علوم بلاغت، بر این نكته تأكید نهاده است كه امروزه علم معانی و بیان و بدیع چه در عربی و چه در فارسی گسترشی چشمگیر یافته و با توجه به اینكه فارسیزبانان این علوم را از عربزبانان گرفتهاند جا داشت برای سهولت در كار یادگیری دانشجویان، كتابی فراهم شود تا در آن تعاریف و شواهد این علوم در فارسی و عربی كنار هم قرار گیرد.
از همین روی است كه سید حمید طبیبیان با اساس قرار دادن "تلخیصالمفتاح" و به تقلید و اقتباس از "شرحالمختصر"، این كتاب را تألیف كرده است. تلخیصالمفتاح نوشته جلالالدین محمد خطیب قزوینی (متوفی 739 ق) و شرحالمختصر اثر سعدالدین تفتازانی است كه بر كتاب اول شرحی نگاشت و آن را شرحالمختصر نامید.
طبیبیان در كتاب خود كوشیده است همراه با شواهد عربی، شواهدی از متون منظوم و منثور فارسی نیز ارائه كند تا با مطالعه نمونههای فارسی و عربی، درك مطالب بلاغی آسانتر گردد. وی پس از مقدمهای كه در آن واژگان و اصطلاحات علوم بلاغت را به طور مختصر توضیح داده است، در سه بخش به بحث مفصل درباره معانی، بیان و بدیع میپردازد.
در بخش اول با عنوان معانی كه با آن احوال مطابقت لفظ با مقتضای حال شناخته میشود، موضوعاتی چون احوال اسناد خبری، احوال مسند الیه، احوال مسند، احوال وابستههای فعل، قصر، انشا، فصل و وصل، و ایجاز، اطناب و مساوات مورد بحث قرار گرفته است.
بخش دوم با عنوان بیان شامل موضوعاتی چون تشبیه، وجه شبه، ادات تشبیه، غرضهای تشبیه، اقسام تشبیه، حقیقت و مجاز و كنایه میشود. بیان دانشی است كه با آن آوردن یك معنا به روشهای گوناگون شناخته میشود، روشهایی كه آشكارایی دلالتشان بر آن معنا مختلف است.
بخش سوم نیز به بحث درباره بدیع میپردازد كه دانشی است كه با آن راههای زیبایی سخن شناخته میشود البته پس از آنكه در آن سخن مطالب با مقتضای حال و وضوح دلالت رعایت گردد.