. این كتاب مشتمل است بر تاریخ ایران از ابتدای حملة چنگیزخان (اوایل قرن هفتم ) تا تأسیس دولت تیموری (نیمة دوم قرن نهم ) و ظاهراً جلد نخستِ تاریخی است كه بنا بوده مؤلف از استیلای مغول تا اعلان مشروطیت بنویسد
تاریخ مغول یك مقدمه و نُه فصل دارد، بدین ترتیب : فصل اول ، جغرافیای تاریخی آسیای مركزی و شرقی ، طوایف ترك و مغول و مختصری در بارة حكومت خوارزمشاهیان در شرق ؛ فصل دوم ، ظهور چنگیز و چگونگی قدرت گرفتن و یورش او به شرق ایران و فروپاشی حكومت خوارزمشاهیان ؛ فصل سوم ، تحلیل انگیزة چنگیز در یورش به ایران ، آداب و رسوم مغولان و شرح برخی از كلمات و اصطلاحات آنان ؛ فصل چهارم تا پایان فصل هفتم ، شرح رویدادهای تاریخی ایران در دورة ایلخانان ؛ فصل هشتم ، ذكر حكومتهای محلی ایران در این دوره همچون مظفریان ، چوپانیان ، ملوك شبانكاره و جلایریان ؛ فصل نهم ، بررسی اوضاع فرهنگی و اجتماعی ایران در دورة ایلخانان .
اقبال آشتیانی این كتاب را با روشی علمی تألیف كرده و به همة جوانب تاریخ ایران در این دوره ، اعم از جنبه های سیاسی و اجتماعی و فرهنگی ، به شیوه ای تحلیلی توجه نموده و علل و عوامل رویدادها را بیان كرده است . وی ــ برخلاف مورخان پیشین كه رویدادهای تاریخ ایران را همراه با وقایع سایر مناطق زیر سلطة مغول ذكر كرده اند ــ كوشیده است كه تنها به شرح وقایع این سرزمین یا رخدادهایی بپردازد كه به تاریخ ایران نیز مربوط می شوند .