چكيده :
در اين كتاب اشاراتي كوتاه به زندگي، شخصيت و حوادث سالهاي بعثت و هجرت پيامبر (ص) صورت گرفته و در ادامه به طور اجمالي سيماي پيامبر و صفات اخلاقي او معرفي شده است. تواضع، شجاعت، خردمندي، مديريت، امانتداري، نظافت، عبادت و پارسايي و گذشت خصوصياتي است كه در تبيين اخلاق نبوي ارائه شده است. در فصل بعد گزيدهاي از كلمات پندآموز حضرت ترجمه شده است.
------------
مقدّمه
انسان، در طول تاريخ، هماره به راهنمايى نياز داشته است تا با كمك عقل و خِرد، راهى را كه در زندگى پيش رو دارد، با اطمينان طى كند. محيط اجتماع بشر، هميشه تاريك و خوفناك و نيازمندِ شمع فروزانى است كه در اين راه تاريك، پيش پاى او افروخته گردد.
براى آن كه انسان ها در راه زندگى سرگردان و حيران نباشند، خالق متعال، راهنمايان بسيارى فرستاده تا آنها را از مبدأ خود آگاه سازند و به معاد، رهبرى كنند. علّت بعثت انبيا اين است كه مردم راه را از چاه بشناسند و هدف اصلى آنان، مشعلدارى و هدايت است.
شكّى نيست كه قرآن، اين كتاب آسمانى، براى هدايت بشر نازل شده است; امّا در اين راستا، سنّت پيامبر خدا، از منابع دينى است كه هدايتگرى مردم را بر عهده دارد. آيات قرآن، گواه بر اين مدّعاست، آن جا كه مى فرمايد:
مَا آتَاكُمُ الرَّسُولُ فَخُذُوهُ وَمَا نَهَاكُمْ عَنْهُ فَانتَهُوا.
آنچه را پيامبر به شما داد، بگيريد و از آنچه نهى نمود، باز ايستيد.
و باز در جاى ديگرى مى فرمايد:
فَإِن تَنَازَعْتُمْ فِي شَيْء فَرُدُّوهُ إِلَى اللهِ وَالرَّسُولِ.
سپس، اگر در چيزى اختلاف پيدا كرديد، آن را به خدا و پيامبر، ارجاع دهيد.
سنّت پيامبر خدا، حجّت است; چرا كه در غير اين صورت، قرآن، آن حضرت را براى رفع منازعات و اختلافات بشر در كنار خداوند به عنوان داور، معرّفى نمى كرد. بنا بر اين، با كمى تأمّل در آيات قرآن، مى توان دريافت طبق نصّ احاديث، پيامبر(صلى الله عليه وآله) و ائمه اطهار(عليهم السلام) ـ كه از آنان به «عترت» نام مى بريم ـ مشعلدار جهان بشريت اند.
پيامبر خدا فرمود:
إنّى تارك فيكم الثقلين: كتاب الله و عترتى.
من، دو چيز در ميان شما باقى مى گذارم: كتاب خدا و اهل بيتم.
رسول اكرم و ائمه هُدا(عليهم السلام) رهبران هدايت و مشعلداران ارشاد بوده اند. آنها از تعاليم عالى خود، در پيشِ پاى انسان ها شمعى فروزان افروختند كه هرگز، خاموش نمى شود تا عموم بشر در اين راه به شاهد مطلوب برسند.
پيامبر اسلام و اولياى حق، با تحمّل هرگونه رنج و سختى، بشر را از ظلمات جهالت و ضلالت، بيرون آورده، به افق روشن دانش رسانيده اند.
از آن جا كه پيامبر خدا و ائمه(عليهم السلام) هادى بشرند، به جاست كه با زندگانى و سيره آنان، آشنا شويم; چرا كه اُسوه قرار دادن آنها، در حقيقت، مشعلِ فروزان هدايتى است كه پيوسته پرتوافروز است تا هركس در تاريكى جهل و نادانى قرار گرفت، بتواند خود را نجات دهد. خداوند متعال، در قرآن كريم، خطاب به پيامبر خدا مى فرمايد:
لَقَدْ كَانَ لَكُمْ فِي رَسُولِ اللهِ أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ.
همانا در رسول خدا، اُسوه اى نيكو قرار داديم.
على(عليه السلام) در سخنان خود، چنين مى فرمايد:
اُنظروا أهل بيت نبيّكم فالزموا سمتهم واتّبعوا أثرهم فلن يخرجوكم من هدىً ولن يعيدوكم فى ردىً فإن لبدوا فالبدوا، وإن نهضوا فانهضوا، ولا تسبقوهم فتضّلوا ولا تتأخّروا عنهم فتهلكوا.
به خاندان پيامبرتان بنگريد و راه آنان را در پيش گيريد كه پيروى از آنان، شما را از ]جاده[ هدايت، بيرون نمى برد و به گم راهى باز نمى گردانَد. اگر در نقطه اى توقّف كردند، شما نيز توقّف كنيد و اگر برخاستند، برخيزيد. هرگز بر آنان پيشى نگيريد، كه گم راه مى شويد و از آنان عقب نمانيد، كه نابود خواهيد شد.
و در جاى ديگر از سخنان خود، چنين مى فرمايد:
ألا إنّ مثل آلّ محمّد(صلى الله عليه وآله) كمثل نجوم السماء، إذا خوى نجمٌ طلع نجمٌ.
بدانيد كه مَثَل خاندان محمّد(صلى الله عليه وآله) همچون ستارگان آسمان است كه اگر يكى غروب كند، ديگرى طلوع خواهد كرد.
رسول گرامى و اهل بيت وى، مظهر تامّ اسماى الهى و آيينه تمام نماى صفات جمال و جلال حقّ اند. آنان، پيشوايان بشر به سوى فضايل و ارزش هاى متعالى انسانى و الهى اند و آشنايى با ابعاد گوناگون شخصيت و زندگى اين رهبران الهى، بهترين توشه سالكان راه حقيقت و پاكبازان طريقِ سعادت و كمال است.
زندگى پيامبر اسلام و ائمه هدا(عليهم السلام) داستان انسان هاى پاك و به كمال رسيده اى است كه براى هر پوينده اى، راهى هموار و مستقيم به سوى حقيقت را نشان مى دهد، و زندگى پرفراز و نشيب و سراسر صلابت و جاودانگى آنان، مى تواند همه ابعاد و شئون مختلف حيات انسان كامل را تأمين نمايد.
على(عليه السلام) مى فرمايد:
هم أساس الدّين و عماد اليقين. إليهم يفىءُ الغالى و بهم يلحق التألى.
آنان (خاندان پيامبر)، اساس دين و ستون يقين اند. با ]مراجعه به رفتار و گفتار[ آنان، مى توان غالى را از غلّو باز داشت و عقب مانده از قافله حق را به آنان باز گردانيد.
مجموعه حاضر در سيزده فصل، قطره اى از درياى بيكران حيات پاك رسول خدا را بيان مى كند. كسانى كه با زندگانى آن حضرت آشنا شوند و از آن درس زندگى بگيرند، از طوفان درياى ضلالت و گم راهى به سوى ساحل نجات علم و فضيلت، سوق داده مى شوند و راه مستقيم و روشن خوش بختى را طى مى كنند.
در اين مجموعه كه به پيشنهاد مدير محترم انتشارات «ميثم تمّار» تهيه گرديده، سعى ما بر آن است تا با زندگانى گُهربار افضل مخلوقات، خاتم انبيا، محمّد مصطفى(صلى الله عليه وآله) آشنا شويم و در نوشتارهاى بعدى، با زندگانى ساير معصومان(عليهم السلام) آشنا خواهيم شد، إن شاء الله!
زين العابدين احمدى ـ حسنعلى احمدى
زندگى نامه
نام: محمّد، احمد
لقب: امين
كنيه: ابوالقاسم
پدر: عبدالله
مادر: آمنه
زمان و محلّ تولد: سحرگاه روز جمعه هفدهم ربيع اوّل 570 م، عام الفيل، در شهر مكّه
آغاز نبوّت: 27 رجب
دوران نبوّت: 23 سال (از چهل سالگى تا 63 سالگى، سيزده سال در مكّه، ده سال در مدينه)
دوران عمر: 63 سال:
1. چهل سال قبل از نبوّت و سيزده سال بعد از نبوّت (در مكّه)
2. حدود ده سال بعد از هجرت (در مدينه)
زمان و مكان رحلت: روز دوشنبه 28 ماه صفر سال يازدهم هجرى در مدينه
محلّ دفن: در منزل شريفش كنار مسجد النبى در مدينه
فهرست:
فهرست مطالب،زندگى نامه،مقدّمه،l فصل اوّل: نسب پيامبر(صلى الله عليه وآله)،l فصل دوم: ولادت پيامبر(صلى الله عليه وآله)،رويدادهاى هنگام تولّد پيامبر،مراسم نام گذارى پيامبر اسلام،l فصل سوم: كودكى پيامبر(صلى الله عليه وآله)،l فصل چهارم: جوانىِ پيامبر(صلى الله عليه وآله)،l فصل پنجم: ازدواج پيامبر(صلى الله عليه وآله)،همسران پيامبر،فرزندان پيامبر خدا(صلى الله عليه وآله)،l فصل ششم: بعثت پيامبر(صلى الله عليه وآله)،l فصل هفتم: رويدادهاى ايّام بعثت (قبل از هجرت)،مقابله قريش با اسلام،مهاجرت مسلمانان به حبشه،محاصره اقتصادى مسلمانان،l فصل هشتم: هجرت پيامبر(صلى الله عليه وآله)،سال اوّل هجرى،سال دوم هجرى،سال سوم هجرى،سال چهارم هجرى،سال پنجم هجرى،سال ششم هجرى،سال هفتم هجرى،سال هشتم هجرى،سال نهم هجرى،سال دهم هجرى،l فصل نهم: وفات پيامبر(صلى الله عليه وآله)،سختى فاجعه فراق پيامبر(صلى الله عليه وآله) بر على(عليه السلام)،اندوه جانكاه فاطمه(عليها السلام) در فراق پدر،l فصل دهم: برخى معجزات پيامبر(صلى الله عليه وآله)،. قرآن،. نزول باران به دعاى پيامبر،. بازگشت خورشيد (ردّالشمس)،. بركت يافتن غذاى جابر به دعاى پيامبر،. رسوا كردن ابوجهل،. شقّ القمر،l فصل يازدهم: برخى اوصاف و اخلاق برجسته پيامبر(صلى الله عليه وآله)،آداب مجلس پيامبر،تواضع پيامبر،شجاعت پيامبر،آداب سفر،خردمندى، مديريت و تدبير پيامبر،پاك دامنى پيامبر،امانتدارى و دانايى پيامبر،استوارى و مقاومت پيامبر،دفاع پيامبر از مظلومان،نظافت پيامبر،آداب معاشرت پيامبر،گذشتِ پيامبر،پارسايى پيامبر،عبادت پيامبر،l فصل دوازدهم: گزيده اى از سخنان پيامبر(صلى الله عليه وآله)،l فصل سيزدهم: نگاهى به زندگانى برخى از اصحاب پيامبر،. سلمان فارسى،. ابوذر غفارى،. مقداد،. عمّار ياسر،. جابر بن عبدالله انصارى،