علیرغم بیخبری و وابستگی پادشاهان كشور در دوره قاجار این دوره را میتوان دوره رنسانس یا دگرگونیهای سیاسی برهه معاصر تاریخ ایران دانست. از این روست كه رویدادهای فرهنگی این دوره تاثیر فراوانی بر سرنوشت ایران در حوزههای مختلف برجای نهاده است. در كتاب «تحولات فرهنگی ایران در دوره قاجاریه» اثر دكتر احمد هاشمیان، این مباحث در هفت بخش اصلی مورد بررسی قرار گرفته است: سرآغاز فرستادن دانش آموزان ایرانی به خارج از كشور برای ادامه تحصیل، اعزام گروهی از دانش آموزان در زمان ناصرالدین شاه و همچنین تاسیس دارالفنون، معلمان خارجی دارالفنون، معلمان ایرانی دارالفنون، فرستادن دانش آموزان دارالفنون به فرانسه در زمان ناصرالدین شاه، سرنوشت دارالفنون پس از مرگ ناصرالدین شاه، مدرسه نظامی سن سیرو. مدارك و عكسهای جالبی نیز در پایان كتاب درج شده كه برخی از آنها برای نخستین بار در این كتاب به چاپ رسیدهاند.