بسم الله الرّحمن الرّحيم
«ربّ اشرح لى صدرى و يسّرلى امرى و احلل عقدةً من لسانى يفقهوا قولى ربّ زدنى علماً و يقيناً و عملا و الحقنى بعبادك الصّالحين. الّلهمّ صلّ على فاطمة و ابيها و بعلها و بنيها و السّرالمستودع فيها بعدد ما احاط به علمك و العن اعدائهم بعدد ما احاط به علمك. الّلهم كن لوليّك الحجّة بن الحسن صلواتك عليه و على آبائه فى هذه السّاعة و فى كلّ ساعة وليّاً و حافظاً و قائداً و ناصراً و دليلا و عيناً حتّى تسكنه ارضك طوعاً و تمتّعه فيها طويلا بمنّك و رحمتك يا ارحم الرّاحمين».
ما به يارى پروردگار و عنايت حضرت مهدى عجّل الله تعالى فرجه الشّريف مى خواهيم در اين ماه مبارك، ماه ميهمانى خدا، با حضور بندگان مؤمن خدا هر روز مقدارى با خدا گفتگو و مذاكره داشته باشيم.
ممكن است بفرماييد سخن گفتن با خدا تعبير صحيح و درستى است، چون انسان هر چه بخواهد مى تواند با خدا حرف بزند ولى شايد تعبير گفتگوى با خدا تعبير مناسبى نباشد چون سخن گفتن با خدا يك طرفه و يك جانبه است. انسان با خدا حرف مى زند ولى خدا با انسان حرف نمى زند. ما با خدا درد دل مى كنيم، نياز خود را به او مى گوييم، حّل مشكل خود را از او مى خواهيم امّا او جوابى به ما نمى دهد، بلى جواب او ممكن است جواب عملى باشد نه جواب گفتارى. پس اين كار، مذاكره و گفتگو نيست. ما در جواب مى گوييم اين طرز تفكّر در باره خدا يك نوع سوءظن و بدبينى نسبت به اوست، ما كه با او حرف بزنيم ولى معتقد باشيم او با ما حرف نمى زند. خير، خدا هم با ما حرف مى زند و جواب مى دهد، ولى ممكن است ما حرف خداوند و جواب او را نشنويم. فرق است بين اينكه خدا با ما حرف نزند و جواب ما را ندهد يا جواب بدهد و ما جواب او را نشنويم، اين نشنيدن جواب ممكن است مشكل ما باشد كه همين نيز هست نه اينكه او جواب ندهد. ما خطاب به امام رضا(عليه السلام) يا يكى ديگر از امامان معصوم (عليهم السلام) نموده مى گوييم:
«اشهد انّك تشهد مقامى و تسمع كلامى و تردّ سلامى»;
اماما: من گواهى مى دهم كه تو مرا مى بينى، سخنان مرا مى شنوى و سلام مرا جواب مى گويى.
با آنكه به ظاهر ما جوابى از امام نمى شنويم. امّا اينكه او جواب ما را نمى دهد تصوّر درستى نيست. پس مشكل از ما است نه اينكه او جواب سلام ما را نمى دهد. مثل اين است كه كسى جواب سلام را مى دهد ولى سلام كننده ثقل سامعه دارد، قدرت شنوائيش ضعيف است و نمى تواند جواب سلام طرف را بشنود. پس ما بايد گوش شنوا داشته باشيم تا بتوانيم سخن خدا را بشنويم.
امام صادق(عليه السلام) مى گويد: من به درگاه خدا حاجتى داشتم. حاجت خود را به او گفتم و او به من جواب داد. جوابى كه او به من داد آنقدر شيرين و لذّت بخش بود كه من خودم و حاجتم را به كلّى فراموش كردم. از اين حديث معلوم مى شود كه خدا جواب مى دهد چنانچه به امام صادق(عليه السلام) جواب داد. پس اگر خدا جواب مى دهد تعبير گفتگو و مذاكره با او صحيح است. ثانياً بر فرضى كه خدا جواب ندهد بايد ديد چرا او جواب نمى دهد، اين جواب ندادن خدا دليل مى خواهد كه قطعاً آن دليل به سخن گفتن ما برمى گردد نه به جواب دادن او. پيغمبر اكرم(صلى الله عليه وآله) در مناجات با خدا عرض مى كرد:
«الّلهم انّى اعوذبك من دعاء لايسمع»;
به خدا پناه مى برم از دعايى كه شنيده نمى شود.
البتّه گاهى هم مى شود كه جواب ندادن خدا به بنده دليل ديگرى دارد و آن اينكه خدا مى خواهد كه بنده اش بيشتر با او حرف بزند و بيشتر او را بخواند. اگر جوابش را زود بدهد بنده ساكت و خاموش مى شود در حالى كه خداوند دوست دارد او بيشتر حرف بزند و سخن بگويد.
اين حديثى را كه نقل مى كنم مرحوم كلينى(قدس سره) در كتاب شريف كافى از امام صادق(عليه السلام) نقل كرده كه فرمود گاهى مى شود بنده اى دعا مى كند و از خداوند حاجتى را مى خواهد خداوند به دو فرشته همراهش مى گويد: دعاى بنده ام را شنيدم و حاجتش را برآورده كردم ولى شما، روا كردن حاجتش را مقدارى به تأخير بيندازيد. من دوست دارم بيشتر صداى او و سخن او و مناجات او را بشنوم.
دنيات نداده ام نه از خوارى توست***كونين فداى يك نفس زارى توست
هر چند دعا كنى اجابت نكنم***زيرا كه مرا محبت زارى توست
از آنچه گفتيم نتيجه مى گيريم كه سخن گفتن با خدا يك سويه و يك جانبه نيست، مثل سخنرانيهاى ما كه نوعاً يك طرفه و يك جانبه است، بلكه سخن با خدا در حقيقت گفتگو و مذاكره است. از اين جهت بحث خود را در اين ماه مبارك رمضان تحت عنوان «گفتگو با خدا» مطرح نمودم و منظور اين است كه ما در هر روز از ماه مبارك رمضان ابتدا دعاى آن روز را مى خوانيم، بعد آن را ترجمه مى كنيم، سپس آن را شرح و تفسير مى نماييم.
مرداد ماه 1387 مطابق با شعبان المعظم 1429
سيّدحسين موسوى خراسانى
فهرست:
فهرست مطالبسخن ناشر …پيشگفتار …فصل اول: روزه داران حقيقى … شرح دعاى روز اول ماه مبارك رمضان …فصل دوم: نزديكى به رضايت خداوند … شرح دعاى روز دوم ماه مبارك رمضان …فصل سوم: هوشيارى در اطاعت … شرح دعاى روز سوم ماه مبارك رمضان …فصل چهارم: قوّت اطاعت و حلاوت عبادت … شرح دعاى روز چهارم ماه مبارك رمضان …فصل پنجم: استغفار، نشانه صالحان … شرح دعاى روز پنجم ماه مبارك رمضان …فصل ششم: گناه، موجب خوارى … شرح دعاى روز ششم ماه مبارك رمضان …فصل هفتم: موفقيت در صيام و قيام … شرح دعاى روز هفتم ماه مبارك رمضان …فصل هشتم: آيين محبت … شرح دعاى روز هشتم ماه مبارك رمضان …فصل نهم: اهل بيت(ع)، براهين روشن خدا … شرح دعاى روز نهم ماه مبارك رمضان …فصل دهم: توكل، رمز فوز و سعادت … شرح دعاى روز دهم ماه مبارك رمضان …فصل يازدهم: گرايش به نيكوكارى … شرح دعاى روز يازدهم ماه مبارك رمضان …فصل دوازدهم: قناعت، رمز عدالت … شرح دعاى روز دوازدهم ماه مبارك رمضان …فصل سيزدهم: پرهيزگارى، راز مصاحبت با نيكان … شرح دعاى روز سيزدهم ماه مبارك رمضان …فصل چهاردهم: گناه و خطا، جلب كننده تيرهاى بلا … شرح دعاى روز چهاردهم ماه مبارك رمضان …فصل پانزدهم: خضوع و خشوع، رمز بندگى … شرح دعاى روز پانزدهم ماه مبارك رمضان …فصل شانزدهم: دورى از اشرار و نزديكى به ابرار … شرح دعاى روز شانزدهم ماه مبارك رمضان …فصل هفدهم: توفيق عمل صالح … شرح دعاى روز هفدهم ماه مبارك رمضان …فصل هجدهم: سحرخيزى، رمز نورانيت دل … شرح دعاى روز هجدهم ماه مبارك رمضان …فصل نوزدهم: بهره مندى از بركات ماه خدا … شرح دعاى روز نوزدهم ماه مبارك رمضان …فصل بيستم: تلاوت قرآن، دور كننده جهنم … شرح دعاى روز بيستم ماه مبارك رمضان …فصل بيست و يكم: دورى از سلطه شيطان … شرح دعاى روز بيست و يكم ماه مبارك رمضان …فصل بيست و دوم: جلب رضايت خداوند … شرح دعاى روز بيست و دوم ماه مبارك رمضان …فصل بيست و سوم: طهارت از عيوب … شرح دعاى روز بيست و سوم ماه مبارك رمضان …فصل بيست و چهارم: توفيق در بندگى … شرح دعاى روز بيست و چهارم ماه مبارك رمضان …فصل بيست و پنجم: دوستى با دوستان … شرح دعاى روز بيست و پنجم ماه مبارك رمضان …فصل بيست و ششم: ارزش اعمال … شرح دعاى روز بيست و ششم ماه مبارك رمضان …فصل بيست و هفتم: توفيق بهره مندى از شب قدر … شرح دعاى روز بيست و هفتم ماه مبارك رمضان …فصل بيست و هشتم: توفيق درك نوافل … شرح دعاى روز بيست و هشتم ماه مبارك رمضان …فصل بيست و نهم: پوشش رحمت حق … شرح دعاى روز بيست و نهم ماه مبارك رمضان …فصل سى ام: درخواست پذيرش اعمال … شرح دعاى روز سى ام ماه مبارك رمضان …
