بيان معارف دين مبين اسلام، در زمينه هاي «اعتقادات»، «احكام» و «اخلاق»، آن هم با تكيه بر آيات قرآن و احاديث اهل بيت عصمت و طهارت(عليهم السلام)، امري مهم و ضروري براي برآوردنِ نياز تشنگان و علاقه مندان به اين معارف است. در كتاب حاضر، سعي ما بر آن است كه با استعانت از درگاه احديّت، و كمك گرفتن از انوار پاك چهارده معصوم(عليهم السلام)،ارشادات و راهنمايي هايي را كه انسان براي رسيدن به سعادت اخروي به آن نيازمند است، براي خوانندگان گرامي مطرح كنيم. مخصوصاً بيانِ آداب و فضايل ماه مبارك رمضان، كه ماه خدا، ماه رحمت و مغفرت، ماه نزول قرآن، ماه دعا و استغفار، ماه كسب تقوا و فضايل انساني، ماه آشنايي با كتاب آسماني، و اينكه ماه توبه و اِنابه است. فرصتي هر چند كوتاه دست داد تا مباحثي در باره ماه مبارك رمضان و ساير مطالب مربوط به اين ماه، هر چند به طور اختصار و قابل فهم براي عموم، در اختيار شيفتگان راه قرآن و مكتب اهل بيت(عليهم السلام)قرار گيرد. لازم به يادآوري است كه هر اندازه جامعه با ميراث و فرهنگ هميشه جاويد قرآن و عترت آشنا شود، به همان اندازه فرهنگ آن جامعه، از آسيب هاي فرهنگِ بيگانه مصون و محفوظ خواهد ماند. اگر انسان ها در راه رشد و تعالي خود و در راه عبادت خداوند، كه هدف آفرينش انسان است، وجود خود را پيراسته از گناه كنند و تقوا و خداشناسي را براي هميشه در وجود خود زنده نمايند، سعادت و عزّت دنيا و آخرت را به دست آورده اند. مخصوصاً سفارش مي شود كه در ماه مبارك رمضان، كه بهترين فرصت براي تزكيه و كسب فضايل انساني است، از اين نعمت عظمي بهره مند شده و اوقات را مغتنم شمرده و خود را مشغول به عبادت و اطاعت خداوند نمايند. در مجموعه اي كه پيش رو داريد، تلاش ما بر آن بوده تا با درج مطالب و موضوعات متنوّع، خوانندگان را با معارف اسلامي هر چه بيشتر آشنا كنيم. اميد است ذخيره اي باشد براي روزي كه «يَوْمَ لايَنْفَعُ مالٌ وَ لابَنوُنِ اِلاّ مَنْ اَتَي اللهُ بِقَلْبِ سَليمِ».
فهرست:
مقدّمه*سخن نخست*بخش اول: فضيلت ماه مبارك رمضان*فصل اول: عظمت ماه مبارك رمضان*1. رمضان، اسمي از اسماي خداوند سبحان است،*2. رمضان، ماه رحمت و مغفرت است،*3. رمضان ماه خدا،*4. رمضان، بهترينِ ماه هاي سال است،*5. رمضان ماه توبه است،*6. رمضان ماه نزول قرآن است،*فضيلت اعمال مستحبي در ماه مبارك رمضان*1. دعا و استغفار،*2. تلاوت قرآن،*3. افطاري و صدقه دادن،*فصل دوم: فضيلت روزه و روزه داران*1. روزه از اركان دين است،*2. خدا، خود پاداش روزه است،*3. مزد و پاداش روزه،*4. دعاي فرشتگان براي روزه داران،*5. روزه عبادت نمونه،*6. روزه عامل مقاومت در مشكلات،*7. روزه دار هميشه در عبادت است،*8. پاداش روزه در دنيا و آخرت،*9. بوي دهان روزه دار،*10. پاداش روزه گرفتن در هواي گرم،*11. روزه سبب دوري شيطان مي شود،*روزه واقعي چيست؟*مراتب و درجات روزه*فلسفه و اثرات روزه*1. چشيدن مزه گرسنگي در اغنيا،*2. شكستن شهوات،*3. سلامتي بدن،*4. آزمايش اخلاص مردم،*5. يادآوري زندگي پس از مرگ،*6. آرامش قلب و دل،*7. تقوا مهمترين فلسفه روزه،*آثار روزه در قيامت*شرح خطبه شعبانيه*رحمت خداوند*برترين ماه ها*مهماني خدا*ماه اجابت دعا*انگيزه هاي انكار معاد*صدقه از ديدگاه قرآن و روايات*روش هاي نيكو و پسنديده در صدقه:*1. صدقه در پنهاني،*2. صدقه بايد از مال حلال باشد،*3. در صدقه دادن از منّت نهادن بپرهيزيد،*4. انتخاب بهترين چيزها براي صدقه،*احترام و نيكي به پدر و مادر*اطاعت محدود*سيماي والدين در روايات*رفيق حضرت موسي(عليه السلام)*عظمت مقام مادر*سخني از مادر شيخ مرتضي انصاري*رضايت مادر باعث نجات است*صله رحم*1. اهميّت صله رحم،*2. قطع رحم، موجب قطع رحمت الهي است،*3. فوايد صله رحم،*4. سفارش به صله رحم،*5. مذمّت قاطع رحم،*6. زيان قطع رحم،*فوايد و آفات زبان*1. غيبت،*2. نفاق،*3. استهزا و مسخره كردن ديگران،*4. دروغ،*عيب جويي*نگهداري زبان*فوايد و آفات چشم*ترحم بر يتيمان*ارزش صدقه در روايات*ارزش انسان به اعمال اوست*ارزش نماز*1. اهميت نماز در قرآن،*2. فضيلت نماز در كلام ائمه اطهار(عليهم السلام)،*3. سهل انگاري در نماز و سبك شمردن آن،*4. نماز اول وقت،*ترك نماز*تشويق كودكان به نماز*ثواب اطعام و افطاري دادن*حسن خلق و برخورد شايسته*مراعات زير دستان*فضيلت صلوات*روايت درباره كيفيّت صلوات*ورع و تقوا بهترين اعمال*فصل سوم: عظمت قرآن*اهميت قرآن*ثواب قرائت قرآن*ثواب شنيدن قرآن*آداب خواندن قرآن*1. خواندن قرآن با فكر و تعقّل،*2. با دقت و شمرده خواندن،*3. با حُزن خوانده شود،*4. قبل از خواندن با استعاذه شروع شود،*5. به ياد بهشت و جهنم بودن،*6. با طهارت بودن،*7. مسواك نمودن هنگام تلاوت قرآن،*استحباب ختم قرآن در شهر مكه و ماه رمضان*وجوب احترام قرآن و حرمت اهانت آن*استحباب تعليم و تعلّم قرآن*پاداش قاريان قرآن در قيامت*قرآن و توسّل*نزول قرآن*نزول دفعي و تدريجي قرآن*علت نزول قرآن در شب قدر*رابطه قرآن با شب قدر*اسرار نزول تدريجي قرآن*فصل چهارم: فوايد و شرايط دعا*سلاحي به نام دعا و نيايش*معناي دعا*ضرورت دعا*دعا در روايت اهل بيت(عليهم السلام)*سفارش معصومين(عليهم السلام) به دعا*آثار دعا*1. توفيق مناجات با خدا،*2. شناخت خود و خدا،*3. تواضع در مقابل خداوند،*4. ولايت خدا بر دل،*5. رفع همّ و غم،*6. هميشه به ياد خداست،*فلسفه دعا و نيايش*شرايط اجابت دعا*1. پاكي قلب و روح،*2. شناخت خدا و ايمان به او،*3. ايمان به پيامبر خدا(صلي الله عليه وآله) و پذيرفتن امامت،*4. اخلاص،*5. حضور قلب،*6. عبوديت و عمل صالح،*7. پاك نمودن زندگي از اموال غصب و حقّ الناس،*8. امر به معروف و نهي از منكر كردن،*9. عمل به پيمان هاي الهي،*10. دعاي پنهاني،*11. تداوم ارتباط با خدا،*12. اقرار به گناه و استغفار،*13. مقدم داشتن ديگران بر خويش،*14. صلوات بر محمد(صلي الله عليه وآله) و آل محمد(عليهم السلام)،*نقش ثناي الهي و صلوات بر پيامبر(صلي الله عليه وآله) قبل از دعا در استجابت آن:*15. وساطت معصومين(عليهم السلام)،*انتخاب زمان و مكان در دعا*1. هنگام قرائت قرآن،*2. روز جمعه،*3. هنگام نرم شدن قلب،*4. هنگام سحر،*5. هنگام ظهر،*6. هنگام سحر تا طلوع خورشيد،*7. دعا بين دو نماز،*مكان دعا*1. زير ناودان طلا،*2. مقام ابراهيم(عليه السلام)،*3. كنار حجرالاسود،*4. درون كعبه،*5. ملتزم،*6. كنار حطيم،*7. در حجر اسماعيل(عليه السلام)،*8. كنار چاه زمزم،*9. در صفا و مروه،*10. در عرفات،*حالات و كيفيّات دعا*1. تضرّع و زاري كردن،*2. بلند كردن دست ها،*3. دعاي جمعي،*دعاي روزه دار و مريض،*اميدواري در دعا*موانع اجابت دعا*آزار رساندن همسر نيز مانع اجابت دعا مي شود:*دعاهايي كه در ماه رمضان سفارش شده است.*1. طلب آمرزش،*2. طلب زيارت خانه خدا و زيارت قبر شريف پيامبر(صلي الله عليه وآله)،*3. طلب شهادت،*4. نجات از جهنم و ورود به بهشت،*5. طلب نعمت دنيوي،*6. توجه به مقام اهل بيت(عليهم السلام)،*فصل پنجم: شرايط و اقسام توبه*توبه*معناي توبه*توبه در شرع*مهلت توبه*سيماي توّابين*آثار توبه*اقسام توبه*1. توبه فردي،*2. توبه جمعي،*3. توبه فرشتگان،*4. توبه انبيا،*5. توبه ائمه(عليهم السلام)*6. توبه اصفيا،*7. توبه اوليا،*8. توبه خواصّ،*9. توبه عوام،*شرايط توبه*1. ايمان و عمل صالح و اصلاح خود،*2. اقرار و اعتراف دائمي به گناه،*3. پشيماني قلبي از گذشته،*4. انجام واجبات فوت شده،*5. دوري از لذّت ها و شهوات،*6. ردّ مظالم (حق الناس)،*7. چشيدن درد و رنج عبادات،*8. برنگشتن به گناه،*9. گريه و اشك،*10. حفظ زبان از گناه،*11. آب شدن گوشت هاي روييده از حرام،*12. ترك دوستان گمراه،*13. تغيير اخلاق و نيت،*14. ياد مرگ،*15. انفاق،*گناهاني كه توبه از آنها مشكل قبول مي شود*1. بدعت،*2. توبه هنگام مرگ،*3. توبه كافران،*4. توبه منافقين،*5. ظلم كردن،*چند نكته درباره توبه*1. توبه نصوح،*2. توبه جوانان،*3. عجله در توبه،*بخش دوم: اعمال، آداب و ادعيه ماه مبارك رمضان*در اعمال مشترك اين ماه*دعاي افتتاح*دعاي سحر ماه رمضان*دعاهاي روزهاي ماه رمضان*نمازهاي شب هاي ماه رمضان*اعمال شب هاي قدر*اعمال مشترك شب هاي قدر*اعمال مخصوص شب نوزدهم*اعمال مخصوص شب بيست و يكم*اعمال مخصوص شب هاي قدر*اعمال مخصوص شب بيست و سوم*بخش سوم: احكام ماه مبارك رمضان*كتابنامه*