كتاب حاضر، با مراجعه به تعدادي از منابع تاريخي، روايي، كلامي، ادبي، كتب حديث، رجال، ترجمه‌ها، نسب‌ها، ملل، جغرافيا و سفرنامه‌ها و فهرست‌هاي كتاب‌شناسي و سكه‌شناسي، تأليف شده است. تلاش اين كتاب كه در هشت فصل تنظيم شده، بر آن است كه تاريخ زندگاني هشتمين امام شيعيان، اقدامات سياسي، فرهنگي، علمي و اجتماعي وي تحليل شود.
آغاز كتاب به امامت امام رضا، نام و نسب ايشان و جنبش‌هاي شيعيان در برابر عباسيان اختصاص دارد. جنگ خلافت ميان امين و مأمون و دعوت مأمون از امام رضا(ع)، از مدينه به مرو، و دلايل حضور آن حضرت در ايران و نيز علت انتخاب خراسان به عنوان مقصد توسط خود ايشان، بخش‌هاي ديگر كتاب است.
ولايت‌عهدي امام رضا(ع) مسأله‌اي قابل تعمق در تاريخ امامت شيعيان است. از آن جايي كه مأمون از نبوغ سياسي بالايي برخوردار بود، تمام مشكلاتي را كه از آغاز خلافتش با آن روبرو بود يكي پس از ديگري از سر راه برداشت و حاكميت خود را نيرومند ساخت. در جريان ولايتعهدي نيز وي با ظرافت و ظاهرسازي كوشيد تا وانمود كند كه در اين اقدام خلوص نيت دارد و از سر حق ‌باوري نسبت به علويان و علاقه به امام رضا(ع) است كه دست به اين كار مي‌زند. اما حقيقت امر توطئه‌اي بود كه مأمون بر ضد علويان و امام رضا(ع) طرح‌ريزي كرده بود. در خلال اين مباحث اهداف و انگيزه‌هاي مأمون در امر ولايت‌عهدي، مخالفت‌ها و شورش‌ها، واگذاري، عهدنامه و جشن ولايتعهدي، از ديد مؤلف دور نمي‌ماند.
آموزه‌هاي ديني وظيفه اصلي امامان شيعه بوده كه امام رضا نيز از بذل توجه به آن كمترين نقصاني را باقي نگذاشتند.
فضاي فكري و فرهنگي و مسائل فقهي و اعتقادي، همچنين ديدگاه امام نسبت به امامت و رويارويي آن حضرت با فرقه‌هاي غالي، از موارد مهم ديگري است كه در اين كتاب به بحث و فحص گذاشته شده است.
محمدرضا ناجي، مؤلف كتاب، مناظره‌هاي علمي، روش زندگي و شخصيت سياسي هشتمين امام را با استناد به اقوال ونقل‌هاي محققان تاريخ اسلام، ذكر كرده و به تأليفات ايشان و مدايح و مراثي شعرا درباره امام رضا اشاراتي داشته است.
اين كتاب 88-مين كتاب از مجموعه «از ايران چه مي‌دانم؟» دفتر پژوهش‌هاي فرهنگي است.
«امام رضا(ع)» در 128 صفحه، با شمارگان 5000 نسخه و به قيمت 2000 تومان منتشر شده است.

 

خبرگزاری فارس