|
16 مهر 1387
ديوان امين‌الدين بلياني، معلم حافظ شيرازي، براي نخستين بار توسط كاووس حسن‌لي و محمد بركت تصحيح شد و در آينده نزديك منتشر ميشود.
كاووس حسن‌لي، استاد دانشگاه شيراز و رئيس علمي و پژوهشي مركز حافظ شناسي در گفتگو با خبرگزاري فارس گفت: از ديوان اشعار امين‌الدين، تنها يك نسخه خطي بر جاي مانده و آن هم در واقع در حاشيه نسخه خطي كليات سعدي نوشته شده است كه در كتابخانهي ملي پاريس با شماره 816 نگهداري ميشود.
وي افزود: در بهمن ماه سال 1383 كه در فرانسه بودم، در بخش نسخ خطي كتابخانه ملي پاريس، اصل اين نسخه را كه همراه با خمسه نظامي در حاشيه كليات سعدي است، ديدم و ميكروفيلم آن را تهيه كردم و در طول سال گذشته به كمك فاضل محترم جناب آقاي محمد بركت آن را تصحيح كرديم.
حسن‌لي با بيان اين‌كه اين طرح از سوي فرهنگستان هنر پشتيباني شده، عنوان كرد؛ قرار است اين كتاب به مناسبت برگزاري همايش مكتب شيراز در آذر ماه 1387 منتشر شود.
ديوان امينالدينبلياني كه تاكنون منتشر نشده است، حدود سه هزار شعر و 2871 بيت در قالبهاي غزل، قصيده، مسمط، مثنوي، رباعي و ترجيعبند دارد كه در مجموع غزلها و رباعبات اين ديوان از ديگر اشعار آن استوارتر و شاعرانهتر است.
شيخ امين‌الدين محمدبلياني، از بزرگان نامدار صوفيه در سده هشتم هجري است. او در سال 668 هجري در كازرون به دنيا آمد و پس از هفتاد و هفت سال در ذيقعده 745 درگذشت و در خانقاه علياي كازرون كه خود بنا نهاده بود، به خاك سپرده شد.
خانواده امين‌الدين هم از سوي پدر و هم از سوي مادر از بزرگان نامدار صوفيه زمان خود بودهاند و او خود از ارادتمندان دلبسته شيخ ابواسحاق كازروني، مشهور به شيخ مرشد بوده كه در سده چهار و پنج ميزيسته است.
شيخ امين‌الدين به دليل جايگاه بلند علمي و اجتماعي، مورد توجه وارادت بسياري از بزرگان، دانشمندان و عارفان زمان خويش بوده و بارها آنها را به ستايش خود برانگيخته است. يكي از اين ستايشگران سرسپرده، خواجوي كرماني است كه با دلباختگي و ارادت در چندين سروده، امين‌الدين را با اوصاف بلند ستوده است. محمودشاه و مسعودشاهاينجو، شاه شيخ ابواسحاق و بسياري ديگر از حاكمان زمان هم ارادت خود را به امين‌الدين اظهار كردهاند.
حافظ شيرازي كه در شعر خويش از اهالي خانقاه و صوفيان زمان به تعريض، كنايه و نكوهش ياد ميكند، در قطعهاي امين‌الدين را بقيه ابدال شمرده و او را در كنار چهار تن ديگر كه ملك فارس به وجود آنان آباد بوده، ستوده و آورده است؛
«به عهد سلطنت شاه شيخ ابواسحاق
به پنج شخص عجب ملك فارس بود آباد …»
و بعد درباره امين‌الدين مي‌گويد
«دگر بقيه ابدال، شيخ امين‌الدين
كه يمن همت او كارهاي بسته گشا»
برخي از حافظ پژوهان آشكارا، امين‌الدين را يكي از استادان حافظ دانستهاند كه بر ذهن و زبان حافظ تأثير گسترده گذاشته است.
با توجه به سرسپردگي كسي چون خواجويكرماني به امين‌الدين و تأثيرپذيري آشكار حافظ از خواجو (دارد سخن حافظ طرز سخن خواجو) و همچنين اظهار ارادت حافظ به امين‌الدين، دلايل تأثيرپذيري حافظ از امين‌الدين آشكارتر ميشود.
| 
