از آنجايي كه در زبان فارسي درباره اين شيوه داستان‌نويسي به جز چند مقاله معدود در نشريات، و نيز اشاراتي گذرا در كتاب‌هاي مربوط به داستان‌نويسي، پژوهشي جدي صورت نگرفته است و نيز با توجه به نبود پشتوانه تئوريك لازم براي اين نقد و بررسي، حجم زيادي از كتاب به بررسي زمينه‌ها و تاريخچه پيدايش اين شيوه در غرب و ويژگي‌هاي آن در آثار نويسندگان غربي اختصاص يافته است.
در ابتدا جريان‌ها و مكاتب مهم ادبي در آغاز قرن بيستم همچون رمانتيسم، واقع‌گرايي، نمادگرايي، مدرنيسم، سورئاليسم، امپرياليسم و اكسپرسيونيسم، بررسي شده‌اند سپس زمينه‌هاي اجتماعي، فلسفي و روان‌شناختي و ادبي با توجه به آثار ذهني و پيشينه گرايش به انعكاس ذهن در ادبيات داستاني غرب با نگاهي به پيدايش شيوه جريان سيال ذهن و تأثيرگذاري آن بر تحولات ادبي به تفصيل بيان شده‌اند.
نويسنده در ادامه به داستان‌نويسي ايران پيش از قرن چهاردهم و آغاز اين قرن تا امروز مي‌پردازد و آثار نويسندگان ايراني را كه به اين شيوه نوشته شده‌اند، نقد و تحليل مي‌كند و سير تحول جريان سيال ذهن را در ايران، با ويژگي‌ها و تفاوت‌هاي آن با جريان سيال ذهن در غرب و ارتباط آن با سبك‌ها و مكتب‌هاي داستان‌نويسي مورد بررسي قرار مي‌دهد.
نويسنده، حوزه مورد مطالعه در مباحث مربوط به پيدايش داستان‌نويسي جريان سيال ذهن در غرب و مباحث مربوط به زمينه‌هاي اجتماعي و فكري شكل‌گيري اين آثار را كشورهاي انگليسي زبان (انگلستان و امريكا) معرفي مي‌كند چرا‌كه به نظر وي خاستگاه داستان‌هاي اين جريان، اين كشورها بوده‌اند و تنها نويسنده بزرگ خارج از اين حوزه مارسل‌پروست، نويسنده فرانسوي است. در اين نوشتار توجه اصلي نويسنده به رمان است تا به داستان كوتاه چرا‌كه هر چند در خلق داستان‌هاي كوتاه از اين‌گونه ادبي بهره‌ها برده مي‌شود اما مهمترين آثار جريان سيال ذهن همواره رمان‌ها بوده‌اند نه داستان‌هاي كوتاه.
كتاب «داستان‌نويسي جريان سيال ذهن» را حسين بيات نوشته است. اين كتاب را انتشارات علمي و فرهنگي در 335 صفحه، با شمارگان 2000 نسخه و با قيمت 6000 تومان منتشر كرده است.

خبرگزاری فارس