مقامات حريري نوشته ابومحمدقاسم حريري اثري است گرانسنگ در موضوع مقامات كه اين نويسنده توانا آن را به تقليد از شيوه بديع‌الزمان همداني در 50 مقامه نگاشته و در تصنع و تكلف از او نيز در گذشته است.
مترجم در ابتداي كتاب حاضر به معني لغوي و اصطلاحي مقامه و مقامه‌نويسي پرداخته و آن را از هر جهت مورد بحث و بررسي قرار داده است.
مقامات، قسمي است از اقسام قصص كه با صرف نظر از تكلفات لفظي و معنوي كه در آن هدف اصلي است، از جنبه داستاني هيچ‌گونه ارزش و تنوعي ندارد و مقصود نويسنده از ابداع و انشاء آن اين است كه بتواند با فراغ بال و وسعت مجال، هر چه بيشتر صنايع لفظي و بديعي به خصوص سجع را در آن به كار برده و در لغت‌پردازي و تركيب‌سازي، نهايت هنر خود را در فن نثرنويسي به شيوه معمول در اين دوره ارائه دهد.
در ادامه اين مقدمه آمده است: از جنبه داستاني، مقامات عبارت است از داستان‌هايي كوتاه و مستقل كه تنها وجه ارتباط آن‌ها با يكديگر راوي واحدي است كه شخص معيني را در حالات مختلف وصف مي‌كند.
هم‌چنين دانستني است كه نام هر مقامه، مأخوذ از مكاني است كه داستان در آن اتفاق افتاده مانند مقامه حلبيه، مقامه موصليه.
اما راوي مقامات، حارث‌بن همام است، شيفته نوادر ادب و لطايف ادبي و خطابه‌هاي شيرين مسجع و كثيرالسفر، و قهرمان داستان‌ها، پيرمردي است شوخ و گدا و خوش‌مشرب و خطيب و داناي علوم و فنون ادبي به نام ابوزيد سروجي، كه گاه سيماي فرزانگان را دارد و گاه سيماي گدايان و هنر او جز اين نيست كه با خطابه‌هاي بليغ خود همگان را بفريبد و در يوزگي كند. اين نوشتار حاوي پنجاه مقامه است كه مقامه نخست آن، مقامه آشنايي حارث و خواننده مقامات با ابوزيد است و اين آشنايي در مقامه‌هاي بعد بيشتر و عميق‌تر مي‌شود.
هدف نگارنده از اين پنجاه مقامه به گفته خود وي آن است كه دانش‌پژوهان را در حفظ زبان و ادبيات تشويق و ترغيب نمايد تا با خواندن آن‌ها علاوه بر آن شادماني و تفريح نمايند.
