كتاب «عناصر فيلمنامه‌نويسي» نوشته اروين آر. بلكر با ترجمه محمد گذرآبادي منتشر شد. این كتاب توضيح مي‌دهد فیلمنامه چیست و چگونه نوشته می‌شود.\
این كتاب توضيح مي‌دهد فیلمنامه چیست و چگونه نوشته می‌شود. از آنجا كه چارچوبی مشترك و همگانی وجود ندارد و نمی‌توان مجموعه فیلم‌هایی را انتخاب كرد كه همه دیده باشند نويسنده مثال‌های كتاب را از فیلم‌های مشهور و كلاسیك انتخاب كرده است.
كتاب «عناصر فيلمنامه‌نويسي» به دو بخش تقسیم شده است فصول بخش اول به عناصر اولیه و اصلي فيلمنامه‌نويسي و فصول بخش دوم به جنبه‌های ثانوی اين حرفه اختصاص دارد.
نقطه اتكای نويسنده در وهله نخست براي نوشتن اين كتاب بوطیقا (فن شعر) ارسطو است. كتابی كه همچنان بهترین تحلیل نمایشنامه به حساب می‌آید. شاید برای كتابی كه موضوع آن فیلمنامه‌نویسی است، فن شعر نقطه شروع عجیبی به نظر برسد ولي به دلایل متعدد هر فیلمنامه‌نویسی باید این رساله كوچك را بشناسد و بفهمد.
او فن شعر را با قدمتی افزون بر دوهزار سال و به رغم شمار اندك نمایشنامه‌هایی كه مبنای تحلیل‌های آن بوده، همچنان قدیمی‌ترین و شاید بهترین تلاش برای درك نمایشنامه و ساز و كار آن مي‌داند و تاكيد دارد حتی بسیاری از بخش‌های این رساله ده‌هزار كلمه‌ای ربطی به درام ندارد و قدر مسلم نشانی از سینما نیز در آن نیست. ولي آگاهی از مفاهیمی كه هسته اصلی كتاب را تشكیل می‌دهند بر هر نمایشنامه‌نویس و فیلمنامه‌نویسی واجب است.
امروزه بسیاری از كلمات و عبارات ارسطو مبهم و نامفهوم جلوه می‌كنند. كلمات و عباراتی كه شاید حتی برای معاصران وی نیز مبهم بوده‌اند؛ ولي اندیشه مركزی كتاب همچنان به قوت خود باقی است. از زمان ارسطو تاكنون، ساختار دراماتیك اساسا بدون تغییر باقی مانده و هر آنچه در این مدت درباره آن نوشته شده در واقع شرح و تفسیری بر كتاب ارسطو بوده است.
مولف در ادامه بحث خود اشاره مي‌كند هیچ نویسنده یا معلمی نمی‌تواند به دیگران بیاموزد چگونه خلاق باشند یا چگونه الهام بگیرند ولي مي‌توان تكنیك و رویكرد حرفه‌ای به یك فرم خلاقه را آموزش داد.
وي فرق میان یك معمار و یك مهندس ساختمان را در تكنیك مي‌داند و مي‌افزايد، فیلمنامه نیز براساس تكنیك ساخته و پرداخته می‌شود و این تكنیك را می‌توان آموخت. معلم نمی‌تواند به دانشجویان خود گوش حساس به گفت‌وگوها را بدهد؛ ولي می‌تواند تفاوت‌های موجود میان یك گفت‌وگوی خوب و یك گفت‌وگوی بد را نشان دهد. نمی‌تواند به دانشجویان یاد بدهد چگونه یك پیرنگ را بیافرینند؛ ولي می‌تواند به آنها بیاموزد كه عیوب و نقایص یك پیرنگ را تشخیص دهند.
بلكر با بيان اينكه فیلنامه‌نویس می‌تواند اصول بنیادی درام‌نویسی را بیاموزد، اضافه مي‌كند، قواعد یا قوانین مطلقی برای نوشتن فیلمنامه وجود ندارد ولي میراث دوهزار و پانصد ساله تحلیل دراماتیك و وجود ده‌ها هزار فیلم داستانی به ما امكان می‌دهد تا اصول درام‌نویسی را از آنها استخراج كنیم.
وي توضيح مي‌دهد سبك و قرار دادهای درام از زمان یونانیان تا دوران الیزابت و عصر ویكتوریا تحت تاثیر «فروید» در دوران مدرن دچار تغییر و تحول زیادی شده است ولي به رغم چند فیلمنامه جالب و موفقی كه درصدد كشف اصول جدید برآمده‌اند، نظریه بنیادی ارسطو در زمینه درام‌نویسی همچنان به قوت خودباقی است.
بلكر توضيح مي‌دهد ساختار فیلمنامه از عناصر زیر تشكیل می‌شود: پیرنگ : انتخاب و آرایش صحنه‌ها برای نقل یك داستان و تاثیر نهادن بر مخاطب. شخصیت: جزيیات و مشخصاتی كه به افرد در متن و زمینه پیرنگ جان می‌دهد. كشمكش: عامل پیش برنده. بحران: لحظه‌ای كه داستان می‌تواند در یك جهت یا جهتی دیگر پیش برود. نقطه اوج: مهمترین بحران. معرفی: آنچه بیننده باید بداند و زمان آن. گفت‌وگو: ماهیت، ارزش‌ها و محدودیت‌های آن. وي در ادامه اين عناصر ساختاری فیلمنامه را بررسي كرده است.
به اعتقاد مولف، هر فیلمنامه‌نویس،كارگردان، تهیه‌كننده، تدوینگر، بیننده و هركسی كه درباره سینما می‌نویسد یا آن را آموزش می‌دهد باید با این عناصر بنیادی آشنا باشد. البته مجموعه‌ای از جنبه‌های ثانوی نیز در كار فیلمنامه‌نویسی وجود دارد كه عبارتند از: «شكل و شمایل فیلمنامه» به عنوان طرح یا نقشه، «حرفه فیلمسازی» به عنوان یك مهارت، «صنعت وهنر»، «ملاحظات تولید»، «اشكال مختلف طرح یا خلاصه داستان»، «پیش‌نویس فیلمنامه» و «اقتباس».
این وجوه گرچه در مقایسه با كشمكش، پیرنگ، ساختار، شخصیت، معرفی وگفت‌وگو جنبه‌های ثانوی كار محسوب می‌شوند ولي همگی در كار فیلمنامه‌نویسی اهمیت ويژه‌اي دارند.
كتاب «عناصر فيلمنامه‌نويسي» نوشته اروين آر. بلكر توسط محمد گذرآبادي ترجه شده و از سوي انتشارات هرمس در شمارگان 2000 نسخه و با قيمت 2400 تومان به فروش مي‌رسد.
