كتاب «اسطوره و سینما» نوشته استوارت ویتیلا با ترجمه محمد گذرآبادی از سوي انتشارات هرمس روانه بازار كتاب شد. در اين اثر 50 فيلم معروف دنيا ساختارشناسي شده است.\

 در اين كتاب ساختار اسطوره‌اي 50 فيلم معروف دنيا بررسي شده است كه اساس و بنیاد آن را هنر داستان‌گویی تشكیل می‌دهد.

ويتيلا در بخشي از مقدمه كتاب يادآوري مي‌كند وقتی ایده كتاب «اسطوره و سینما» را به «كریس وگلر» پیشنهاد دادم فكرش را هم نمی‌كردم كه پای در سخت‌ترین، عذاب‌آورترین، خونین‌ترین، نشاط انگیزترین و ارزشمندترین سفر حرفه‌ای‌ام می‌گذارم؛ در این سفر، از ده دنیای مختلف قلمرو ژانرها دیدن كردم. 

راهنمای او شماری از محبوب‌ترین فیلم‌های تاریخ سینما بوده‌اند كه توسط بزرگترین داستان‌گویان سینما خلق شده‌اند و نقشه راه وي شامل مراحل و كهن الگوهای «سفر قهرمان» (كتاب «قهرمان هزار چهره» نوشته جوزف كمبل براي نخستين بار عنوان شده كه همه داستان‌هايي كه از بدو تاريخ گفته شده كه بخش عمده آنها شفاهي است) در همه فرهنگ‌ها و زبان‌ها يكي است. او در اين باره از اسطوره‌ها و افسانه‌هاي ملل نمونه‌هاي فراواني آورده و اسطوره‌هايي را به نام «سفر قهرمان» مطرح مي‌كند) بوده است.

مولف در ادامه مراحل و كهن‌الگوهای «سفرقهرمان» را در بخش‌هاي از كتاب مرور كرده است. كسانی كه با اين الگوها آشنایی ندارند می‌توانند قبل از خواندن فصل‌های مربوط به ژانرها، از اين كتاب  استفاده كنند. مراحل و كهن الگوهای «سفر قهرمان» ابزاری انعطاف‌پذیر و تحلیلی در اختیار مخاطب می‌گذارد تا درك كنیم چرا هر داستان سینمایی موثر واقع می‌شود یا شكست می‌خورد. ولي مهمتر از همه اینكه این الگو هدایتگر ما است برای اینكه درك كنیم چرا یك داستان با پاسخ دادن به عمیق‌ترین رازهای ما در سطحی جهانی بازتاب می‌یابد.

وي در زمان تحلیل فیلم‌ها به ويژگي‌هايی از مراحل «سفر قهرمان» پی برده كه یك ژانر را از دیگری متمایز می‌كند. به اعتقاد وي ژانرها مهمند. آنها نیاز بنیادی ما را طبقه‌بندی می‌كنند و در عین حال به ما اجازه می‌دهند تا نوع داستانی را كه مخاطب برای تماشای آن پول می‌پردازد به نحو بهتری توضیح دهیم. ژانرها به این دلیل جذاب‌اند كه در اغلب موارد رشد و تكاملی را در فیلم نشان می‌دهند كه با ماهیت و تجربه منحصر به فرد یك دوران هماهنگ است و آن را بازتاب می‌دهد.

به اعتقاد وي فیلم‌ها همان كاركردی را دارند كه داستان‌ها دارند؛ یعنی سرگرم كردن، الهام بخشیدن و شاید حتی آموختن شیوه حل مسايل. ولي نكته كلیدی در اینجا این است كه فیلمسازی را می‌توان شكل امروزی اسطوره‌پردازی یا به عبارتی بازنمایی واكنش ما به خودمان و رازها و شگفتی‌های وجودمان تلقی كرد. 

وي ده ژانر سینمایی مجزا را انتخاب كرده است. از هر ژانر پنج فیلم را به عنوان نمونه آورده كه دارای عناصری قدرتمندند؛ يعني عناصری كه با چارچوب آن ژانر خاص هماهنگی و سازگاری دارند. هر فصل با بحثی درباره ويژگي ساختاری و اسطوره‌ای آن ژانر ويژه آغاز می‌شود. مولف تاكيد دارد این قواعد را نباید قطعی و تغییرناپذیر تلقی كرد به عبارت دیگر قرار نیست این قواعد حكم فرمول را پیدا كنند. آنها ابزاری‌اند كه می‌توان به عنوان تماشاگر از آنها برای درك بهتر یك سفر سینمایی ويژه و به عنوان داستان‌نویس برای ارزیابی یك ژانر در حین نوشتن فیلمنامه استفاده كرد.

«حادثه و ماجرا»، «وسترن»، «وحشت»، «تریلر»، «جنگی»، «درام»، «رمانس»،«كمدی رمانتیك»، «كمدی»، «علمی تخیلی» و «فانتزی»
ژانرهایی است كه ويتيلا انتخاب كرده.

وي فیلم‌ها را براساس اين معیارها انتخاب كرده است: فیلم معرف یك ژانر خاص باشد، نمونه‌ای كلاسیك از آن ژانر به حساب آید، فیلم یك ژانر را به چالش بكشد و آن را به مسیر تازه‌ای سوق دهد، ساختار فیلم نشان دهنده تغییری منحصر به فرد در سفر قهرمان و استفاده آن از مراحل وكهن الگوها باشد، فیلم بسیار پرفروشی باشد و فیلم داستان بسیار خوبی را نقل كند. 

فيلم‌هايي كه ويتيلا انتخاب كرده و به بررسي آنها پرداخته اينگونه در فهرست كتاب ارايه شده است:
ساختار اسطوره‌ای در ژانرحادثه و ماجرا:
«گنج‌های سیرامادره»، «هفت سامورایی»، «مهاجمان صندوقچه گمشده»، «جان سخت» و «تلما و لوییز»
ساختار اسطوره‌ای در ژانر وسترن:
«ماجرای نیمروز»، «جویندگان»، «بوچ كسیدی و ساندیس كید»، «با گرگ‌ها می‌رقصد» و «نابخشوده»
ساختار اسطوره‌ای در ژانر وحشت:
«حمله سارقان جسم»، «آرواره‌ها»، «هالووین»، «مگس» و «سكوت بره‌ها»
ساختار اسطوره‌ای در ژانر تریلر:
«غرامت مضاعف»، «بدنام»، «محله چینی‌ها»، «زنی به نام نیكتا» و «فراری»
ساختار اسطوره‌ای در ژانرجنگی:
«در جبهه غرب خبری نیست»، «آنها فداكردنی بودند»، «پل رودخانه كوآی»، «زیر دریایی» و «جوخه».
ساختار اسطوره‌ای در ژانر درام:
«همشهری كین»، «همه چیز درباره ایو»، «پدر خوانده»، «مردم عادی» و «پسرها و اوباش»
ساختار اسطوره‌ای در ژانر رمانس:
«كازابلانكا»، «قایق افریكن كویین»، «جاده»، «دیو و دلبر» و «پیانو»
ساختار اسطوره‌ای در ژانر كمدی رمانتیك:
«بزرگ كردن بیبی»، «آواز در باران»، «آنی هال»، «دونافلور و دو شوهرش» و «بی‌خواب در سیاتل».
ساختار اسطوره‌ای در ژانر كمدی:
«بعضی‌ها داغش را دوست دارند»، «فارغ التحصیل»، «زنان در آستانه فروپاشی عصبی»، «تنها در خانه» و «شلوار عوضی»
ساختار اسطوره‌ای در ژانر علمی تخیلی و فانتزی:
«ای.تی.موجود فرا زمینی»، «نابودگر2: روز داوری»، «سه‌گانه جنگ‌های ستاره‌ای» : «قسمت چهارم: امید تازه»، «قسمت پنجم: امپراتوری انتقام می‌گیرد» و «قسمت ششم: بازگشت جدای؛ سفر لوك اسكای واكر»

مولف تصمیم‌گیری درباره این فیلم‌ها را دشوار دانسته و مي‌افزايد نبايد پنجاه فیلم انتخاب شده در این كتاب را فهرستی از بهترین فیلم‌های تاریخ سینما تلقی كرد. وي قضاوت در این باره را به عهده مخاطب گذاشته و امیدوار است از آنچه در اینجا می‌آموزد برای تحلیل هر فیلمی كه مورد علاقه مخاطب است و در فهرست گنجانده نشده استفاده شود. 

او يادآوري مي‌كند ضروري نيست كتاب «اسطوره و سینما» را به شكلی منظم از ابتدا تا انتها خواند. بلكه مي‌توان از همان ابتدا به سراغ ژانری رفت كه به آن علاقه داریم یا با یكی از فیلم‌های محبوب شروع كنیم.

ويتيلا هشدار مي‌دهد تحلیل فیلم را فقط زمانی بخوانیم كه خود فیلم را دیده‌ باشيم. اگر تحلیل را قبل از دیدن فیلم بخوانیم مطمئنا لذت تماشای آن از بين مي‌‌رود.

كتاب «اسطوره و سینما» با نام فرعي كشف ساختار اسطوره‌ای در 50 فیلم به یادماندنی نوشته استوارت ویتیلا با ترجمه محمد گذرآبادی در شمارگان 2000 نسخه و با قیمت 9000 تومان از سوي انتشارات هرمس منتشر شده است. كتاب يك مقدمه دارد كه توسط  «كریستوفر وگلر» نوشته شده است. كتاب قبل از وارد شدن به مبحث اصلي درباره مراحل سفر قهرمان و كهن الگوها، نقش‌هایی كه شخصیت‌ها بازی می‌كنند توضيح داده است. 

ایبنا

درخواست کتاب	راهنماي خريد	سبد خريد	چاپ صفحه	ارسال به دوست