محمد كاظم كاظمی شاعری افغان است كه سال‌هاست در ایران زندگی می‌كند. مثنوی معروف او با مطلع «غروب در نفس گرم جاده خواهم رفت/ پیاده آمده بودم پیاده خواهم رفت»، هنوز در خاطر بسیاری از علاقه‌مدنان شعر مانده است.

دلبستگی این شاعر و پژوهشگربه بیدل دهلوی، از گذشته با مرور آثارش دیده می‌شود و همین نكته بهانه ای شده است تا تازه‌ترین كتاب كاظمی به رهیافت‌هایی در شعر بیدل اختصاص یابد. در یك نگاه كلی، ویژگی‌های آثار شاعران افغان با غزل‌های بیدل از لحاظ فرم و محتوا و گرایش آنها به سمت توصیف‌های پیچیده، مشابه یكدیگر است. به همین دلیل شاعران و پژوهشگران این سرزمین، بهتر می‌توانند شاخصه‌های مهم این شاعر قرن 11 و 12 را تشریح كنند.

كتاب «كلید درباز» با عنوان فرعی «رهیافت‌هایی در شعر بیدل» از دو بخش در 352 صفحه تشكیل شده است. در بخش اول ابهام در شعر بیدل با توضیح مفاهیمی مثل تمهید، اندیشه و عرفان،‌ تخیل و نازك‌ خیالی، مضمون سازی و مضامین غریب، عوامل زبانی ابهام، نارسایی‌های رسم الخط و نادرستی نسخ آمده است. بخش دوم كتاب هم به شرح سیزده غزل بیدل می‌پردازد. كاظمی در یادداشت خود بر كتاب «كلید درباز» نوشته است: «شعرهای بیدل را از دیوان چاپ كابل نقل كرده‌ام و این كتاب، كلیات چهار جلدی مطبوعه وزارت علوم افغانستان به تصحیح خال محمد خسته و دیگران است. در كنار آن، به كلیات بیدل تصحیح بهداروند،- عباسی و متن صوتی غزلیات بیدل با روایت مرحوم حسن حسینی هم نظر داشته‌ام، به ویژه در موارد ابهام در نسخه كابل. ولی با همه اتكایی كه به خود بیدل داشته‌ام، از پژوهش‌های سودمند دیگر بیدل شناسان و اهل تحقیق هم بی‌بهره نبوده‌ام، به ویژه از كتاب‌های شاعر آینه‌های دكتر محمدرضا شفیعی كدكنی، نقد بیدل صلاح‌الدین سلجوقی، بیدل، سپهری، سیك هندی حسن حسینی، اسیر بیدل محمد عبدالحمید اسیر و واژنامه شعر بیدل دكتر اسدالله حبیب».

«كلید درباز» برای علاقه‌مندان به پژوهش در حوزه ادبیات كلاسیك، كتاب خواندنی است و تا اندازه زیادی دشواری‌های شعر بیدل را برای مخاطبان كم می‌كند،‌ به ویژه در سطرهایی كه نویسنده،‌ بیت‌های این شاعر را توضیح می‌دهد.

روزنامه فرهنگ آشتی