كتاب «مازندراني و سانسكريت كلاسيك، روايت واژهها» نوشته درويش علي كولائيان به ارتباط ميان اين دو زبان ميپردازد.\
كتاب حاضر كه از سوي انتشارات چشمه براي نخستبنبار به چاپ رسيده، شرح نزديك به چهارصد واژه مازندراني را دربر دارد كه اكثر اين آنها ويژه مازندرانيهاست و تمامي اين واژهها با سانسكريت و بر اساس فرهنگ ديجيتالي دانشگاه كلن آلمان تطبيق داده شده است.
به اعتقاد كولائيان، مردم مازندران به زباني تكلم ميكنند كه در طول چند دهه اخير به سرعت درحال از دست دادن نشانهها و ويژگيهاي تاريخياش است. امروزه بسياري از مادران مازندراني با فرزندان خود فقط به زبان فارسي تكلم ميكنند. اگر رويدادي اين چنين براي ديگر زبانهاي محلي در ايران يا در ساير نقاط جهان اتفاق افتاده، بدون ترديد براي زبان مازندراني اين تحول چشمگيرتر بوده است. گويشوران زبان مازندراني امروزه بسيار كمتر از تعداد خود در دهههاي پيشين اند.
نگارنده در ادامه آورده است: اشتراكات واژگاني زبانهاي ايراني با زبان سانسكريت را همه ميدانيم ولي نكتهاي كه ناديده گرفته شده، وضعيت ويژه زبان طبري و يا مازندراني در اين ميان است. بر اساس شواهد شايد بتوان به اثبات رساند كه زبان مازندراني خود بر پايه هاي زبان سانسكريت كلاسيك بنا شده است، همان زبان كه آثار مكتوب مذهبي و ادبيات باستاني هند، متعلق به قرون قبل از ميلاد، مطابق آن نوشته يا تنظيم شدهاند و در حقيقت اين زبان يادگار مردمي متمدن است كه كشور هندوستان آن زمان و در سايه تمدن و فرهنگشان، مقتدرترين و ثروتمندترين كشور جهان محسوب ميشدند.
براساس شواهد موجود، احتمالا جمعي از ميان همين مردم در اواخر هزاره اول پيش از ميلاد به مازندران كوچ كردهاند تا با كمك آگاهي خود از فن آبياري، زمينهاي قابل كشت مازندران را داير كردند و به زير كشت برنج درآورند. اگرچه تاثير گذشت بيش از دو هزار سال بر زبان اين مردم مهاجر كه بعدها بومي اين سرزمين ميشوند، بنيادي است ولي يادگارهاي روشني از اين زبان كه واقعياتي غير قابل انكارند، هنوز در مقابل چشم ماست.
تلاش نگارنده در اين كتاب، نشان دادن اين واقعيات درمحدوده نامها، واژه ها و اصطلاحات مازندراني به ويژه در زمينه كشاورزي و آبياري است.
نخستين چاپ كتاب «مازندراني و سنسكريت كلاسيك» در شمارگان 1200 نسخه، 84 صفحه، قطع رقعي و بهاي 17000 ريال از سوي نشر چشمه روانه بازار كتاب شد.
ایبنا
|