«هیچ كس نمیتوانست بگوید كه موندو از كجا آمده است. روزی بدون آنكه كسی او را ببیند، به طور اتفاقی وارد شهر ما شده بود و سپس همه به حضور او عادت كرده بودند.»
حال سالهای سال است كه جماعت كتابخوان و دوستدار ادبیات هم عادت كردهاند كه حتما یك نویسنده، شاعر جایزهای را برنده شود و بعد از آن كتابهایش وارد بازار شوند و در اختیار علاقهمندان قرار بگیرند.
اصلا فرقی هم نمیكند كه چه كسی باشد از ماركز بگیرید تا ساراماگو و دوریس لسینگ كه سال گذشته نوبل ادبیات را برده بود. حالا نوبت نویسندهای فرانسوی است كه كتابهایش بعد از برنده شدن وارد بازار شوند.
شاید بسیاری از نویسندگان دیگر هستند كه بنا به دلیلی منجمله ذوق شخصی مترجم و غیره بدون آنكه برنده باشند مورد اقبال قرار میگیرند، ولی از قضا روزگار فعلا چند سالی میشود كه با برندگان نوبل ادبیات بعد از انتخاب شدن آشنا میشویم.
این روزها یكی از پرفروشهای بازار «
موندو» است. موندو را میتوان اولین كتاب ترجمهشده از نویسنده فرانسوی برنده نوبل سال ۲۰۰۸ دانست.
در شناسنامه كتاب سال ۱۳۸۵ درج شده است، ولی این قدمت باعث نشده بود كه موندو با استقبال روبهرو شود تا آنكه نویسندهاش را آكادمی علوم سوئد انتخاب كرد.
موندو را
انتشارات مروارید با ترجمه دكتر المیرا دادور و با قیمت ۱۳۰۰ منتشر كرده است. مترجم در معرفی كتاب این گونه مینویسد: «داستان كوتاه موندو رسالهای است فلسفی – شاعرانه كه خواننده را وا میدارد از ورای شخصیت موندو، كودكی كه این جا و آنجا پرسه میزند، پیام نور و زیبایی را دریافت كند... موندو حكایت از یك حضور است، حضور كودكی ناشناس در شهری امروزی كه توقع دارد، جامعه پذیرای او باشد. دنیایی به ظاهر متمدن كه با رهایی و آزادی – و نه ولنگاری – كاملا بیگانه است. در چنین دنیایی است كه واقعیت مدرنیته و رویایی یك زندگی ساده با یكدیگر ناهمگون میشود.»
از سوی دیگر بازار كتاب ایران در هفته گذشته جز یكی دو مورد چندان میهمان تازهای نداشت. شاید بتوان به«
دره پنهان»
مهدی قراچهداغی اشاره كرد، اما هنوز برای مخاطبان جا نیافتاده است. در همین حال مجموعه داستان «
سفر یك نفره» مرجان بصیری بعد از «
مرگ بازی» پدرام رضاییزاده از استقبال نسبتا خوبی برخوردار شد. در بازار كتاب داستانهای ایران این روزها بسیاری از علاقهمندان میهمان «
خالهبازی» بلقیس سلیمانی هستند. یكی دیگر از كتابهای پراقبال «
مادموازلكنی» میترا الیاتی بود كه پس مدتها از دوباره تجدید چاپ شده است.
احمدپوری مترجم قدیمی نیز این روزها با اولین رمانش «
دوقدم این ور خط» میهمان دوستداران ادبیات داستانی است.
بازار كتابهای خارجی، اما رنگ دیگری دارند. در آنجا میتوان آثار گوناگونی را دید. از ترجمه جدید عصیان كامو تا آخرین اثر سلینجر از كامیلو نوسرسلاتا یاستین گودر.
در حال حاضر لقب پرفروشترین كتاب داستان خارجی متعلق به عصیان كامو است. این كتاب را مهستی بحرینی ترجمه كرده است. البته سالها پیش اثركامو با نام انسان یاغی منتشر شده بود، اما بحرینی با ترجمه مجدد این اثر، بازهم به نوعی كاموخوانی راه انداخته است.
یاستین گرودر نیز یكی از خوانندگان خوشه اقبال است كه این روزها بامایا و شاه مات میهمان ویترین كتابفروشیها است. مایا را مهرداد بازیاری و شاه مات را مهوش خرمیپور ترجمه كردهاند. از دیگر پرفروشهای بازار میتوان به معركه (سلین- سمیه نوروزی)، ناشناخته ماندن (پاتریك مدیانو- ناهید فروغان)، نقشههایت را بسوزان (مجموعه داستان با ترجمه مژده دقیقی) پرنده برفی (مجموعه داستان با مترجمی محمد حسن سجودی است كه ۵ داستان از نجیب محفوط و داستانهایی از پاز، آمادو، وایلد، بابل و كمال گنجانده شده است). زنگبار یا دلیل آخر(نوشته آلفرد آندرش و ترجمه سروش حبیبی)، پس باد همه چیز را نخواهد برد (ریچارد براتیكن)، خانواده پاسكال دوآرته كامیلو نوسه سلا- فرهاد غبرایی و بالا بلندتر از هر بلند بالایی (سلینجر- شیرین تعاونی)
● درباره نویسنده
ژان ماری گوستاو لوكلزیو ۱۳ آوریل ۱۹۴۰ در شهر نیس، كنار دریای مدیترانه به دنیا آمد و از سن هشت سالگی قلم به دست گرفت و شعر، حكایت، مقاله، داستان كوتاه و رمان نوشت. لوكلزیو با نگارش نخستین رمان خود به نام دادرسی، جایزه ادبی رنودو را كسب كرد و در سال ۱۳۸۰ موفق به دریافت جایزه بزرگ ادبی فرهنگستان فرانسه به نام جایزه ادبی پل موران شد. از آن تاریخ لوكلزیو بزرگترین نویسنده زنده فرانسه به شمار میآید.