کتاب :: درباره كتاب «در سوگ زندگي»- بررسي پديده كودك آزاري
درباره كتاب «در سوگ زندگي»- بررسي پديده كودك آزاري
15 ارديبهشت 1387
تشريح يك معضل اجتماعي
الهه موسوي
در سوگ زندگي معصومه صيدي نشر شيرازه چاپ اول 1386
كودك هنگام تولد موجود ناتواني است و براي طي كردن مسير زندگي مستقل، نياز مبرمي به زندگي خانوادگي دارد. به طوري كه اگر اين حمايت خصوصاً در سال هاي اوليه زندگي خدشه دار شود، ادامه زندگي سالم كودك با مخاطره بسيار جدي مواجه مي شود. فرآيند رشد و تحول كودك، تابع تاثير متقابل عوامل زيستي، رواني و اجتماعي است كه خانواده نقش بسيار مهم و اساسي را در اين زمينه ايفا مي كند. اين فرآيند نياز به فراهم شدن محيط مساعد دارد كه كليد اصلي آن «مراقبت والدين» است.
مراقبت به معناي درك كردن، شناختن، دوست داشتن، پذيرفتن، تحريك انگيزه هاي كودك، همزمان با تامين نيازهاي تغذيه يي و پوشاك و حفاظت از كودك در برابر بيماري ها و در يك كلام انتظار مناسب از توانايي هاي او داشتن.كتاب در سوگ زندگي سعي دارد اين نكته را به خواننده گوشزد كند كه محبت مادرانه و با ثبات كه طي يك دوره طولاني و نه كوتاه مدت، به كودك ابراز مي شود تنها راه پرورش طبيعي كودك است. تا آنجا كه در پيشگفتار كتاب آمده است؛ «تظاهر به رفتار مادرانه كافي نيست و كودك نياز به دريافت محبت واقعي و عميق مادر يا جانشين او دارد.»كتاب با تاكيد بر اينكه كودك آزادي پديده يي پيچيده و چندبعدي است و نمي توان در مورد آن يك فرضيه ساده خطي برقرار كرد ديدگاه هاي مختلف در اين موضوع را بررسي مي كند، اما در نهايت سعي دارد از ايجاد رابطه ظالم و مظلوم پرهيز شده و هم قرباني و هم آزارگر را مورد حمايت و درمان قرار دهد.درك پديده «كودك آزاري» به عنوان يكي از معضلات اجتماعي دنياي امروز به دليل گستردگي آن در اغلب جوامع، نياز به بررسي دقيق و علمي به ويژه از زاويه سبب شناسي آن دارد. كودك آزاري را از دو زاويه مي توان بررسي كرد؛ اول از زاويه رابطه يك متغير با كودك آزاري كه عواملي مانند فقر اقتصادي و فرهنگي، اعتياد، بيكاري، طلاق و... را در بروز آن دخيل دانسته است. زاويه دوم به صورت همه جانبه و كلان، هم آزارگر و هم آزار شده را قرباني مي داند.
مطالعه برخي از واقعيت هاي موجود در جوامع انساني، گاه آنچنان تاسف انگيز است كه از حد و حدود طبيعت و رفتار انسان به شگفت مي آييم و گاه تا بدان حد عاجل به نظر مي رسد كه از آستانه شكيبايي براي ارائه نتايج پژوهش پيرامون آن در چارچوب كتاب و مراحل طولاني توليد آن فراتر مي رود.نشر و پژوهش شيرازه با انتشار مجموعه آسيب هاي اجتماعي در نظر دارد با آشكار ساختن جوانب متفاوت فردي و اجتماعي و نيز خاستگاه اينگونه پديده ها بر اساس داده هاي مستند و تحليل هاي علمي به دست مي آيند، نقشي را در فرآيند آگاه سازي اجتماعي براي خوانندگاني كه دغدغه اين مسائل را دارند ايفا كند. اولين ويژگي اين آسيب ها اين است كه قرباني اساساً خود را اسير شرايط يا روابطي مي بيند كه راه خلاصي براي آن متصور نيست.
اما وجه تمايز اين كتاب با اغلب متوني كه درباره كودك آزاري منتشر شده اند در اينجاست كه موضوع كتاب از آزارهاي صرفاً جسمي يا جنسي كه عموماً مترادف كودك آزاري به شمار مي آيند فراتر رفته و عدم توجه عاطفي به كودك، سوءرفتار هيجاني و آزارهاي رواني را نيز مصداق بارز كودك آزاري مي شمارد. كتاب به قلم معصومه صيدي در 230 صفحه توسط نشر و پژوهش شيرازه منتشر شده است.