جين‌گارثويت در اين كتاب، تاريخ سياسي ايران را، از دوران هخامنشيان تا روزگار كنوني با استناد به منابع معتبر نوشته است. او استاد و پژوهشگر تاريخ ايران در كالج دارتموث انگلستان است.
وي در آغاز به شرح توصيفي سرزمين ايران مي‌پردازد. در اين ميان، حكومتگران و تعامل آنها با جامعه در بستر اقتصادي كه اساس آن بر كشاورزي و دامداري استوار است، بررسي مي‌شود.
گارثويت، با نگاهي تاريخي و جامعه‌شناختي به چگونگي فرمانروايي، سلطه، كسب مشروعيت و واكاوي رهبري كاريزماتيك حكومتگران ايران مي‌پردازد. در اين راستا همچنين چگونگي هويت بخشيدن به نظام تحت سلطه و علل كشمكش بر سر جانشيني كه يكي از مهم‌ترين عوامل تاريخ ايران به شمار مي‌آيد، به بحث و فحض گذاشته مي‌شود.
به نظر نويسنده، پس از فتح ايران به دست مسلمين، ايلات صحرانشين آسياي مركزي به سوي سرزمين ايران سرازير شدند و با استفاده از توانايي دولتمردان ايراني، پس از اضمحلال ساسانيان، به اداره كشور پرداختند. سرنوشت حسنك وزير، رشيد‌الدين فضل‌الله، قائم مقام فراهاني و اميركبير همگي حكايت از خودكامگي شرقي دارد.
نويسنده همچنين دلايل منازعه ميان دولتمردان حكومت‌هاي متأخرتر را براي تمركز قدرت، ناكامي اصلاحات در دوران قاجاريه، شكل‌گيري هويت «ايراني، پارسي، پهلوي» در دوران سلطنت دو پهلوي و نقش انقلاب اسلامي ايران را در تغيير ايدئولوژي و نهادهاي حكومت پهلوي، شرح مي‌دهد.
در اين كتاب به دلايل انقلاب اسلامي ايران و پيروزي آن نيز پرداخته مي‌شود. نويسنده با طرح نكات تازه‌اي در ساختار قدرت و پيوند دين و دولت، به اثبات حقانيت حكومت و نياز به دلايل ايزدي از مناظر گوناگون مي‌پردازد. وي همچنين با اين اثر، دوران سياسي اين سرزمين را در دوره‌هاي هخامنشي، سلوكي و پارتي، ساساني، صفوي و قاجاري، پهلوي و ايران جمهوري اسلامي مرور مي‌كند.
غلامرضا علي‌بابايي اين كتاب را از انگليسي به فارسي برگردانده است.
كتاب «سيري در تاريخ سياسي ايران از شاهنشاهي هخامنشي تاكنون» را نشر اختران در 480 صفحه، با شمارگان 2000 نسخه و به قيمت 6500 تومان منتشر كرده است.

 

خبرگزاری فارس