كتاب در دو جلد و چهارده فصل تنظيم شده كه برخى از فصول خود به چندين شاخه تقسيم مى شوند كه خلاصه آن به اين ترتيب است:

جلد اوّل از ولادت تا امامت مولا(عليه السلام) را در بر مى گيرد و خود در شش فصل تأليف شده كه به ترتيب زير است:

فصل اوّل از ميلاد مولا(عليه السلام) سخن مى گويد كه در چهار بخش جداگانه تدوين شده و به ترتيب چنين است كه نخست شعرهايى را كه به صورت مطلق در ميلاد گفته شده، تحتِ عنوانِ «ولادت» آورده ايم و در بخش دوم و سوم، شعرهاى مربوط به «شب ميلاد» و «صبح ميلاد» را با همين دو عنوان مرتّب كرده ايم تا بالاخره در بخش چهارم به شعرهايى كه در «مولود كعبه» و «كعبهْ زاد» بودنِ حضرت على(عليه السلام)سروده شده اند پرداخته ايم و آن را با عنوانِ «زادگاه زيبايى» بسامان ساخته ايم.

فصل دوم حاوى اشعارى است كه از اسم يا ذِكر على(عليه السلام) سخن مى گويند و با عنوانِ «نام و ياد مولا» تأليف شده است كه پيامبر خدا(صلى الله عليه وآله) مى گفت: «ذكر علىٍّ عبادة / به ياد على بودن، خدا را عبادت كردن است.»

فصل سوم در ولايت على(عليه السلام) است كه به اختصار در دو بخش از مهر و ولاى مولا (تولاّ) و ولىُّ الله بودن حضرتش سخن مى گويد.

فصل چهارم شامل بخش اندكى از غديريّه ها است كه به ترتيب از «حماسه غدير»; «خطبه رسول الله(صلى الله عليه وآله)در غدير» و «عيد غدير» سخن مى سرايد.

فصل پنجم حاوى اشعارى است كه در «فضايل و مناقب مولا» گفته شده اند كه در چهار باب با عناوينِ «حديث حيرت»; «قطره قطره از اقيانوس»; «تركيب بندها» و «از ميان منظومه ها» برگزيده شده اند.

فصل ششم در تكميل دو فصل پيش، از «امامت و خلافتِ مولا» سخن سر مى دهد كه اين سه فصل ـ به ويژه غديريّه ها ـ بسيار اندك و در حدّ نمونه آورده شده اند تا در كتاب مستقلّى با نامِ «دانشنامه شعر غدير» منتشر شود كه به نوعى ادامه كتاب حاضر محسوب مى شود.

جلد دوّم از غربت تا شهادت امام على(عليه السلام) را شامل مى شود كه در هشت فصل ـ از فصل هفتم تا چهاردهم ـ تنظيم شده و به اين ترتيب است:

فصل هفتم در «غربت مولا على(عليه السلام)» تدوين شده است كه در دو بابِ جداگانه با عنوانِ «در فراق فاطمه(عليها السلام)» و «على تنهاست» تنظيم يافته است.

فصل هشتم «از مكتب مرتضى على(عليه السلام)» سخن مى گويد كه خود در دو بخشِ «سياست سبز انصاف» و «عدل على» تأليف شده است.

فصل نهم «علم على(عليه السلام)» ناميده شده كه در دو بابِ مستقلِّ «درياى دانش» و «سخن مولا» ـ يعنى نهج البلاغه ـ تدوين شده است.

فصل دهم «عرفان على(عليه السلام)» نام دارد كه در دو بخش، با عنوان هاى «راز و نياز» و «عشق و عرفان» تنظيم شده است.

فصل يازدهم شامل شعرهايى است كه در «شجاعت شير خدا» سروده شده اند و در سه بخشِ 1. اسدالله (شير خدا); 2. يدالله (دست خدا); 3. سيف الله (شمشير خدا) از هم تفكيك شده اند.

فصل دوازدهم «شهادتنامه عشق» خوانده شده كه در دو باب مجزّا و مفصّل ترتيب يافته است كه نخست از شبِ ضربت خوردنِ مولا با عنوانِ «شامِ آخر» ـ شب نوزدهم رمضان ـ و سپس «در عزاى عدل و عشق» ـ يعنى شام غريبان مولا ـ سخن مى گويد و سوگ سروده هايى را كه شاعران در رثاى امير مؤمنان سروده اند، در خود گرد آورده است.

فصل سيزدهم با عنوانِ «توسّل به مولاى دردمندان» درد دل هاى شاعران را كه در بثّ الشكوى و توسّل به روحِ بزرگِ مولا سروده اند در بر مى گيرد.

و فصل چهاردهم نيز كه فصل پايانى كتاب است، نجف نگاشته ها را با عنوانِ «مرقد مولا» در خود گرد آورده است كه توصيف نجف اشرف و اشتياق به زيارت مولا على(عليه السلام) را از زبان شاعران در طول تاريخ روايت مى كند.

فشرده سخن اين كه كتاب، ادوار مختلف از زندگى نامه امام على(عليه السلام) را ـ از ولادت تا شهادت ـ از زبان شيرين و جذّابِ شاعران حكايت مى كند كه در اين ميان بيش از بيست موضوع را با تفصيل و تفكيك شامل مى شود.

شاعران در ستايش دومين قهرمانِ اسلام از واژگان و تركيب هاى بى شمارى سود جسته اند كه افزون بر نام ها و كُنيه ها و لقب هاى خاصّ مولا على(عليه السلام) برخى بسيار چشم گير مى نمايند، مثلِ «مولود كعبه»; «عدالت»; «غربت»; «يتيم نوازى»; «فتوّت»; «مروّت»; «عشق خدا»; «تولاّ»; «اخلاص»; «عرفان»; «آزادى»; «بت شكنى»; «شجاعت»; «محبّت» و «انصاف».