87/06/13
محمد احمد نابلسي از شخصيتهاي برجسته جهان عرب است كه در كتاب «روانشناسي سياسي اسرائيل» سعي ميكند هويت و شخصيت اسرائيلي و نيز عمل و شيوه اسرئيل را با نگاهي روانشناسانه بررسي كند.
محمد احمد نابلسي خود روانپزشك، روانشناس و استاد دانشگاه است. او در كتابش به تحليل شخصيت يهود، فرهنگ، آداب و رسوم و عقايد يهوديان و شيوههاي عملي آنها در طول قرنهاي گذشته و بخصوص در دوران حاضر ميپردازد. نابلسي در فصل اول با عنوان «روانشناسي شخصيت يهود» ابتدا موضوع يهودي بودن را مطرح ميكند. سپس پيش از بررسي روانشناسي شخصيت اسرائيلي نتيجه گرفته است كه جامعه اسرائيل با توجه به اينكه از گروهها، فرهنگها و ملتهاي گوناگون كوچنده تشكيل شده است داراي هويت مشخصي نيست. فصل دوم با عنوان «روانشناسي فريب يهود؛ براي مثال، شايعه عاديسازي» به هنجارهاي رفتاري يهوديان ميپردازد. از اين هنجارها در دو مرحله زماني مختلف ذكر شده است. در مرحله نخست يهوديان ضمن حفظ فرصتهاي استثنايي براي خود خدماتشان را به خوبي عرضه كردند و ابراز داشتند كه ميتوانند براي كسب درآمد به ديگران كمك كنند. در مرحله دوم يهوديان براي افزايش سهم خود و بهبود درآمدشان با ديگران سازگار شدند و به تدريج به برتريجويي پرداختند. در اين فصل همچنين تحت عنوان شايعهاي موسوم به «عاديسازي» به نظريه استقرار تاريخي يهوديان پرداخته ميشود و هنجار رفتاري اسرائيلي كه عاديسازي مصداق آن است، بررسي ميشود. «روانشناسي حيلهگري؛ براي مثال، مذاكرهكننده اسرائيلي» فصل بعدي كتاب است. در اين فصل نابلسي به روانشناسي حيلهگري با تقسيم آن به نيرنگ مجاز و غير مجاز و مكار و حيلهگر از ديدگاه روانشناختي ميپردازد. او در ادامه به واي ريور صحنه مكاري و راهبرد حيلهگري در واي ريور ميپردازد. فصل بعدي «بررسي روانشناختي شخصيت خونريز؛ براي مثال، شارون» است. به نظر مؤلف عنوان «خونريز» عنوان بسيار پليد و قساوت باري است ولي براي بيان وحشيگري كسي كه فاقد شخصيتي انساني است و خونريزي برايش حكم سرگرمي را دارد، نارساست. او بر اين اساس چنين شخصيتي را با عنوان «شخصيت ضد بشري» معرفي ميكند و با تمركز بر شخصيت اريل شارون، جنايات او را از كشتار قبيه در 1953 و كشتار اسيران مصري در 1967 تا كشتار بيروت، صبرا و شتيلا در 1982 با نگاهي تحليلگرانه مينگرد. فصل پنجم «صهيونيسم و جنگ رواني» است. مؤلف در اين فصل به مواردي مانند شايعه هولوكاست، معادله بن گوريون، سرزمين بدون ملت براي ملت بدون سرزمين با تمركز بر اسطوره سرزمين موعود، تحت عنوان شايعات به جاي اساطير ميپردازد. او دشوارترين كار صهيونيسمها در اين دوران را تغيير چهره يهود و آراستن آن ميداند چرا كه طي قرنها يهوديان از خود چهرهاي دوست داشتني نساختند. در اين زمان صهيونيسم با انكار يهوديت سنتي به برجسته ساختن شخصيتهاي يهودي پرداخت و با ايجاد جنگ رواني بر ضد اعراب و تخريب چهره آنها، از يهود گروهي متجاوز ساخت. در فصل «عقده ويتنامي اسرائيل» مؤلف مسأله اشغال نوار مرزي و تفاهمنامه آوريل را بازنگري ميكند و وجود تشابه و تمايز جنگ ويتنام و نوار اشغالي را از نظر ميگذراند. «قدس، نفت و آينده» فصل ديگري از اين كتاب است كه به بحران نفت با تكيه بر تأثيري كه جنگ خليج فارس در بازار بورس نفت گذاشت، پرداخته ميشود. نابلسي نقش نفت را در جنگ كوزوو و بحران قدس به تفضيل بررسي ميكند. «نيرنگ تدوين مشترك تاريخ» عنوان فصل بعدي است كه گروهي از تاريخنگاران جديد اسرائيل براي تدوين جنبش جديد صهيونيسم بكار بردهاند. اين جنبش كه به مبارزه با اسرائيليهاي افراطي برخاسته و خواهان تجديدنظر در تاريخ اسرائيل است واكنش و مخالفت صهيونيستهاي متعصب را برانگيخته است. به عقيده آن تاريخنگاران، اساطير صهيونيستي به خطري براي تداوم دولت در اسرائيل تبديل شدهاند. در فصل نهم «پيشينه تروريستي صهيونيسم» كه از آغاز مهاجرت يهوديان به سرزمين فلسطين شروع ميشود، به اقدامات تروريستي صهيونيستها از جمله كشتار كفر قاسم، بحرالبقر، حرم ابراهيمي و قانا ختم ميگردد. «يهود آزاري و نشانههاي واهي» عنوان فصل دهم است. رواج اصطلاح يهود آزاري با تصميم روسها براي كوچاندن آلمانها و يهوديان از مراكز روسيه به مناطق غربي آن به منظور حفظ نژاد روس هم زمان شد. اين تصميم و نفرت يهوديان و اروپاييان از يكديگر موجب شد تا صهيونيسم به قصد بهرهبرداري از اين اصطلاح وارد عمل شود. «پايان اسرائيل و ادامه بازي ملتها» عنوان فصل بعدي است. وي در اين فصل به ساختگي بودن رژيم اسرائيل، اقتصاد وابسته او به كمكهاي خارجي، بحران هويت و قدرت پوشالي آن اشاره مينمايد. فصل پاياني كتاب، «آنچه ما بدان دل بستهايم شما را خوش نميآيد ... آينده از آن ماست» است. در اين فصل نگارنده به بررسي روانشناختي قصيدهاي از محمود درويش، شاعر مشهور فلسطيني ميپردازد. اين قصيده روانشناسي عميقي از شخصيت عرب و افكار و انديشههاي اعراب نشان ميدهد؛ انديشههايي كه شاعر را واداشت تا شعر خود را به حقايق روزمره زندگي اختصاص دهد. كتاب «روان شناسي سياسي اسرائيل» را دفتر نشر فرهنگ اسلامي با ترجمه حجت رسولي منتشر كرده است. اين كتاب در 158 صفحه با شمارگان 1000 نسخه و قيمت 2500 تومان منتشر شده است.
خبرگزاری فارس
|