اين كتاب تأليف حسين انتظامي است كه خود از سال 1368 فعاليت روزنامه‌نگاري را به صورت حرفه‌اي آغاز كرده و از مديران مطبوعاتي كشور است.
به نظر انتظامي، نبود مديريت كارآمد يكي از دلايل عدم توفيق مطبوعات است.
او معتقد است اگر با مديريت صحيح مطبوعات و جدي گرفتن وجه اقتصادي آن بتوانيم صنعت مطبوعات را اقتصادي كنيم رونق، نشاط و ماندگاري آن تضمين مي‌شود.
تلاش مؤلف در نگارش اين كتاب ترويج نگاه مديريت مطبوعاتي است تا از طريق آن مشكلات و معضلات مطبوعات از بين برود.
فصل اول كتاب با نام «آسيب‌شناسي مطبوعات» به اختصار به ذكر نكاتي درباره «پديده خوابمرگي مطبوعات» در ايران مي‌پردازد.
در اين فصل تعداد مجوزهاي نشريات تا پايان سال 1386 مجموعاً 3 هزار و 381 عنوان اعلام شده است. همچنين كوتاهي‌هاي دولت به معناي كل قواي حكومتي به صورت موردي آمده است.
وي در عين حال معتقد است كه همه مشكلات رسانه‌اي را نبايد به گردن حكومت انداخت و خود مطبوعاتي‌ها را در عدم جمع‌آوري نشريات متفرق نيز بايد مقصر دانست.
فصل دوم در حوزه گسترده‌اي به اقتصاد مطبوعات مي‌پردازد. مديريت هزينه‌ها و درآمدها، اصلي‌ترين چالش در اقتصاد رسانه محسوب مي‌شود.
مؤلف در اين بخش به داشتن نگاهي استراتژيك در مديريت اشاره مي‌كند. به نظر او در ابتدا بايد نقاط مهم شناسايي و با برنامه‌ريزي متمركز شوند سپس بهترين وضعيت مشخص شود.
در بخش بعدي اين فصل عوامل مؤثر بر تيراژ آورده شده است؛ عواملي همچون شناسايي محيط، محتواي منحصر به فرد و متمايز با ديگر نشريات، ظرفيت‌سازي از طريق فعاليت‌هاي پرمخاطب مثل چاپ متن يك سريال پر بيننده، تعاملي شدن يك رسانه و پيوند مداوم با مخاطب، انتخاب زمان توزيع مثلاً در مورد روزنامه‌هاي صبح يا عصر بودن، سرعت در توزيع، تبليغات و آگهي.
در ادامه اين بخش تجربه «همشهري عصر» از نظر خواننده مي‌گذرد سپس در نگاهي دقيق و روشن وضعيت توزيع و آگهي با نگاه ويژه به همشهري بررسي مي‌شود.
در ادامه اين فصل اقتصاد مطبوعات شركت‌هاي خدماتي، دريافت بسياري از خدمات از بيرون سازمان و قراردادنويسي بررسي مي‌شوند.
فصل سوم درباره منابع انساني است. افراد يك سازمان نيازمندند تا در يك سازمان احساس تكامل كنند و نيز آن سازمان شرايط را براي‌شان فراهم آورد تا با خيال راحت بتوانند وقت و انرژي خود را صرف آن كنند.
به همين علت است كه گفته مي‌شود منابع انساني اصلي‌ترين دارايي يك سازمان و مهم‌تر از دارايي‌هاي فيزيكي آن محسوب مي‌شوند.
فصل بعدي با نام بررسي موردي به طور مفصل به تجربه روزنامه جام جم و همشهري مي‌پردازد.
انتظامي در اين مجموعه تجربيات 5 ساله آغازين روزنامه جام جم و سال‌هاي 84 تا 86 روزنامه همشهري را مرور كرده است.
همچنين چرايي و چگونگي موفقيت‌هاي آن‌ها را از زاويه مديريت مطبوعاتي به صورت فهرست‌وار آورده است.
به طور مثال برنامه مؤسسه فرهنگي مطبوعاتي جام جم در سال 1383 با هدف ارائه الگوي ژورناليسم ديني توسط سازمان صدا و سيما تدوين شد و سياست‌ها و برنامه‌هاي آن در دو حوزه محتوا و اجرا مورد بررسي قرار گرفت.
در فصل پاياني كتاب نيز نگارنده به ذكر نمونه‌هايي از تجربيات به دست آمده در اين حوزه مي‌پردازد و پيشنهادهايي را ارائه مي‌كند.
از جمله اين پيشنهادات مي‌توان به تشكيل نظام صنفي، اصلاح قوانين، به روزرساني صدور مجوز، تشويق مطبوعاتي‌ها به ائتلاف با يكديگر و تشكيل بنگاه اشاره كرد.
كتاب «روزنامه‌نگاري و روزنامه‌داري» را دفتر مطالعات و توسعه رسانه‌هاي وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي با شمارگان 2000 نسخه در 159 صفحه و با قيمت 2000 تومان به بازار نشر فرستاده است.

 

خبرگزاری فارس