کتاب :: مروری بر مجموعه داستان مادما زل كتی نوشته میترا ا لیاتی
مروری بر مجموعه داستان مادما زل كتی نوشته میترا ا لیاتی
6 آبان 1389
مجموعه داستان ماد ما زل كتی ، مجموعه ای از نوع روابط انسانی به شمار می رود بر محور كنش های مثبت ومتقابل بین انسان ها . خانم الیا تی در این داستانها رفتاری ساختارگرایانه متنی با واژه های خود دارد .باید بیان كنم . این حركت نوشتاری با ارجاع به خود آگاه ونا خودآگاه ی شخصیت های آ فریده شده با خصوصیاتی كه با گفتار ومنش هر كاراكتور داستانی در متن روایت، همخوانی خطی وفرا متنی دارد.در داستان ها عنصر خیال به واقعیت ، نزدیكی خود را دارند .در واقع زندگی فردی واجتماعی با این عنصر آمیختگی خاصی داشته،وهمین بیم ها وامید ها خود شكلی انتزاعی از خیال می باشند . نویسنده این داستانها با ابزار كاربردی خود قا در شده شخصیت های داستانی خودش را خارج از ذهن ما ،برایمان عینیت بخشد . شكل گیری داستانها در ذهن خلاق نویسنده نوعی واسازی به شمار میرود به قول جانسون (بر هم زدن نیرو های دلالتی كه درحال ستیز با خود متن هستند )این استراتژی نویسنده به شمار می رود ، خواندن ادبیات به نظر من یعنی همین بكار گیری دوگانه كلمات برای بیان مقصود. وایجاد مركزی در هر داستان با نگاهی فلسفی وتفكیك ناپذیری عناصر یعنی هر حركتی در داستان فقط در ارتباط با حركت دیگر معنا می یابد ومجموعه مادمازل كتی این ساختار تقابل دوگانه ادبی رادارامی باشد. در داستان اول این مجموعه كه نام كتاب نیز می باشد در ساخت وروایت این تقابل ادبی ،ساختمند پیش می رود وخود حكا یت مردسالاری را به نمایش می گذارد كه شاید می خواهد بگوید مردانگی برتر از زنانگی است ، مولدی برای به كرسی نشاندن حرف خود ، كه سویه ای شكست خورده است .در بافت زبانی داستان ها نیرویی همه چیز را هدایت به سوی نقطه ای مركزی می كند وخواننده متوجه یك فرم در گفتار داستانهامی شود بدین ترتیب ما با زبانی یك دست روبرو می شویم . هر شخصیت این مجموعه با دیالوگ های خود زبانی اجتماعی را بكار می برد فرا تر از خود، اما ملموس وپر از مفاهیم خاصی كه ما را به دنبال خود می كشاند . خانم میترا الیا تی در بطن داستانها دارای نوعی ترویج ایدوئولوژی خودبوده، هما نا شاید بیان این موضوع باشد كه تفكر وعمل ، در چهار چوب حاصل می شود .به باور فوكو : ایدوئولوژی همیشه در نظام نوشتاری تجلی می یابد ؛ این نظام نوشتاری راه های ممكن برای تفكر در باره ی هر موضوعی را به وجود می آورد وهمچنین روش های پرداختن به آن موضوع را ایجاد می كند . نشانه ها در این مجموعه داستان اسلوب خاص خود را دارا و با كلمات جان می گیرند . در داستان مینیمال شمعدانی ها تضاد بین دوسلیقه شكل گرفته ومرد در بازدید از آن خانه نگاهش متوجه دسته ای از شمعدانی هایی می شود، در ایوان خانه روبرو ، این خود انرژی به حساب می آید كه نویسنده به خواننده منتقل می كند تا خوانش با ولع ادامه یابد ودر آخر تعلیق ركن اساسی این داستان می شود تا سپید خوانی در ذهن مخا طب شكل بگیرد وتفكری ذهن خواننده را بخود مشغول كند تا بلكه بتواند جواب برخی از سوالات را بیابد .وداستان در ذهن ادامه می یابد .نگاه زنانه نویسنده در این مجموعه نیز كنشی است، بنا بر روابطی كه در داستان شكل می گیرد. جنسیت زنان با اعمالشان عینیت می یابد. زنان داستان كاری می كنند به واقع آنی كه هست ؛ در پیش برد داستان ها چه در طول افقی ویا عمودی عناصر ونشانه های شكل گرفته درنثر نویسنده . در مجموعه ی ماد مازل كتی دانشی در جریان می باشد كه علاوه بر ساخت های اجتماعی ، روایت را هم به بازی زبانی گرفته است منظور وقتی داستان روایت می شود آن داستان وجود دارد واثبات شده است ونیازی به توضیح ندارد .چرا كه در پس آن جریانی قوی بر واقعی بودن آن تاكید می كند و آن دانش وآگاهی است ؛ الیاتی ضمن دارا بودن آن به داستا نها اعتبار بخشیده وحقیقتی برای جهان شمولی ، با خود همراه دارد .وآخر اینكه خلق اثر هنری خود عرصه ای از آفرینش است و همین مسبب گردیده كه نویسنده یك ژانر ادبی با بازخوردی مناسب بیا فریند .