21مهر 1389

هر روزي كه مي‌گذرد، نياز به وجود كتاب‌هاي تحقيقي و تحليلي شعر امروز بيشتر به چشم مي‌خورد. خيل عظيمي از دانشجويان رشته ادبيات علاقه‌مند به شعر امروز كه جهت نوشتن پايان‌نامه به شعر امروز مي‌آويزند، نيازمند كتب مرجع در اين مورد هستند كه اغلب به دو سه كتاب موجود بسنده مي‌كنند. از دهة پنجاه، كتاب دوجلدي «از صبا تا نيما»ي يحيي آرين‌پور و بعد از انقلاب «تاريخ تحليلي شعر نو» شمس لنگرودي، سه دهه شاعران و گزاره‌هاي منفرد و ... علي باباچاهي و تأليفات دكتر كاووس حسن‌لي و دكتر تسليمي و معدود مجلات ادبي، يگانه مرجع علاقه‌مندان به پژوهش در زمينه شعر امروز هستند. فقر منابع در زمينة بررسي‌هاي مربوط به شعر امروز بايد آسيب‌شناسي شود و نهادهاي فرهنگي مرتبط با شعر، دانشگاه‌ها و پژوهشگران ادبي نسبت به شناسايي و تشويق ناشران و مؤلفين اقدام كنند تا كتاب‌هاي ارزنده‌اي در زمينه جريان‌هاي ادبي دهه‌هاي اخير چاپ و منتشر شود. كتاب‌هايي كه از حالت فرقه‌اي و محفلي خارج و با ديدي وسيع و محققانه نوشته شده باشد و هيچ‌گونه حُبّ و بُغضي در بزرگنمايي يا پنهان كردن چهره‌ها نداشته باشد. همچنين با استناد به مدارك چاپ شده تنظيم و بدون پيش‌داوري در معرض قضاوت صاحب‌نظران گذاشته شود. * يكي از تازه‌ترين آثاري كه به بخش مهمي از شعر امروز پرداخته، كتاب ارجمند «كوته‌سرايي، سيري در شعر كوتاه معاصر» است كه توسط پژوهشگر و شاعر شيرازي «سيروس نوذري» مسئول حلقه نيلوفري انتشارات نويد شيراز چاپ و منتشر شده است. اين اثر، بهترين هديه انتشارات ققنوس به علاقه‌مندان شعر امروز است كه در نمايشگاه كتاب امسال عرضه شده است. تلاش جناب سيروس نوذري، تلاشي دلسوزانه، دقيق و بي‌حب و بغض براي تدوين مأخذ و مرجعي جهت بررسي شعر كوتاه قابل ستايش است. نوذري در اين كتاب، تاريخچه شعر كوتاه را از ديروز تا امروز بررسي كرده است. خانه به خانه، كوي به كوي گشته؛ تمام مجلات ادبي و كتاب‌هاي منتشره شعر امروز را ورق زده، جريان‌هاي شعري را كاويده و هر حركتي را در شعر امروز يافته و در اين كتاب به نقد و بررسي و معرفي آن همت گماشته است. نوذري با دقتي عجيب و وسواسي شگفت، هر آنچه را كه در دهه‌هاي اخير به شعر كوتاه مربوط مي‌شود ديده و براي ما معرفي كرده است. او ضمن آوردن نمونه‌هاي زيبايي از شعر كوتاه امروز، به معرفي شاعران آن پرداخته و در مورد جريان‌هاي شعري و سبك‌هاي جديد توضيح داده است. چاپ اسامي شاعران و شعرهايشان در اين ستون ممكن نيست. فقط مي‌توان گفت اغلب شاعراني كه شعر كوتاه سروده و چاپ كرده‌اند، در اين كتاب حضور دارند. اين اثر، بهترين كتاب مرجع در شعر كوتاه و جريان‌هاي شعري امروز است كه مطالعه آن را به تمام شاعران و پژوهندگان و دانشجويان توصيه مي‌كنم. ضمن ارج نهادن به تلاش گرانسنگ سيروس نوذري، نمونه‌اي از بخش‌هاي اين كتاب را با چند شعر كوتاه نقل مي‌كنم و اميدوارم تمامي محققين عزيزي كه در زمينه شعر امروز كتابي در دست تأْليف دارند، با چاپ آن، دانشجويان علاقه‌مند به شعر امروز را دلگرم كنند. چرا كه موج بسيار ارزشمندي در دانشگاه‌هاي كشور براي شناسايي و بررسي شعر امروز و جريان‌هاي ادبي آن برخاسته كه نشان از استقبال جامعة دانشجويي از شعر امروز دارد. و اگر تشويق اساتيد عزيز راهنما به ياري دانشجويان بشتابد و پايان‌نامه‌هاي متعددي در اين زمينه نوشته شود، بي‌شك در تثبيت شعر امروز و شكوفايي استعدادها مؤثر خواهد بود و مآخذ و منابع فراواني در اين زمينه در اختيار علاقمندان قرار خواهد گرفت. * سيروس نوذري، بعد از پيشگفتاري جامع، بخش‌هاي سيزده گانه كتاب را در فهرست خود به اين ترتيب نوشته است: 1ـ خسرواني و ديگر قالب‌هاي كهن 2ـ قالب‌هاي سنتي در شعر كوتاه معاصر 3ـ شعر كوتاه و شاعران نيمايي 4ـ ديگر شاعران شعر كوتاه 5 ـ جريان‌هاي شعر كوتاه 6 ـ انتشار هايكو، برگردان شاملو و ع. پاشايي 7ـ تأثير هايكو بر شعر جهان 8ـ عوامل گسترش شعر هايكو 9ـ جريان‌هاي شعر كوتاه معاصر بعد از سال 1361 10ـ صداي پاي ژانر شعر هايكو 11ـ شاعران كوتاه‌سُرا بعد از سال 1361 12ـ شعر كوتاه در وبلاگ‌ها 13ـ گزينه شعرهاي كوتاه. چند نمونه از شعر شاعران كوتاه‌سُرا: وصيت/ و تو غزل/ نان را و نمك را حرمت بگذار/ چراغ را و آب را/ و از اين پس خاك را/ چون غبار مشمار/ ما را مزار خواهد شد(ص 527 از منصور اوجي) * ته تيز پري از بالش/ بيرون آمده بود/ پر را بيرون كشيدم/ و تماشايش كردم ديدم چهل سال است/ كه با من خواب ديده است/ و چه بسا كه خواب‌هايم را/ از من بيشتر به خاطر دارد. (ص536 ـ بيژن جلالي) * تمر چسبانده‌ام بر گوشه پيشاني‌ام/ بر گونه‌ام نوشته‌ام لاهيجان ـ كوچه فرهنگ ـ پلاك1/ سركار خانم پروانه نجدي/ دراز كشيده‌ام/ در صندوق اداره پست. (ص557 بيژن نجدي) * قطره‌ام اما نمي‌دانم/ چرا و چگونه پيش از تو باريده‌ام. (ص558 غلامحسين نصيري‌پور) * شيشه نوشابه شكسته/ لبريز از باران بهاري. (ص552 عباس كيارستمي) * دستگيره را نگاه مي‌كني و/ قفل مي‌شوي بر زبانم/ پيش از اين/ نگاهت نمي‌كنم/ خسته مي‌شوي (ص544 ايرج صف‌شكن) * ناتمام/ شعري را ناتمام رها مي‌كنم/ تا روز ديگر آن را به پايان برسانم/ روز ديگر وقتي شعر را مي‌خوانم/ مي‌بينم به پايان رسيده است (ص544 عمران صلاحي) * مفرد/ جمع حالم گرفته است/ حالت گرفته است/ حالش گرفته است/ حالمان گرفته است/ حالتان گرفته است/ حالشان را مي‌گيريم. (ص551 مجيد كوهكن) * دعوت/ دو چشم، حيران خاطرات سبز/ يك زبان، پر از حرف‌هاي نگفته/ دو گوش، آكنده از ناشنيده‌ها/ و يك مغز، سرشار وحشت سلاخ/ بفرمائيد صبحانه حاضر است! * توضيح: مي‌خواستم در خاتمه بگويم كه نمونه شعرهاي فرانو مثل شعر آخر و مطالبي در مورد شعر فرانو در اين كتاب آمده است كه براي علاقه مندان خواندنش را توصيه مي‌كنم؛ گفتم خودستايي است، نگو. لذا حرفي در اين مورد نمي‌زنم!

اكبر اكسير/انتشارات ققنوس

درخواست کتاب	راهنماي خريد	سبد خريد	چاپ صفحه	ارسال به دوست