تاریخ شفاهی یكی از مهم ترین عناصر برسازنده تشخیص و شناسایی فرهنگ درونی و بیرونی مصاحبه شونده است. زیرا كه اساس تاریخ شفاهی مبتنی بر مصاحبه و ایجاد كنجكاوی برای یافتن زوایای پنهان یك شخصیت است و عمدتا در صورت اشراف مصاحبه كننده بر خصوصیات شخصیتی مصاحبه شونده و نیز آثار او و یا دیدگاهش در حیطه جهان بینی و نیز شناخت اجتماعی، می تواند راهگشای شناخت طیف وسیعی از حوزه های فكری پیرامون شخص مصاحبه شونده باشد. فرهنگ درونی مصاحبه شونده اعم از نگاه او به كائنات و نیز جایگاه انسانی‌اش در پیش برد پروژه فكری ای كه مستمسك مصاحبه می شود، و نیز حواشی اطراف محیط زیستی‌اش به لحاظ آرك تایپ های اجتماعی و سیاسی و اعتقادی مهم ترین كشفی است كه نصیب خواننده می شود و از این رو یكی از جذاب ترین و در عین حال موثرترین شكل های مطالعاتی شناخته می شود. كتاب شریدر به روایت شریدر مصاحبه ای طولانی با این فیلمنامه نویس برجسته دهه هفتاد میلادی است كه فارغ از همه آثارش دو فیلمنامه سترگ و فرهنگ ساز در حیطه سینما در ذهن هر سینما دوستی به یادگار گذاشته است. یكی «راننده تاكسی» و دیگری «گاو خشمگین »هر دو اثر اسكورسیزی. نقطه بسیار مهم كتاب تمركز بر مقوله الهیات در سینماست. از آنجا كه شریدر در خانواده ای مذهبی به دنیا آمده و بنا بوده كشیش شود و در چنین مدرسه ای درس خوانده و بعد از طریق روزنامه‌نگاری وارد عرصه نوشتن شده درونیات او و جهان بینی‌اش بسیار به آنچه در سینمای معنوی امروز دنبالش می گردند رنگ می دهد. شریدر كتابی نیز در این زمینه دارد به نام « سبك استعلایی در سینما » كه در ایران ترجمه و منتشر شده. نگاه شریدر در باب حضور معنویت در سینما در این كتاب به طرز مفصلی تشریح می شود و نگاه به شدت جالب و قابل تاملی در این راستا به مخاطبش عرضه می كند. نگاهی كه می تواند نظرگاه سینمای معناگرا در كشورمان را دچار چالش جدی كند. به گمانم مهم ترین عنصر این كتاب همین معنا باشد. چنان كه از بیوگرافی شریدر كه آغار می كنیم و بعد به پروژه فكری او می رسیم او را جزء معدود فیلمنامه نویسان صاحب دیدگاه در فضای الهیات می یابیم. دیگاهی كه در كشور ما گاهی به غلط از نویسندگان كشورهای دیگر در قضاوت هایمان دریغ شده. حال آنكه به نظر می رسد برای آنها این معنا جدی ترین دلیل نگارش فیلمنامه است. گویی فیلمنامه نویس با ایجاد چنین گزاره هایی ابتدا دنیای خودش و بعد دنیای سینمای اندیشمندانه را وارد عرصه ای چالش برانگیز می كند. این، البته به دلیل ماهیت نظام فكری فلسفی كسی چون شریدر و جهان پیرامونش قابلیت اثبات و نفی دارد.یعنی الهیات در این مرحله به وادی پوزیتیویسم كشیده می شود و به شكلی آزمایشگاهی در دستگاه های فكری متفاوت مورد تحلیل قرار می گیرد. به همین جهت وقتی این كتاب را مطالعه می كنیم، صرفا ً یك تشریح ساده از دنیای ذهنی شریدر پیش رویمان نیست، بلكه نهایت استفاده از پتانسیل های یك گفت‌وگو در تاریخ شفاهی مورد انجام قرار گرفته است و خواننده بیش از آنكه به دنیای شخصی زیست شریدر نزدیك شود ف به دنیای ذهن و زبان او نزدیك می شود و می تواند به عنوان نشانه ای از ارجمندی اتفاق فلسفی در سینمای معاصر به چنین كتابی رجوع كند. اگر چه در همین راستا كتاب هایی در باره كیشلوفسكی، پولانسكی، برگمان، وودی آلن، برتولوچی، فلینی، پازولینی، تارانتینو و بسیاری دیگر نیز موجود است، اما به گمانم این كتاب از منظر یاد شده و در مرحله ای كه سینمای معناگرا به شدت دچار پرسش های گوناگون است، كتابی راه گشاست. ضمن اینكه مضاف الیه معناگرا برای سینما واژه ای چندان قابل هضم و چندان پرمایه به نظر نمی رسد، این كتاب توانایی ایجاد خط و رسمی بر این اتفاق را داراست و ترجمه خوب كتاب هم بسیار به مدد این برگزاری آمده است. جدای از این مهم، كتاب حاضر برای یك فیلمنامه نویس حرفه ای و یا یك علاقمند به این حرفه می تواند نقشه های پیچیده ذهنی را به درستی ترسیم كند و سختی كار را بسیار بنماید و از این رهگذار كار فیلمنامه نویس را در تعاطی‌اش با فلسفیدن و جهان بینی خویش را عرضه كردن سخت و البته دلپذیر بنماید. كتاب توسط انتشارات ققنوس در اختیار قرار گرفته است.

تهران امروز

درخواست کتاب	راهنماي خريد	سبد خريد	چاپ صفحه	ارسال به دوست