سوم اردیبهشت مراسم روز جهانی كتاب در بیش از ۱۰۰ كشور برگزار میشود. بر اساس سنتی در اسپانیا در این روز مردان به همسران خود گل سرخ میدهند و زنان در عوض یك كتاب به مردان هدیه میدهند.
بیست و سوم آوریل برابر با سوم اردیبهشت سالروز مرگ سروانتس، نویسنده اسپانیایی و شكسپیر، نمایشنامهنویس انگلیسی و اینكا گارسیلاسو دولاگا، نویسنده پروئی است.
۱۵ نوامبر سال ۱۹۹۵ سازمان جهانی یونسكو در شهر پاریس این روز را به صورت سمبلیك به عنوان روز جهانی كتاب و حقوق مؤلف اعلام كرد.یكی از مهمترین مراسمهای این روز كتابخوانیهای جمعی است كه در سراسر جهان برگزاری میشود.
روز جهانی كتاب را نخست اتحادیه بینالمللی ناشران و دولت اسپانیا به اجلاس بیست و هشتم یونسكو پیشنهاد داد. بعد از آن به پیشنهاد روسیه عنوان «حق مؤلف» هم به آن اضافه شد.
انتخاب این روز خاص به خاطر مرگ این سه مشاهیر ادبیات جهان است.
هدف یونسكو از اختصاص روزی به كتاب و حق مؤلف در واقع گرامیداشت كتاب و مؤلفان جهان بوده است تا همه مردم جهان را به لذت كتابخوانی ترغیب كند.
فكر اولیه این جشن هم از روز سنت جورج ـ كه همان روز ۲۳ آوریل است ـ در منطقه كاتالونیا در اسپانیا سرچشمه میگیرد.
سنت جورج در فرهنگ مردم این منطقه به عنوان حامی و پشتیبان كتابخانهها شناخته میشود.
در این روز در انگلیس و اسپانیا همراه هر كتاب كه فروخته میشود شاخه گل رُزی نیز هدیه داده میشود.
رسم گل سرخ و كتاب در منطقه كاتالونیا، از قرون وسطی رایج است. مردان در این روز به همسران خود گل سرخ میدهند و زنان در عوض یك كتاب به مردان هدیه میدهند.
كاتالونیا بخشی خودمختار در شمال شرقی كشور اسپانیا است. مركز كاتالونیا شهر بارسلون است.
گفته میشود نصف مشتریهای كتاب در اسپانیا در همین روز هستند.
بعد از گذشت بیش از یك دهه از نامگذاری سوم اردیبهشت به نام روز جهانی كتاب هر ساله به شمار كشورهایی كه در این مراسم شركت میكنند، افزوده میشود.
امسال پیشبینی شده كه در بیش از صد كشور مراسم روز جهانی كتاب برگزار شود.
هنوز برنامههای ایران چه از طرف نهادهای دولتی و چه از طرف نهادهای خصوصی برای این روز اعلام نشده است.