26 فروردين 1387
اعتماد ملي: در حالي كه مدت زيادي تا برگزاري نمايشگاه بينالمللي كتاب نمانده است، تراكم كتابهاي ناشران در پشت درهاي مميزي براي ناشران مشكلساز شده است. چندي پيش نيز نامهاي از اتحاديه ناشران و كتابفروشان منتشر شد كه نسبت به سختگيريها در مميزي كتابها اشاره شده بود. اين مشكل ضمن اينكه باعث شده است تعدادي از ناشران از نمايشگاه باز بمانند، ناشران حاضر در نمايشگاه نيز با مسائل و مشكلاتي روبهرو هستند.
در دو سه سال اخير سختگيري در مميزي و كسب مجوز مانع از نشر منظم شده است. به همين دليل از فعاليت بسياري از ناشران كاسته شده است. بنا بر شنيدهها در زمان ثبتنام ناشران براي شركت در نمايشگاه امسال، 200 ناشر تعداد عنوان كتابهاي منتشرشدهآنها به حد نصاب نرسيده است. در سه سال گذشته بايد هر ناشر 40 كتاب منتشر كرده باشد وگرنه از گرفتن غرفه مستقل باز ميماند. گفتهها خبر از پايين آمدن اين حد نصاب به 30 عنوان كتاب ميدهد، تا از انبوه ناشران داراي مشكل كاسته شود. نشر افراز كه در پنج سال اخير تبديل به نشر فعالي شده است، در سال جاري در حالي 30 عنوان كتاب تازه را به نمايشگاه ميرساند كه تعداد زيادي از كتابهايش از يك سال، 6 ماه و چند ماه گذشته در وزارت ارشاد براي گرفتن مجوز منتظر هستند. اين نكتهاي است كه اتحاديه ناشران طي نامهاي به وزير ارشاد گوشزد كرده است كه تاخير در ارائه مجوز نشر، نبودن يك قانون مشخص براي تعيين خط قرمزها و يكسان نبودن سياستها در مديريتهاي مختلف از جمله مواردي است كه مورد اعتراض اتحاديه ناشران و كتابفروشان تهران قرار گرفته است.
موارد اعتراضي در اين نامه طولاني بودن مدت انتظار براي صدور مجوز نشر كه گاه تا يك سال و نيم به درازا ميكشد، لغو مجوز انتشار بعد از صدور مجوز، نبودن يك نظام هماهنگ و يكدست و گم شدن كتابهايي كه براي دريافت مجوز به اين وزارتخانه ارائه شدهاند، است.
اعظم كيانافراز، مدير نشر افراز معتقد است كه سال گذشته به اين دليل كه اولين دورهاي بود كه نمايشگاه كتاب در مصلي برگزار ميشد، همه مشكلات و كمبودها قابل چشمپوشي بود. اگر امسال همچنان با مشكلات عديده ناشران در زمان برگزاري نمايشگاه روبهرو شوند، هيچ لطفي در برگزاري نمايشگاه و شركت در آن ديده نميشود. او تمام اميدش اين است كه منطق چشمگيري در چيدمان نمايشگاه حاكم باشد، تا ضمن برقراري عدالت نمايشگاه هم بيشتر مد نظر مخاطبان كتاب قرار گيرد .
عاقبتبهخير از نشر كاووش اظهار ميدارد، به دليل آنكه كتابهاي دانشگاهي منتشر ميكنند كمتر با مشكلي به نام مميزي و كسب مجوز روبهرو ميشوند، اما 10 درصد از كتابهايي كه تاكنون در زمينه شعر و رمان منتشر كردهاند، مجوزشان باطل شده است و بايد دوباره براي كسب مجوز از ابتدا اقدام كنند. اين نشر هم به تدريج بر مشكل مميزي غلبه كردهاست اما امروز با چنين مشكلي روبهرو نميشود. فخريزاده مدير نشر روزنه كار معتقد است كه در نمايشگاه امسال بسياري از كتابها جديد نيستند و به آثار تازهتر به سختي مجوز ميدهند. اين نشر بيشتر در زمينه دايرهالمعارف سينمايي و كتابهاي مرجع كه در سال به يكي دو عنوان ختم ميشود، كار ميكند. فخريزاده ميگويد كه به كتابهاي مرجع خيلي زود مجوز ميدهند و همچنين كتابهاي هنري و سينمايي در اين زمينه كمتر دچار مشكل ميشوند. نشر روزنهكار هم يك كتاب دارد كه از دو سال پيش براي گرفتن مجوز نشر معلق مانده و در اينباره بارها نامهنگاري كرده است و به طور نسبي هر 8 ماه يكبار نامهاي به وزارت ارشاد ارسال شده كه تاكنون به پاسخي نرسيده است.جعفري مدير نشر نو هم چون در زمينه كتابهاي مرجع فعاليت ميكند و در سال بيش از 2 يا 3 عنوان كتاب منتشر نميكند و از سوي ديگر خود نشر هم در زمينه انتخاب و نشر كتاب سختگيري ميكند، بنابراين نميتواند به حد نصاب برسد و همين دليلي است تا از نمايشگاه به طور مستقل باز بماند. اين نشر به صورت نمايندگي و در غرفهاي مشترك با نشر آسيم در نمايشگاه شركت ميكند.
براي غلبه بر اين وضعيت اتحاديه ناشران در نامه خود به وزارت ارشاد پيشنهاد داده است كه ديدگاه اين اتحاديه در مورد مميزي اين بوده كه كتاب بايد منتشر شود و بعد از انتشار اگر شخص يا نهادي از محتواي آن شكايت داشت، از نويسنده يا ناشر شكايت كند ولي حالا كه قرار است شيوه نظارت قبل از چاپ اعمال شود، بهتر است قانونمندتر باشد. در عين حال اين وضعيت خسارات زيادي را به برخي از ناشران وارد ساخته كه به دليل نامعلوم بودن نحوه برخورد وزارت ارشاد با آثار آماده نشده است، به همين دليل اتحاديه ناشران خواستار رسيدگي به اين خسارات بوده است. با اين تعابير نميتوان چندان هم به برگزاري يك نمايشگاه پرشور و حرارت چشم اميد بست، مگر آنكه با انتشار كتابهاي مهم و جالب فضاي نمايشگاه را تبديل به فضاي پويا و فعال كرد. متاسفانه در سالهاي اخير بسياري از نويسندگان و هنرمندان و انديشمندان به دليل وضعيت نامعلوم مميزي قاطعانه از انتشار آثار خود در شرايط فعلي دست كشيدهاند با اين اميد كه روزي روزگاري ديگر وضعيت نشر سالم و منصفانه باشد.
|