از عاشقانههای رمانتیك تا انقلابیگری
ادبیات آمریكایی لاتین در حوالی دهه 40 قرن پیش، یعنی درست در اوج جنگ سرد كه جایگزین جنگ جهانی دوم شده بود شكل گرفت. در مجامع ادبی بوئنس آیرس، مكزیكوسیتی و ریودوژانیرو به ویژه پاریس و مادرید كه پاتوق روشنفكران آمریكایی و اروپایی بود، این ادبیات را چندان جدی نمیگرفتند. سالها طول كشید تا شاعران و نویسندگان آن جریان توانستند خودشان را به اثبات برسانند. البته ابتدا داستانهای كوتاه و رمانهای آمریكایی لاتین مطرح شد و بعدها هم شعرهایشان. در ایران نیز به واسطه ترجمههای زیاد آثار آمریكای لاتین به فارسی، مخاطبان ایرانی با ادبیات ویژه و خاص آن منطقه آشنا هستند. كتاب «بدون هماهنگی شعر نگوئید» یكی دیگر از كتابهایی است كه به شعر آمریكای لاتین اختصاص دارد و با ترجمه اسدالله امرایی و به تازگی توسط نشر گلآذین منتشر شده است. شعرهای این كتاب، آئینهای است از زندگی آدمهایی كه راههای پر فراز و نشیبی را پشت سر گذاشتهاند.
شاعران آمریكایی لاتین به اعتراض و داشتن روحیه انقلابی معروفند اما مترجم سعی كرده است در این كتاب آثار شاعرانی مختلف با گرایشهای فكری متنوع را كنار هم قرار دهد.
امرایی در مقدمه كتاب خود درباره چگونگی گزینش شعرها نوشته است: «گزینهای كه پیشكش آوردهام از مجموعههای گوناگون انتخاب شده كه در دسترس داشتهام، برخی را هم دوستان نویسنده و مترجم و روزنامهنگارم لطف كردهاند و از چهارگوشه جهان برایم ارسال كردهاند. البته اینترنت هم نقش فعالی داشته است.
معیار گزینش در انتخاب شعرهای مجموعه حاضر بكر بودن مضامین و موضوعات آن است. مدعی نیستم انتخاب و ترجمهام بینقص است، اما كوشیدهام در مشورت با شاعران خوب میهنم و هرجا كه مقدور بوده با خود شاعران، نكات تاریك احتمالی را روشن كنم.
در این شعر هرچند جغرافیای خاص مطرح است، اما شاعران را محدود نكردهام. از هر صنفی در آن شاعر هست، از ارنست كاردینال كشیش گرفته تا شاعران انقلابی و كسانی كه شعر و شعار را به هم آمیخته بودند، یا حتی همین حالا هم آمیختهاند.»
«بدون هماهنگی شعر نگويید» از 240 صفحه تشكیل شده است كه 236 شعر از شاعران مختلف آمریكای لاتین همچون پابلو نرودا، خورخه لوئیس بورخس، گارسیا ماركز، نیكلاس گوئین باتیستا، خوان لیسكانو، سوسا و ... را در بر میگیرد.
اسدالله امرایی، این ترجمهاش را به فرهاد عابدینی شاعر تقدیم كرده است.
روزنامه فرهنگ آشتی