.:موضوع نوشتار حاضر بررسي ايمان از نگاه مرحوم علامه طباطبايي (ره) مي باشد. علامه طباطبايي ، با رويكرد قرآني ، ايمان را فعلي قلبي و اعتمادي اميدوارانه و متوكلانه به امري قدسي مي داند كه لوازم عملي به همراه دارد.
گرچه از نگاه وي عمل خارج از ايمان است اما پيوندي گسست ناپذير ميان ايمان و عمل صالح وجود دارد؛ وي معتقد است كه متعلق ايمان ديني امري عيني ، واقعي و متعالي است و با توجه به ويژگي هاي ايمان ، عالي ترين مراتب آن را متلازم با يقين دانسته و نقش عقل را در تمامي مراتب آن نقشي كليدي مي شمارد.از مباحث مهم كلامي ، بحث از ايمان و عناصر وابسته به آن است. مساله ايمان از جمله مسائل بنيادي و پردامنه اي است كه بدنبال اثبات نياز بشر به موجودي والا و متعالي است. در ميان متفكران اسلامي ماهيت ايمان و لوازم آن پيوسته مورد توجه بوده است.
ورود فرق اوليه اسلامي به اين مباحث در وهله نخست ،نه به انگيزه هاي كلامي بلكه به منظور موضع گيري هاي عملي بوده است. مساله اساسي براي متكلمان اين دوره ،حول نسبت ميان ايمان و عمل مي چرخد و كساني مانند خوارج ،معتزله و اهل حديث ، عمل را داخل در مفهوم ايمان دانسته و گروهي همچون مرجئه و اغلب متكلمان شيعي گرچه عمل را از لوازم ايمان مي شمارند ، ولي آن را خارج از ماهيت ايمان مي دانند. بايد گفت اهميت اين مساله بيش از هرچيز به سبب نقش محوري مفهوم ايمان و معناي مقابل آن يعني كفر در ميان مفاهيم قرآني و روايي است.
گذشته از اين در نگاه انديشمندان اسلامي نيز ايمان و عناصر مربوط بدان از جايگاه مهم و وسيعي برخوردار است. ما نيز بر آن شديم تا به بررسي مساله ايمان از ديدگاه آيت الله محمدحسين طباطبايي ره صاحب تفسير الميزان بپردازيم و مولفه هاي مرتبط با ايمان را از دريچه نگاه اين مفسركبير قرآن بازشناسيم.

متعلق ايمان پيش از اين گفتيم كه از نگاه مرحوم علامه ، ايمان يك گرايش قلبي برخاسته از طمانينه و سكونت نفس است و اين اطمينان برخاسته از يقين است و اين يقين مي تواند برخاسته از علم حصولي و يا برخاسته از علم شهودي و حضوري باشد. لذا متعلق ايمان از نظر علامه يك امر عيني حقيقي است كه لزوما از حقانيت برخوردار است. همان طور كه قبلا اشاره كرديم اساس مشترك ميان تمامي اديان باور قلبي به يك حقيقت قدسي است. بدين معنا كه فطرت پاك هر انساني خواستار يك حقيقت و معبود واقعي اوست اگرچه در شناسايي مصداق خارجي آن با هم متفاوتند. علامه با اذعان كامل به اين مطلب قايل است كه الله عالي ترين كلمه در دستگاه قرآني است. اعتقاد به خدا هميشه در ميان بشر بوده است و اين فطري بودن خداشناسي و خداپرستي را مي رساند. علامه معتقد است كه فطرت آدمي در مقابل حق و غيب خاضع و خاشع سرشته شده است و همين ويژگي مومنان است كه آن ها را از ساير انسان ها جدا ساخته است و آنان در يك پيوندي گسست ناپذير با پروردگارشان قرار داده است