گروه فرهنگ و هنر روزنامه ایران - هفته هاى پايانى سال ۸۶ سپرى مى شود، چاپ كتاب هاى تازه شتاب افزون ترى پيدا كرده و اين فرصت مغتنمى است تا در ايام تعطيلات به مطالعه آثارى بپردازيم كه به هر دليل در طول سال نتوانستيم، يا به تهيه كتاب هايى بپردازيم كه چاپ اول آنها در اين روزها به بازار مى آيند. عيد مطابق سنت ديرينه و نياكان خود به اقوام و آشنايان عيدى مى دهيم و عيدى مى گيريم، چقدر مطلوب است اگر به جاى اشيا و البسه زوال پذير، كتاب را جايگزين كنيم. در هر حال اين هفته نيز چون هفته هاى قبل كتاب هاى فراوانى به بازار عرضه شده كه برخى فرصت معرفى در اين صفحه را پيدا نكرده اند و اميدواريم در هفته آينده به آن دست از كتاب ها بپردازيم، پس به مرور كتاب هاى منتشر شده اين ايام مى پردازيم.
* شعر «ميهمان خزانى» مجموعه شعرى از شيركو بى كس شاعر پرآوازه كردستان عراق است، كه با ترجمه رضا كريم مجاور از سوى نشر چشمه چاپ و منتشر شده است. شيركو بى كس به عنوان شاعر شورشى و مبارز چندين سال را در كشورهاى اروپايى گذراند و تبعيدى حكومت صدام محسوب مى شد. شعرهاى اين شاعر به دليل بديع بودن و تصوير سازى هاى جذاب و نو و مضامين انسانى در سطح جهان خوانندگان فراوانى دارد. شيركو يك بار در سال ۱۹۸۶ به ايران سفر كرد و در ميان علاقه مندان شعر فارسى مخاطبان بسيارى دارد. رضا كريم مجاور پيش از اين نيز چند دفتر از شعرهاى اين شاعر را به فارسى ترجمه و منتشر كرده بود. «رنگ ها و سايه ها» مجموع شعرى از مهدى مظفرى ساوجى است كه انتشارات مرواريد با همكارى نشر فيروزه منتشر كرده است. شعرهاى اين دفتر عموماً كوتاه و در قالب سپيد سروده شده و از قصوى بودن پرهيز دارد. ساوجى سعى دارد با پرسش هايى از انسان و طبيعت تصويرى متفاوت از فضاى پيرامونش ارائه دهد. ضمن اين كه مى خواهد راوى حديث ديگران (انسان، اشيا، طبيعت) باشد و نقش سوم شخص غايب را بازى كند. «اى سرزمين من» مجموعه شعرى از خسرو گلسرخى است كه به اهتمام كاوه گوهرين فراهم آمده و چاپ نخست آن در سال ۵۸ و چاپ ششم آن هفته گذشته از سوى مؤسسه انتشارات نگاه به بازار آمد. گلسرخى روزنامه نگار و شاعر مبارزى بود كه در بهمن ماه سال ۵۲ به دست رژيم گذشته اعدام شد و سياست و اجتماع در شعرش نقش بسيار پررنگى دارد. «زنبورهاى عسل ديابت گرفته اند» مجموعه شعرى سروده اكبر اكسير است كه سال گذشته از سوى نشر ابتكار نو منتشر شد و امسال از سوى حوزه هنرى در زمينه شعر طنز به عنوان كتاب برتر سال انتخاب شد. ضمن اين كه چندى پيش از سوى وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامى به عنوان كتاب سال (در بخش شعر) برگزيده و معرفى شد. اين كتاب به دليل استقبال مخاطبان از سوى ناشر تجديد چاپ شد و هفته گذشته چاپ دوم آن به بازار آمد. «قافيه در باد گم مى شود» مجموعه شعرى از احمد رضا احمدى است كه چاپ اول آن در اواسط دهه هفتاد از سوى نشر برگ منتشر شده بود و اخيراً چاپ دوم آن از سوى نشر افكار به بازار آمد. احمدى به ساختار شعر چندان توجهى ندارد، اما در اين كتاب چند شعر ساختمند و بسيار موفق وجود دارد، كه قابل تأمل است. «گلچين حكمت» عنوان كتابى به قلم جبران خليل جبران شاعر نامدار عرب است كه با ترجمه قادر رزمجو از سوى انتشارات قصيده سرا چاپ و منتشر شده است. اين مجموعه، نوشته هاى حكمت آميز شاعر است كه با زبانى شاعرانه فراهم آمده است. «اين راه بى نهايت» يك مجموعه دو جلدى است كه به قلم بهرام اشترى فراهم آمده است و از سوى مركز نشر دانشگاهى چاپ و منتشر شده است. اشترى در اين مجموعه دو جلدى، واژه نما، واژه نامه و فرهنگ تركيبات، تعبيرات و اصطلاحات ديوان حافظ براساس تصحيح غنى- قزوينى را تهيه و تدوين كرده است كه در زمينه حافظ پژوهى بسيار كارآمد و راهگشاست. اين كتاب در زمينه پژوهش متون كهن، در جريان برگزارى كتاب سال از سوى وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامى، به عنوان كتاب تشويقى سال برگزيده شد و از نويسنده آن تقدير خواهد شد. «كليات شمس تبريزى» سروده مولانا جلال الدين محمد مولوى است كه براساس تصحيح استاد بديع الزمان فروزانفر توسط نشر كتاب پارسه چاپ و منتشر شده است. اين كتاب مقدمه اى در شناخت مولانا و شمس به قلم فروزانفر دارد. اما چيزى كه اين چاپ را از ديگر چاپ هاى كليات شمس متمايز مى كند، انتخاب قلم مناسب، صفحه بندى هنرمندانه، قطع وزيرى، جلد گالينگور با قاب و ... است كه بسيار حساب شده، انتخاب شد. ضمن اين، نشر كتاب پارسه همان ناشر خوش سليقه اى است كه هفته گذشته، كتاب «هزار و يك شب» با ترجمه عبداللطيف تسوجى را منتشر كرده بود. «من و مولانا» زندگى شمس تبريزى به قلم ويليام چيتيك با ترجمه شهاب الدين عباسى است كه از سوى انتشارات مرواريد چاپ اول آن در مهرماه ۸۶ منتشر شده و چاپ دوم آن نيز اخيراً به بازار آمد. اين كتاب با پيشگفتارى به قلم آن مارى شيمل آغاز مى شود و در ادامه طى سه بخش تحت عنوان «سال هاى من بدون مولانا» و «راهم به سوى خدا» و «روزگارم با مولانا» به زندگى شمس مى پردازد. * داستان، رمان «كوتوله» نام رمانى فلسفى به قلم پرلاگر كويست نويسنده و مورخ سوئدى است كه از سوى نشر چشمه چاپ و منتشر شده است. پرلاگر كه در سال ۱۹۵۱ ميلادى جايزه ادبى نوبل را از آن خود كرد. رمان كوتوله را در سال ۱۹۴۴ منتشر كرد كه به شرح زندگى كوتوله اى در دربار يكى از سلاطين قرون وسطى ايتاليا مى پردازد. اين داستان از زاويه ديد اين شخصيت و از زاويه ديد او، به صورت يادداشت هاى روزانه روايت مى شود. شخصيتى كه نفرت و وحشت را در جامعه دامن مى زند و خود به سمبل شوق توده ها براى خشونت تبديل مى شود. «در هواى او» نام يك رمان روانشناختى با مضمونى عاشقانه و عاطفى است كه به قلم آندره موروا نويسنده فرانسوى در سال ۱۹۲۸ ميلادى منتشر شده بود و هفته گذشته با ترجمه الهام دارچينيان از سوى نشر افست گرافيك چاپ شده است و مؤسسه انتشارات نگاه توزيع آن را به عهده دارد. نويسنده در اين رمان با مهارت و حساسيتى فوق العاده، پندارهاى نهانى انسان را در رابطه با آن چه عشق ناميده مى شود، كندوكاو مى كند و كردارهاى خواسته و ناخواسته او را به زيبايى به تصوير مى كشد، اين رمان در سال ۷۱ با عنوان مستى عشق با ترجمه على اصغر سعيدى منتشر شده بود. «مزدك» نام يك رمان تاريخى به قلم موريس سيماشكو نويسنده اى ساكن كازاختسان شوروى است كه با ترجمه مهدى سحابى، از سوى مؤسسه انتشارات نگاه، هفته گذشته چاپ دوم آن به بازار آمد. در اين رمان، شخصيت اصلى نه خود مزدك كه جوان گمنامى است كه در دوران پيدايش و گسترش جنبش مزدكيان زندگى مى كند و به دليل حرفه اش - نويسندگى دربار - از نزديك شاهد رويدادهاى آن دوران است به حوادث آن دوران و پايان كار مزدك مى پردازد. ترجمه اين رمان چهار بار توسط ناشر ديگرى منتشر شده بود. ضمن اين كه سهراب دهخدا نيز اين رمان را در گذشته ترجمه كرده كه توسط ناشران مختلف منتشر شد. «بازى هاى نمايشى» كتابى به قلم كلاويو باركر با ترجمه داور آل محمد و محمدرضا آل محمد است كه از سوى مؤسسه انتشارات نگاه منتشر شده است. اين كتاب طى ۱۵ فصل به كار بازيگرى و هنر نمايش مى پردازد. نويسنده كتاب كه خود بازيگر و كارگردان و مدرس تئاتر بوده،تئورى بازيگرى را در جريان كار (عمل) به علاقه مندان آموزش مى دهد و فلسفه اين هنر را مى آموزد. «سرماى طولانى» نام رمانى به قلم ميريام مافاى با ترجمه دكتر محسن ميرفخرايى است كه از سوى نشر دنياى نو منتشر شده است. ميريام مافاى روزنامه نگار و نويسنده اسپانيولى است كه در اين رمان ماجراى پناهندگى يك فيزيكدان هسته اى به نام «برونو پونته كورو» را بازسازى مى كند كه از بلوك سرمايه دارى به كشور شوروى مى گريزد. پونته كورو پس از سال ها سكوت، سرانجام براى نخستين بار حاضر به همكارى و مصاحبه با نويسنده شده و ماجراى اين پناهندگى را بصورت مشروح توضيح مى دهد، كه چگونه هوش و نبوغ خود را در اختيار آرمان هاى خود قرار داده است. نشر دنياى نو كتاب «مثل رود كه جارى است» نوشته پائولو كوئيلو با ترجمه دكتر محمد مجلسى را منتشر كرده است كه در مقدمه از زبان نويسنده آمده: بعضى از اين يادداشت ها شرح لحظاتى از عمر من است و بعضى ديگر رواياتى است كه ديگران براى من گفته يا نوشته اند و گاهى به نكته هايى پرداخته ام كه در مرحله هاى گذراى رود زندگى ام، ذهن مرا مشغول كرده اند. «زن نويسنده و هاويه هوو» نام كتابى است به قلم محمود گلابدره اى شامل دو داستان بلند كه نام كتاب از آن گرفته شده است. اين كتاب اخيراً از سوى انتشارات راد نو انديش به بازار آمد. «قاعده بازى» نوشته فيروز زنوزى جلالى نام رمانى در قالب طنز است كه نشر علم منتشر كرده است. فصل بندى اين رمان تحت نام روباه، شغال، گرگ، پلنگ، تدوين شده و هر فصل به دو بخش روز روباه، شب روباه، روز شغال، شب شغال، روز گرگ، شب گرگ تقسيم شده است. «خيلى نگرانيم! شما ليلا را نديديد » رمانى از رسول يونان شاعر نسل امروز است كه از سوى نشر افكار منتشر شده است، اين رمان كه به زندگى و عشق دخترى به نام ليلا مى پردازد. از زبان اول شخص روايت مى شود و يك اثر تخيلى محسوب مى شود. رسول يونان قبلاً دو مجموعه شعر و يك مجموعه داستان منتشر كرده بود. «نصرت ليلى» مجموعه هفت داستان كوتاه به قلم پگاه ايرجى است كه از سوى نشر آگه چاپ و منتشر شده است. ايرجى اگرچه در عرصه ادبيات امروز چهره شناخته شده اى نيست و حتى در چند سطر از مقدمه به معرفى خود و سابقه فعاليت ادبى اش نپرداخته، اما در همين چند داستان كوتاه نشان مى دهد، از تجربه و توان فوق العاده اى در داستان نويسى برخوردار است. زبان داستان را مى شناسد، تئورى داستان نويسى را بلد است و چگونگى به كارگيرى عناصر آن را مى داند. از طرف ديگر اعتبار نام يك ناشر، مهر تأييدى بر يك اثر مى تواند قلمداد شود كه در مورد اين اثر چنين است. «مسافر باغ سيب» مجموعه ۱۱ داستان كوتاه از اسماعيل يوردشاهيان است كه توسط انتشارات قصيده سرا و انتشارات مهرا چاپ و منتشر شده است. يوردشاهيان به عنوان استاد دانشگاه در حوزه هاى مختلفى چون شعر، داستان، نقد و تئورى شعر، ادبيات كودكان و تحقيق فعال است و در كارنامه اش حدود ۳۰ عنوان كتاب منتشر شده دارد. «مردى كه مى خندد» يكى از معروف ترين رمان هاى ويكتور هوگو با ترجمه جواد محيى از سوى انتشارات جاودان خرد چاپ و منتشر شده است. جواد محيى مترجم اين كتاب در سال ۱۳۴۷ درگذشت، اما ترجمه او از اين رمان يك بار در سال هاى قبل از انقلاب و دو بار در سال هاى ۸۴ و ۸۶ تجديد چاپ شده است. اين رمان اشرافيت جامعه انگلستان را به تصوير مى كشد. «مردى كه مى خندد» در گذشته توسط مترجمان مختلفى به فارسى برگردانده شد و ناشران متعددى آن را منتشر كرده بودند. «شبگرد باغ دل» رمانى به قلم آذين وندادى است كه نشر البرز منتشر كرده است. اين رمان داستان زندگى دخترى از طبقه اشراف و تحصيلكرده است كه دل به يكى از اعضاى خانواده فاميل مى بندد و... اين رمان از زبان اول شخص روايت مى شود و براى مخاطبان عام نوشته شده است. «دوستت دارم» نام رمانى به قلم رؤيا مرادى بيرگانى (شهرزاد) است كه از سوى نشر البرز هفته گذشته به بازار آمد. اين رمان كه با شعرى از سهراب سپهرى آغاز مى شود، داستان زندگى انسان هايى است كه در همين اجتماع و پيرامون ما به سر مى برند. زندگى زنى بر سر دوراهى، يك سو ثروت و مكنت، سوى ديگر عشق و فقر. اما اين همه ماجرا نيست. نويسنده در به كارگيرى زبان، توانايى بالقوه اى دارد و اين رمان را به زبان شكسته گفتارى روايت مى كند. «شام مهتاب» رمانى به قلم زهرا ناظمى زاده است كه از سوى نشر شادان منتشر شده است. شام مهتاب داستان زندگى دخترى ۲۸ ساله و از طبقه اشراف است كه محدوديت هاى خانوادگى را بر نمى تابد و مى خواهد سر به عصيان بردارد. نويسنده سعى دارد با استفاده از تضادها و تفاوت هاى دونسل و اختلاف سليقه هاى جارى، تجربه هاى زيسته خانواده اى را به تصوير كشد تا مخاطبان از آن درس هاى لازم را بگيرند. ناظمى زاده پيش از اين رمان «ياس كبود» را توسط همين ناشر منتشر كرده كه با استقبال علاقه مندان به چاپ سوم رسيد. انتشارات شادان رمان ديگرى با عنوان «بار ديگر با او» نوشته فريبا قاسمى را منتشر كرده كه نخستين رمان اين نويسنده محسوب مى شود. شخصيت اول اين رمان جوانى به نام آرياست كه سرخورده از عشق دخترى به نام تارا خود را در اتاق منزل حبس كرده است و... انتشارات قديانى يك مجموعه هشت جلدى از آثار ال.ام.مونتگمرى با ترجمه سارا قديانى تدارك ديده كه جلد اول آن تحت عنوان «آن شرلى در گرين گيبلز» و جلد دوم به نام «آن شرلى در اونلى» را هفته گذشته چاپ و منتشر كرده است. اين مجموعه داستان دخترى موسرخ است كه در يتيم خانه بزرگ شده ولى هوش و قوه تخيل بى مانندى دارد. اين دختر سعى فراوانى مى كند تا زندگى جديدى براى خود بسازد و در اين راه با مشكلات و حوادث كوچك و بزرگى روبه رو مى شود كه هركدام جذابيت ويژه اى دارند. «آرام عشق» نام رمانى به قلم افسانه نادريان است كه از سوى نشر كتاب پارسه چاپ و منتشر شده است. اين رمان داستان دخترى به نام آرام است كه با يك خواب شروع مى شود. راوى داستان- آرام- با تفكرات فلسفى اش، نوستالژى خانه قديمى شان را دارد و در وصف آن خيالپردازى مى كند، اما... «شاهپرك ها هم مى گريند» و «روزهاى غمگين عشق» نام دو رمان به قلم مژگان مظفرى است كه از سوى انتشارات پرسمان هر دو كتاب به چاپ دوم رسيده اند. رمان شاهپرك ها داستان دخترى به اسم درياست كه آخرين روز دبيرستان به بهانه خريد كتاب تصميم مى گيرد ديرتر به خانه برگردد... چاپ اول اين رمان در سال ۸۳ منتشر شده بود. روزهاى غمگين عشق كه چاپ اول آن سال ۸۵ به بازار آمد، داستان دخترى به اسم تبسم را روايت مى كند كه در آستانه جوانى است و ... «افسانه هاى كهن ايرانى» اثر فضل الله مهتدى (صبحى) است كه محمد قاسم زاده آنها را در يك مجلد گردآورى كرده و انتشارات هيرمند چاپ اول آن را سال گذشته و چاپ دوم آن را اخيراً به بازار فرستاد. اين مجموعه شامل افسانه ها جلد يك و دو، افسانه هاى كهن جلد يك و دو، دژ هوش ربا، ديوان بلخ، افسانه هاى ابوعلى سيناست كه پيش از اين در يك مجلد منتشر نشده بودند. * دين و فلسفه، سياست و تاريخ، هنر «ويژگى هاى بندگان خدا در قرآن» عنوان كتابى به قلم محمد محمدى اشتهاردى است كه از سوى انتشارات بوستان كتاب منتشر شده است. صفات و ويژگى هاى برجسته افراد مؤمن و ممتاز در سوره فرقان با برجستگى خاصى وصف شده است. خداوند متعادل در اين سوره دوازده ويژگى بندگان ممتاز را برمى شمارد. كتاب حاضر تفسير و توضيح اين ويژگى هاست . «درس هاى اساسى فلاسفه بزرگ » اثرى از اس . اى. فراست با ترجمه منوچهر شادان است كه از سوى انتشارات بهجت چاپ اول آن در سال ۸۴ و چاپ دوم آن هفته گذشته منتشر شده است. نويسنده در اين كتاب ديدگاه ها و نظريات برجسته ترين فيلسوفان جهان از گذشته تا امروز را درباره چند موضوع مانند ماهيت جهان، جايگاه انسان در جهان، خير و شر، ماهيت خداوند، تقدير يا اراده آزاد، روح و جاودانگى ، انسان و حكومت، ذهن و ماده و... دسته بندى و تدوين كرده و به قضاوت مخاطبان گذشته است. «اتم از يونان باستان تا هيروشيما» كتابى به قلم مصطفى موسوى زنجانى است كه از سوى انتشارات گوتنبرگ منتشر شده است. اين كتاب در سه بخش و هفت فصل از اساس نظريه اتمى شروع مى كند و به اتميست هاى مادى، حركت، اپيكور و لوكريتوس، نظريه متأخرين درباره اتم مى پردازد. در فصل هاى پايانى به بمبى كه بر ژاپن انداخته شده و عصر اتم و پيش بينى آينده مى پردازد. «فلسطين صلح مى خواهد نه آپارتايد» كتابى به قلم جيمى كارتر رئيس جمهور پيشين آمريكاست كه با ترجمه عليرضا جبارى از سوى نشر افكار منتشر شده است. نويسنده در اين كتاب طى ۱۷ فصل و هفت پيوست، به عنوان دشمنى منصف در حق فلسطينيان به قضاوت آنچه بر اين ملت مظلوم رفته مى پردازد. به همين دليل چاپ اين كتاب در رسانه هاى تحت نفوذ صهيونيست ها بشدت مورد انتقاد قرار گرفت. اين كتاب درماه گذشته با ترجمه ديگرى نيز منتشر شده بود. «يادداشت هاى سفر شهيد صياد شيرازى» عنوان كتابى است كه در زمان مأموريت هاى ميدانى هيأت معارف جنگ در فاصله سال هاى ۷۴ تا ۱۳۷۷ به قلم محسن كاظمى فراهم آمده و از سوى انتشارات سوره مهر در سال ۷۸ منتشر شده و اخيراً چاپ دوم آن به بازار آمد. يادداشت هاى اين سفر از مأموريت به كردستان آغاز مى شود تا به عمليات فتح المبين برسد. عكس هاى جالبى از شهيد صياد شيرازى در عرصه هاى مختلف جنگ ضميمه كتاب مذكور است. «هنر مينياتورسازى و نقاشى ايرانى» به قلم مهدى اشترى كتابى است كه از سوى انتشارات گوتنبرگ منتشر شده است. اثرى به عنوان نويسنده، هنرمند رشته نگارگرى، نقره كوبى و قلمزنى در اين كتاب، طى چهار بخش به پيشينه هنر مينياتور سازى و نقاشى ايرانى مى پردازد و در بخش هاى بعدى به طراحى و ابزار و مصالح اين هنر اشاره دارد. روش قلمگيرى و پردازش و جادوى رنگ ها، آشنايى با هنر گل و مرغ سازى، تذهيب از فصل هاى ديگر كتاب است. «تهويه و سرمايش طبيعى در ساختمان هاى سنتى ايران» عنوان كتابى است به قلم مهدى بهادرى نژاد عضو پيوسته فرهنگستان علوم و استاد مهندسى مكانيك در دانشگاه صنعتى شريف و محمود يعقوبى عضو ديگر فرهنگستان علوم واستاد مهندسى مكانيك در دانشگاه شيراز كه توسط مركز نشر دانشگاهى چاپ و منتشر شده است. بادگير ها، سقف هاى گنبدى، حياط ها، سردابه ها، زيرزمين ها و آب انبارها و يخ سازهاى طبيعى شاهكارهاى مهندسى مكانيك اند، كه اجداد ما چندين قرن پيش با امكانات محلى و كاملاً سازگار با محيط زيست طبيعى ، خلق كرده اند تا آسايش مردم را فراهم كنند. هدف نويسندگان كتاب علاوه برشناساندن اصول كار با فرهنگ بومى ، يادآورى اين موضوع است كه اجداد ما با امكانات محدود و ابتدايى با تكيه بر اعتماد به نفس و باور به توانايى هاى خود و دانش ايرانى چگونه توانستند چنين شاهكارهايى بسازند «شيمى صنعتى ، صنايع فرايندهاى شيميايى شريو» كتابى به قلم جورج تى.آستين است كه با ترجمه گروهى از استادان دانشگاه ها مانند اميديان، پور جوادى، ظهوريان مهر، مهرنوش نادعلى و ... به فارسى برگردانده شده و توسط مركز نشر دانشگاهى به بازار آمد. در اين كتاب فرآورى شيميايى مواد خام به منظور تبديل به فرآورده هاى مفيد بررسى مى شود. كتاب حاضر بر تبديل هاى شيميايى كه ممكن است به شكل واكنش هاى شيميايى به كار رفته در فرآورى صنعتى تعريف شوند. تأكيد مى ورزد.
23 اسفند 1386
