نكات اصلی كتاب در قالب 57درس مربوط به تقویت حافظه و قوه یادگیری
همچنین طرز عمل حافظه و نحوه طبقهبندی آموختهها در مغز است كه همراه با تمرینهایی عرضه شده است .در بخش نخست كتاب طرز عمل حافظه و قاعدههای بهداشتی لازم برای كارآمدی مغز بیان شده, سپس نحوه متمركز شدن حواس بازگو شده است .
بخش دوم شامل درسهایی است درباره روند طبیعی به خاطر سپردن اندیشهها
.بخش سوم نیز مشتمل بر درسهایی است كه طی آن نحوه به حافظه سپردن اسامی, چهره, وعدههای ملاقات, برنامههای روزانه, اشعار, سرودهها و نظایر آن آموزش داده میشود
.مطالب بخش چهارم درباره نحوه حفظ مطالبی مربوط به20 زبانهای خارجی, تاریخ و جغرافیا, ریاضیات و علوم است .
فصل پنجم شامل روشهای حفظ ارقام بوده و بخش ششم نیز متضمن راهنماییهایی است برای به خاطر سپردن مطالب پیچیده یا فهرستهای طویل
فهرست:
راهكارها و نكات زير مي تواند در تقويت حافظه مؤثر باشد:
1. با قصد و نيت قبلي اقدام به يادگيري كنيد. همه آزمايش ها نشان مي دهد كه يادگيري ارادي مؤثرتر از يادگيري اتفاقي است. منظور از يادگيري اتفاقي اين است كه شما بدون انگيزه و بدون نيت قبلي چيزي را ياد بگيريد پس بايد با انگيزه قوي و نيت يادگيري مطالعه كنيد يا در كلاس درس حاضر شويد.
2. به هنگام مطالعه و خواندن يك مطلب، سعي كنيد تمركز حواس داشته باشيد اگر در كلاس يا هنگام مطالعه حواس خود را جمع كنيد و به مطالب كتاب يا گفته هاي استاد خوب گوش دهيد يادگيري شما بهتر خواهد شد. هرگز چيزي را همراه با چرت زدن و به خواب رفتن مطالعه نكنيد يا چند كار را با هم انجام ندهيد. همچنين مكاني را انتخاب كنيد كه كمترين محرك مزاحم را براي شما نداشته باشد.
3. سعي كنيد از آنچه مي خوانيد يك تصوير ذهني براي خود بسازيد.
4. بين آموخته هاي خود ارتباط برقرار كنيد.
5. هرگاه چيز تازه اي را مي آموزيد آن را با آموخته هاي پيشين خود مرتبط نماييد با انجام اين كار، شما اطلاعات تازه را چنان دسته بندي خواهيد كرد كه به سادگي مي توانيد آنها را بازيابي كنيد.
6. مطالب را با فاصله زماني ياد بگيريد تا از پراكندگي وقت شما در اثر خستگي جلوگيري شود. آزمايش ها نشان مي دهد كه ياديگري با فاصله زماني بهتر از يادگيري بدون فاصله زماني است.
7. پس از آن كه مطلبي را ياد گرفتيد سعي كنيد در فرصت هاي مناسب آن را براي خود تكرار كنيد.
8. آموخته هاي خود را به همكلاسي هاي خود منتقل كنيد و براي آنها بازگو نماييد.
9. مطالب ياد گرفته شده را در قالب پرسش از هم كلاسي هاي خود يا ديگران مطرح كرده و از آنها بپرسيد.
10. ذهن خود را با مطالب غير ضروري انباشته نكنيد.
11. هنگام مطالعه يك فصل يا يك كتاب اول به كل آن نظر بياندازيد و سپس به مطالعه جزئيات و زير عنوان ها بپردازيد نه آن كه از همان آغاز فصل، پاراگراف به پاراگراف و بدون يك نگاهي كلي به تمام فصل يا كتاب مطالعه را شروع كنيد.
12. پس از مطالعه هر فصلي، خلاصه فصل را به دقت بخوانيد، عنوان هاي درشت را از نظر بگذرانيد آنها را روي يك صفحه كاغذ بنويسيد.
13. به مقدرا كافي بخوابيد زيرا در هنگام خواب است كه اطلاعات جديد پردازش و اندوزش مي شوند.
14. معنادار كردن: اين روش بهتر از هر شيوه ديگر به حافظه كمك مىكند و هر چه معنا عميقتر يا با جزئيات بيشترى رمزگردانى شود، مطلب بهتر به ياد مىماند. بنابراين، وقتى مىخواهيد نكتهاى را از كتابى به خاطر بسپاريد، احتمال يادآورى آن در صورتى بيشتر است كه توجه خود را بيشتر بر معناى آن متمركز كنيد. هر چه عميقتر و كاملتر به معنا توجه كنيد، بهتر آن را به ياد مىآوريد.
15. سازماندهى: با سازماندهى مطالب مىتوان به راحتى آنها را ياد گرفت، حفظ كرد و سپس به ياد آورد؛ براى يادگيرى و حفظ موضوع و مطلبى كه داراى زير مجموعه و زيرشاخههاى متعدد و متكثر است، آن را در سلسله مراتبى منطقى قرار دهيد و از كل به جزء و از بالا به پايين به زيرشاخههاى جزئىتر تقسيم كرده، به خاطر بسپاريد.
16. بافت: ما معمولاً مطالب را در شرايط زمانى، مكانى و... خاص ياد مىگيريم. مجموعه شرايط حاكم بر فضاى يادگيرى بافت نام دارد. ما وقتى مىتوانيم به آسانى مطالب را بازيافت كنيم كه بافت حاكم بر بازيابى همان بافت زمان وقوع يادگيرى باشد؛ مثلاً اگر قرار باشد شما نام همكلاسىهاى دوران راهنمايى خود را به ياد آوريد، گردش در راهروهاى مدرسهاى كه دوره راهنمايى را در آن گذرانيدهايد بازيابى اسامى دوستان همكلاسى را آسانتر مىسازد.
17. روش پس ختام: نام اين روش متشكل از حروف اول شش مرحله آن است: پيشخوانى، سؤال كردن، خواندن، تفكر، حفظ كردن و مرور كردن. فرض كنيد مىخواهيد بخشى از يك كتاب را به خاطر بسپاريد و سپس بازيابى كنيد. ابتدا بايد با پيشخوانى برداشت كلى از موضوعات مهم انجام دهيد. اين نوع پيشخوانى سبب مىشود مطالب مهم فصل را سازماندهى كنيد. در مرحله دوم، بايد درباره هر بخشى پرسشهايى طرح كنيد. در مرحله سوم، بايد هر بخش را باهدف پاسخ دادن به پرسشهاى طرح شده بخوانيد. در مرحله چهارم، بايد هنگام خواندن، ساختن پرسش و ايجاد ارتباط بين دانستههاى خود درباره مطلب بينديشيد و به مطالب خوانده شده معنا دهيد. سپس در مرحله پنجم و ششم، يعنى مراحل از حفظ گفتن و مرور كردن، بايد بكوشيد واقعيتهاى اصلى مطالب خوانده شده را به ياد آوريد و به پرسشهايى كه خود طرح كردهايد، پاسخ دهيد.
18. اگر مي خواهيد اعداد را به حافظه خود بسپاريد از روش تقطيع استفاده كنيد به اين گونه كه اعداد و ارقام را به اعداد معنادار تبديل كنيد مثلا زنجيره عددي 83، 619، 2177، 149 را به زنجيره 1492، 1776، 1983 كه سال هاي ميلادي است تبديل كنيد.
19. از مواد حاوى گلوكز (خرما، عسل و شيرينىجات طبيعى)، مواد داراى كلسيم و فسفر و ويتامينهاى D، C، B و A؛ مانند لبنيات، روغن ماهى، پرتقال، گوجه فرنگى، سبوس گندم، سبزيجات تازه، هويج و جگر به مقدار كافي استفاده كنيد.
20. با توجه به آموزه هاي ديني روشن مي شود اجتناب از گناه و دوري از محرمات شرعي و اخلاقي نقش مؤثري در تقويت حافظه دارد.