1- ميگويند در اين روز و روزگار، بهتر است به جاي اين كه خودتان براي كودك كتاب بخوانيد؛ برايش نوار قصه يا سيديهايي از اين قبيل بگذاريد.اگر كودك شما از كتاب قصهاي كه شما برايش ميخوانيد، لذت ميبرد، به خاطر خط داستاني قصه نيست؛ بلكه به دليل رابطهاي است كه هنگام شنيدن قصه با شما پيدا ميكند.
البته بعد از 2 سالگي ميتوان از اين قبيل وسايل سرگرمكننده يكطرفه نيز براي كودك استفاده كرد اما در آن سنين هم چنين وسايلي نميتواند جاي كتابخواني مستقيم توسط شما را بگيرد.
2- ميگويند براي كودكي كه مضمون قصه را درك نميكند، فرقي نميكند چه كتابي برايش بخوانيد.
تا 6 ماهگي، كودك دركي از آنچه شما برايش ميخوانيد، ندارد بنابراين از لحاظ محتوايي هيچ فرقي نميكند كه برايش كتاب قصه بخوانيد يا مثلا همين روزنامه جامجم را؛ اما كودكان زير 6 ماه هم اولويتهايي دارند كه بايد آنها را در نظر بگيريد. آنها در اين سنين معمولا شيفته تصاوير و عكسهايي هستند كه رنگهاي روشن و با كنتراست بالا دارند. سرودها و ترانههاي كودكانهاي كه وزنهاي شاد و قافيههاي تكرارشونده دارند نيز كودكان را به خود جذب ميكند.
3- ميگويند در هر نوبتي كه براي كودك كتاب ميخوانيد، بايد يك قصه را از آغاز تا پايان برايش تعريف كنيد.
هيچ ضرورتي ندارد داستان را سريع و بيوقفه از ابتدا تا انتها براي كودك بخوانيد؛ بلكه بايد بگذاريد كودك، سرعت كتاب خواندن شما را با ميزان علاقهمندي و سوالاتش تعيين كند. براي شركت دادن كودك در امر كتابخواني ميتوانيد از او بخواهيد كهمثلا چيز خاصي را در يكي از تصاوير با انگشت نشان دهد.
كتاب را طوري روبهرويش بگيريد كه تصاوير را بوضوح ببيند. در مورد عكسها صحبت كنيد، بعضي از كلمات رايج را تكرار كنيد، صدايتان را عوض كنيد و براي هر كدام از شخصيتها با صدايي متفاوت حرف بزنيد و كارهايي از اين قبيل.
4- مي گويند موقع كتاب خواندن بايد سعي كنيد بعضي از اعداد و حروف ساده را به كودك ياد بدهيد.
اصرار بر آموزش دادن به كودك در سنين پايين ممكن است اشتياق او را براي مشاركت در كتابخواني از بين ببرد. هدف از كتابخواني، لذت بردن كودك و برقراري ارتباط با اوست؛ نه آموزش اعداد و الفبا.
5- وقتي كودك ياد گرفت خودش كتاب بخواند، ديگر نيازي نيست شما برايش كتاب بخوانيد؟
حتي تا 13 سالگي، درك شنيداري كودك بالاتر از دركي است كه از مطالعه شخصي به دست ميآورد، بنابراين وقتي شما براي كودك خود كتاب ميخوانيد، او ميتواند دايره واژگاني خود را افزايش دهد.
دكتر محمد كياسالار