اورهان پاموك نويسنده اهل كشور تركيه حالا ديگر به يك چهره جهاني مبدل شده و آثار او بعد از كسب جايزه ادبي نوبل اقبال بيشتري يافته اند._

اورهان پاموك با نام كامل فريت اورهان پاموك در خانواده اي ثروتمند به دنيا آمد و دروس متوسطه را در كالج آمريكايي«رابرت» در استانبول گذراند.

نكته جالب درمورد شخصيت اين نويسنده نوع تحصيلات آكادميك اوست،پاموك فارغ التحصيل رشته اي است كه هيچ وقت به خوبي از آن ياد نكرده ،او روزنامه نگاري خوانده در حالي كه هرگز به طور عملي وارد اين كار نشده است.

اورهان پاموك به زعم بسياري از منتقدان حوزه ادبيات داستاني بيش از آن كه يك نويسنده بي بديل باشد يك نويسنده خوش شانس است،نويسنده اي كه بر اساس يك موقعيت خاص پله هاي ترقي را طي كرده در حالي كه آثار او سال ها با دريافت نوبل فاصله دارند.

به هر شكل اگر اظهار نظر منتتقدان را در باره اين نويسنده بپذيريم يا نپذيريم به هيچ وجه نمي توانيم منكر جنبه هاي زيبا شناسانه بسياري از آثار او باشيم،بدون هيچ تعارفي بايد گفت كه پاموك ذاتا يك نويسنده است،نويسنده اي كه قدرت و تسلط خود را در رماني مانند«زندگي نو» به اثبات رسانده است.

رمان «زندگي نو» شايد يكي از تكنيكي ترين آثار پاموك تا كنون باشد،رماني چند وجهي با درونمايه اي مواج كه شبيه آن را كمتر در مابقي آثار او ديده ايم.
اورهان پاموك در «زندگي نو» خواننده اش را با سوالاتي ريز و درشت مواجه مي كند و او را همراه با راوي به مسيرهايي مي كشاند كه با تمام دارا بودن درونمايه هاي امروزي به شدت رازناك است.
رمان «زندگي نو» آميزه اي از پيوند هاي مدرن عشق ،مرگ،زندگي،سنت،تمدن و دغدغه هميشگي انسان يعني جاودانگي است،آن چه بيش از هر مورد ديگر در لابلاي اين رمان ديده مي شود حكايت فرو رفتن انسان شرقي در چنبره هاي زندگي متناقض است كه به هر شكل كشور زادگاه نويسنده را به ياد مي آورد.
نكته جالب توجه در اين رمان نوع روايت آن است كه كولاژي از همه شگردهاي روايتگري در عالم ادبيات داستاني را در خود دارد،اورهان پاموك ظاهرا در اين رمان آن نگاه و سويه محتاطانه را كنار گذاشته و از روايت هاي سرراست و بدون دردسر فاصله گرفته است.
نويسنده در اين رمان فضاي كلي اثرش را با يك هماهنگي خاص و با وسواس زياد انتخاب كرده، به گونه اي كه همه اجزاي تشكيل دهنده آن به زيبايي با هم كنارآمده اند.

پافشاري اورهان پاموك در ارائه هر چه بيشتر حس توهم شخصيت هاي داستاني گرچه در بعضي موارد به ورطه افراط مي افتد،اما مهار فضاي كلي و آماده سازي ذهنيت خواننده در پذيرش ماجراهايي كه منظور نظر نويسنده است را مي توان به عنوان يك برگ برنده براي«زندگي نو» به حساب آورد.

رمان «زندگي نو» نشان دهنده اين واقعيت مهم است كه پاموك روند رشد مدرنيسم را در عوالم بشري به عنوان يك درجا زدن انساني به رسميت مي شناسد،نكته اي كه با آشنايي زدايي از واژه«نو» همراه شده است.
رمان «زندگي نو» كه ظاهرا شكلي مطايبه گونه دارد، در هيچ جا به فهمي نو و رسيدن به مكاني نو منجر نمي شود بلكه همان گونه كه گفته شد اين رفتن ها وكشف كردن ها چونان يك دايره بسته بيش از هر مورد ديگر به ايجاد توهم منتهي مي شوند.

اورهان پاموك در جاهايي از رمان آن قدر رسيدن به اين نگاه را ساده و سر راست مي كند كه خواننده را با آن همه دست كم گرفته شدن مي آزارد،او در جاهايي از رمان ظاهرا نگران نگاه تو در توي خود مي شود و فهم«نو» را درعدم پيوند توهم با جهان واقعي اين گونه شرح مي دهد:«...آغل هاي تاريك،درخت هاي بي مرگ،پمپ بنزين هاي اندوهگين،رستوران هاي خالي،كوه هاي خاموش،خرگوش هاي نگران...» كه همه آن ها به گونه اي تصوير كننده فضاي كرخت اثر به عنوان يك غمنامه براي جهان مدرن است.

ذهنيت رئاليستي اورهان پاموك گرچه در اين اثر تا حدودي جايش را به نگره هاي نو داده اما او باز هم در بخش هايي از رمان به سطح شعور مخاطب اش اعتماد نكرده و با عبور دادن اتوبوس حامل راوي از كناره هاي درياي«سياه» باز هم نمادي از فهم رئاليستي را جايگزين استفاده از نمادهاي مدرن كرده است.

اورهان پاموك در«زندگي نو» چرخشي را بر مدار تكرار آغاز كرده كه با فضاي كلي اثرش همخواني كامل دارد ، به گونه اي كه خواننده به درستي در نمي يابد كه مراد از«نو» چيست زيرا تمامي شخصيت ها به اشكال گوناگون تلاشي بيهوده در رسيدن به يك نگاه و وضعيت ديگررا آزمايش مي كنند كه هيچ سر انجامي ندارد.

رمان «زندگي نو» با تمام اشكالات فني و محتوائي اش در رديف كارهاي سوال بر انگيز جاي مي گيرد،اثري كه خواندنش لذتي زايد الوصف را در مخاطب ايجاد مي كند، اما پاسخي براي پرسش هاي ريز و درشت ارائه نمي دهد، يعني همان نكته اي كه پاموك به عمد آن را دنبال كرده است.

چاپ تازه رمان«زندگي نو» سال 1387در شمارگان 2200 نسخه و قيمت 4800تومان توسط انتشارات ققنوس عرضه شده است.

 

 

ایبنا