كتابي براي همه
جرالد ادلمن يكي از نويسندگان كتاب هاي علمي امروزه به عنوان چهره اي مطرح است كه موفق شده است پيچيده ترين مفاهيم علمي را به ساده ترين زبان ارائه دهد، ادلمن كه به خاطر تاليفات زيادش موفق به كسب جايزه نوبل هم شده در كتاب حاضربه مفهوم ازلي و ابدي آگاهي انسان پرداخته است._
ادلمن در كتاب«زبان و آگاهي» مكانيسم ايجاد آگاهي در انسان را بر مبناي ايجاد«مدارهاي نوروني» توضيح داده است و سپس وارد بحث مبسوطي در رابطه علي اين مدارها با آگاهي شده است.
ادلمن در مراحل مختلف به نقش تاثير گذار زبان در ايجاد و تكامل آگاهي پرداخته به طوري كه مي توان گفت به نظر او بدون زبان «آگاهي برتر»در انسان به وجود نمي آيد.
زبان ساده نويسنده در ارائه مفاهيم علمي باعث شده كه اين كتاب براي هر خواننده اي قابل استفاده باشد و حداقل انگيزه هاي لازم ذهني در مطالعه بيشتر اين زمينه را فراهم آورد.
به نظر مي رسد «نظريه نوروني» ادلمن يكي از جدي ترين و پيچيده ترين نظريات در مورد آگاهي است، اما شيوه ارائه آن در اين كتاب به گونه اي است كه از سويي نمي توان آن را نشناخت و از سويي ديگر بدون دقت لازم نيز نمي توان به آن دست يافت. يكي از مواردي كه در اين كتاب به چشم مي خورد نبود فهرست مطالب به جهت خط دهي به ذهنيت مخاطب است،نكته اي كه از ناشري كهنه كار بعيد به نظر مي رسد و تا حدودي از اعتماد به اين اثر كاسته است. ادلمن در پرداخت ساده خود ازمفهومي پيچيده عنصر آگاهي را به شكلي همه فهم اين گونه توضيح داده است:«همه ما مي دانيم آگاهي چيست.آگاهي همان چيزي است كه هنگام خواب عميق و بدون رويا آن را از دست مي دهيم و به هنگام بيدار شدن دوباره آن را به دست مي آوريم...» اين تعريف ساده از آگاهي كه البته به شكلي علمي آرام آرام جدي تر مي شود اين گونه ادامه مي يابد:«...در اين بيان هيچ چيز اسرار آميزي وجود ندارد.از آن جا كه آگاهي در نتيجه كاركرد هاي جسم و مغز هر فرد فراهم مي شود هيچ نوع رابطه تجربي مستقيم بين تجربه جمعي مشترك ما و تجربه فردي و آگاهي تجربي تاريخي فرد وجود ندارد ولي بدان معنا نيست كه جداسازي خصوصيت هاي بر جسته آن تجربه از راه مشاهده ،آزمايش و گزارش امكان پذير باشد...»
يكي از فصل هاي درخشان كتاب«زبان و آگاهي » فصلي به نام «ذهن و جسم» است كه به نظر مي رسد به عنوان يك فصل كليدي بايد در اوايل كتاب گنجانده مي شد،اهميت اين فصل در آن است كه به خودي خود داراي مفهومي عام از كليت معناي كتاب است زيرا در اين فصل است كه خواننده با عناصري چون ذهن و جسم و پيوند آن ها با مسئله زبان برخورد مي كند. نويسنده در اين فصل ارتباط بين عناصر ياد شده را اين گونه توضيح داده است:« بسياري از آشفتگي ها در باره مسئله ذهن و جسم منشاء زباني دارند. بعضي ديگر هم به فهم نادرست ناشي از شيوه انتخاب براي مطالعه آگاهي مربوط مي شود، بر خلاف فيزيك كه آگاهي و ادراك را فرض مي كند و به اين حوزه با ديد داناي كل نگاه مي كند در مطالعه آگاهي بايستي ديدگاه اول شخص يا ديدگاهي ذهني شناسايي شود.اگر بخواهيم آگاهي شخص ديگري را به عنوان مشاهده گر سوم شخص مطالعه كنيم بايد فرض كنيم كه آن فرد فرايند هاي ذهني شبيه خودمان دارد.سپس بايستي فر آيند هاي تجربه شده مختلفي را تدوين كنيم تا بتوان گزارش هاي ارائه شده فاعل را به آزمون گذاشته و در جستجوي سازگاري هايي بين پاسخ هاي نوروني وروان شناختي باشيم...» جرالد ادلمن در اين بخش همه بحث هاي مربوط به فكر اصلي را در قالبي زيبا ارائه كرده و خواننده را با سويه ديگري از فهم زبان و پيوند آن با آگاهي آشنا كرده است. كتاب «زبان و آگاهي» بدون شك از آن كتاب هايي است كه بايد هر فرد از هر قشري با آن مانوس شود زيرا نوع نگاه پديد آورنده به گونه اي است كه علاوه برانتقال مفهومي علمي به زباني ساده به وجه كاربردي آن نيز توجه كرده است. كتاب «زبان و آگاهي» سال 1387 در شمارگان2200 نسخه و قيمت 3600 تومان توسط انتشارات نيلوفر عرضه شده است.
ایبنا
|