كتاب «عصيانگر» يكي از آثاري است كه مي تواند خواننده رابا وجوه ديگري از شخصيت يك نويسنده آشنا كند،كتابي كه سويه اي ديگراز نوع نگاهي هوشمندانه را يدك مي كشد و باعث اعتبار بيشتر نام نويسنده اش در سطح جهاني شده است._

بسياري از منتقدان و علاقه مندان آثار كامو بر اين باورند كه مطالعه كتاب هاي او بايد با مطالعه عصيانگرآغاز شود، زيرا لايه هاي پنهان ذهنيت نويسنده در بسياري از كارهاي داستاني به شكلي ملموس تر در اين كتاب متجلي شده است.

همان گونه كه در مقدمه اين كتاب هم آمده، آلبر كامو «عصيانگر را در سال 1951 يعني كوته زماني پس از پايان جنگ جهاني دوم نوشت.اين كتاب حاصل تاملات نويسنده و انديشمندي است كه بي گمان با همه نحله هاي فكري و عقيدتي اروپاي پس از جنگ و دوران پيش از آن آشنا بوده و در جامعه اي مي زيسته كه به طور مستمر تحت تاثير مكتب هاي گوناگون قرار داشته است.

كامو در اين كتاب كم و بيش در همه تجربه هاي ايماني و عقيدتي اروپائيان ، از مسيحيت گرفته تا نيست انگاري ، از فاشيسم تا كمونيسم به پژوهشي ژرف مي پردازد و تصويري روشن از سير تاريخي افكار و عقايدي كه در طول زمان بر اروپا حاكم بوده است راترسيم مي كند.

او در اين كتاب نشان مي دهد كه چگونه كساني كه از عشق به انسان دم مي زنند همه كشتارها را با اين دست آويز توجيه مي كنند و فلسفه را عذر خواه خود قرار مي دهند و با استناد به آن براي رسيدن به هر هدفي تا آن جا پيش مي روند كه سر انجام جانيان را مبدل به داوران مي كنند.

كامو مي گويد كه آدمي با افراط در نتيجه گيري از منطق عصيان مي خواهد زمين را به قلمرويي براي خدايي خود مبدل سازد و اين جاست كه فرمان روايي تاريخ آغاز مي شود و انسان با همذات شدن با تاريخ و با وفادار نماندن به عصيان واقعي خويش خود را وقف انقلاب هاي نيست انگارانه قرن بيستم مي كند.

نفوذ ذهني كامو در اجزاي مختلف روحي ،سياسي، اقتصادي و فلسفي اروپاي پر آشوب و همواره در حال گذار هاي تاريخي از كتاب «عصيانگر» اثري بديع ساخته كه همواره در محافل آكادميك هم مورد استفاده قرار مي گيرد.

نگاه مستند كامو در بيان همه ادعاهايش اين كتاب را فراتر از يك مجموعه مقالات قرار داده و به محض شروع شدن حسي از اعتماد را در مخاطب پديد مي آورد،اعتمادي كه ريشه در ساختار منظم ذهن يك نويسنده جستجوگر دارد.

آلبر كامو در كتاب عصيانگر به واكاوي معنا و چگونگي پديد آيي مسئله «عصيان» هاي فردي و اجتماعي مي پردازد وكنش ها و واكنش هاي مربوط به آن را به داوري مي گذارد، كامو مسئله عصيان را در همان ابتدا اين گونه شرح مي دهد:«عصيانگر كيست؟كسي كه «نه» مي گويد اما به رغم رد كردن كناره نمي گيرد:نيز او كسي است كه از آغاز نخستين حركت خود«آري» مي گويد. برده اي كه در سراسر عمرش فرمان برده است ناگهان مي بيند كه نمي تواند فرمان تازه اي را بپذيرد.معني اين «نه » چيست؟ معني اش براي مثال اين است كه وضع بيش از اندازه طول كشيده است،تا كنون آري و از اين پس نه،داريد زياده روي مي كنيد و باز حد و مرزي هست كه نبايد پا را از آن فراتر بگذاريد، بر روي هم اين «نه» ثابت مي كند كه مرزي وجود دارد....بدين سان عصيان در عين حال هم بر نفي قاطعانه تجاوزي تحمل ناپذير تكيه دارد و هم بر اطميناني مبهم از حقي مسلم و به بياني دقيق تر اين احساس را در عصيانگربيدار مي كند كه او اين حق را دارد كه....»
آن چه كه بيش از هر مورد ديگر دراين كتاب جلب توجه مي كند نام نامناسب آن است كه در باور جمعي حامل حسي منفي است، گرچه اين كتاب توسط بسياري از اهل فن با عناويني چون طغيانگر،ياغي و....هم ناميده شده اما كليه اين عناوين هيچ كمكي به رفع ايجاد حس منفي نمي كنند در حالي كه تفكركامو در اين كتاب بر محور جوشش هاي دروني و تغيير وضعيت بر اساس منطق و حهان بيني كلان استواراست،يعني اين كه او از واژه عصيان آشنا زدايي كرده و پرش تفكر را نشانه رفته است.
يكي از بخش هاي درخشان كتاب«عصيانگر»بخشي به نام «عصيان و هنر» است كه به دليل تعلق روحي كاموبه اين عرصه در حد كمال ظاهر شده است،كامو در اين بخش با دستاويز قرار دادن جنبش هاي مختلف هنري به عبور هنر و هنر مند ازخود و زمانه خود اشاره كرده و نوشته است:«هنر مند با تحميل نگرش خويش به واقعيت ، قدرت امتناع خود را به اثبات مي رساند اما آن چه از واقعيت،در جهاني كه مي آفريند نگاه مي دارد نمودار رضايت او،لااقل در بخشي از واقعيت است كه او آن را از تاريكي دگرگوني در مي آورد تا در روشنايي آفرينش قرار دهد....»

آلبر كام در كتاب عصيانگر با ايجاد فصل هايي از قبيل «عصيانگر»،«عصيان متافيزيكي»،«عصيان تاريخي،عصيان و هنرو انديشه نيمروزي خواننده را با رشد منطقي جهان بيني خود آشنا مي كند و او را به جهان ذهن خود دعوت مي نمايد، كامودر طول زندگي كوتاه خود در يك يك مكتب هايي كه در كتاب به آن ها اشاره شده تامل كرده و گاه نيز به دليل روحيه عدالت طلبي كوتاه زماني در زمره پيروان برخي از آن ها در آمده اما باز هم همين عدالت طلبي و آزادي خواهي مانع از آن شده كه با تعصب بر عقيده خود پا فشاري كند و كوركورانه انديشه اي را دنبال كند كه وجدان بيدار او از پذيرش آن سر باز زده است.

كتاب «عصيانگر» سال 1387 در شمارگان2750 نسخه و قيمت 6500 تومان توسط انتشارات نيلوفر عرضه شده است.