فايزه توكلي نويسنده كتاب «تمدن مصر» در پيش‌گفتار اين كتاب تاريخي آورده است: يكي از كهن‌ترين و اعجاب‌انگيزترين تمدن‌هاي بشري، تمدن مصر باستان است. اين تمدن با بيش از شش هزار سال قدمت، يكي از پر رمز و رازترين تمدن‌هايي است كه انسان تا به امروز با آن ارتباط برقرار كرده است.

در بخش پيوند مصر با نيل، هردوت مصر را هديه نيل ناميده است. نيل از درياچه حبشه در آفريقا سرچشمه مي‌گيرد. اگر سرزمين مصر را به يك گياه تشبيه كنيم، رود نيل چون ساقه‌اي است كه مواد لازم حياتي را از طريق ريشه خود كه كيلومترها دورتر در جنوب مصر قرار دارد به ساير اجزاي اين گياه مي‌رساند.

در عهد كهن سنگي در جايي كه امروز ريگزاري انتهاي صحرا گسترده شده است، قبايل عهد نوسنگي در هزاره پنجم قبل از ميلاد در مصر سكونت داشتند و با ماهيگيري و شكار، گذران زندگي مي‌كردند، ولي در عين حال به كشاورزي و دامپروري نيز مي‌پرداختند. آنان گندم و جو و شاهدانه كشت مي‌كردند و خوك، گاو و گوسفند پروررش مي‌دادند.

در بخش نخستين فرعون مصر آمده است كه در جنوب مصر، لوح سبز رنگي متعلق به 3150 سال پيش يافت شده است. اين لوح به شكل سپري است كه در بالاي آن و بين دو نقش گاو، نام پادشاه «نارمر» با عنوان هوروس (خداي آسمان‌ها) و به خط هيروگليف ابتدايي نوشته شده است.

مذهب در مصر باستان نيز بخش ديگر كتاب را به خود اختصاص داده است. مصريان قسمت اعظم وقت خود را صرف آماده شدن براي جهان ديگر مي‌كردند. مردم به تعداد زيادي از ارواح خوب و بد معتقد بودند و هر يك از آن‌ها را ساكن كوه يا صخره، درخت يا رودخانه، ماه، خورشيد، ستاره يا اشياي ديگر مي‌پنداشتند.

در بخش اختراع كاغذ و خط مصري، كاغذ را يكي از مهم‌ترين كالاهاي بازرگاني مصر، در آن زمان و يكي از بزرگ‌ترين عطايايي است كه تمدن اين كشور به جهان بخشيده است. نوشته‌هايي كه از پنج هزار سال پيش به دست ما رسيده و خطوط آن خواناست گواه بر خوبي ساختمان اين كاغذ دارد.

بخش ديگر كتاب به راز تصاوير هيروگليفي اختصاص دارد. خط مصري باستلن، خط موسوم به هيروگليف است كه تا مدت‌ها براي پژوهشگران ناشناخته بود، زيرا علايم تصويري كه خط هيروگليف بر مبناي آن نهاده شده بود. تصاوير گوناگوني از اشكال حيوانات، تصاوير انسان‌ها و خطوطي كه در سه جهت نوشته مي‌شد را تشكيل مي‌داد. مصريان باستان معتقد بودند كه خط هيروگليف را تحوت (خداي علم و دانش) به وجود آورده و به فرزندانش (فراعنه) آموخته است.

در بخش مذهب در دوره سلطنت ميانه آمده است كه مذهب در اين دوره پيشرفت چشمگيري كرد تا اين تاريخ خداي ملي رع، رب‌النوع خورشيد بود كه قرص بال‌دار آن در آثار هنري بر جاي مانده از آن دوران ديده مي‌شود، اما سلسله دوازدهم، خداي حامي خود را به مقام خداي ملي رسانيد و آن عبارت از آمون، خداي تب بود كه سري مانند قوچ داشت. هر دو خداي يكي شدند و پس از آن رب‌النوع عمده كشور آمون، رع بود. پيروان خداي رع، شرافت و پاك‌دامني را گسترش مي‌دادند. در دوره سلطنت قديم، اوزيريس پادشاه مردگان بود، اما در دوره سلطنت ميانه هر مرده مصري اوزيزيس مي‌شدند.

پيوند مصر با نيل، ساكنان مصر كهن، نژاد مردم مصر، مصر تاريخي، نخستين فرعون مصر، اوضاع اجتماعي مصر باستان، اقتصاد و معاش مردم مصر، مذهب در مصر باستان، هنر مصريان باستان، معماري مصريان، مهندسي در مصر باستان، ادبيات باستاني مصر، نقش زنان مصري، طبقات اجتماعي زنان مصري، سهم مصر در پيشرفت تمدن جهاني، الهه بزرگ مصر، ازدواج زن مصري و ... از جمله بخش‌هاي اين كتاب تاريخي است.

چاپ نخست «تمدن مصر» از مجموعه تمدن‌هاي بزرگ جهان به قلم فايزه توكلي در 88 صفحه با شمارگان 3000 نسخه و بهاي 14000 ريال به كوشش انتشارات تيرگان منتشر شده و در دسترس علاقه‌مندان به تاريخ جهان قرار گرفته است.

 

 

 

 

 

 

ایبنا