20 آذر 1388
قصههاي صبحي، داستانهاي روايت شده فضلالله صبحي مهتدي است كه در راديو با عنوان قصههاي ظهر جمعه نقل ميشده است.
4 شنبه 4 ارديبهشت 1319 ساعت 6 بعد از ظهز راديو ايران شروع به كار كرد و دو روز بعد يعني جمعه فضل الله صبحي مهتدي نخستين داستان ظهر جمعه را با نام عمو ماندگار خواند. صبحي حدود دو دهه افسانههاي زيباي ايراني را از راديو ميخواند. ليما صالح رامسري، گردآورنده قصههاي صبحي در مقدمه نوشته است: اين كتاب گنجينهاي ارزشمند از ادبيات عاميانه و بخش بسيار مهمي از ادبيات كودكان و نوجوانان سرزمين ما بوده است. در اين كتاب كوشش بر اين بوده كه در عين حفظ شيوه نگارش صبحي، رسم الخط امروزي هم در متن قصهها رعايت شود. روايتهاي تكراري حذف شدهاند و واژههاي غريب و دشوار با استفاده از فرهنگ معين و لغتنامه دهخدا توضيح داده شدهاند. قصههاي صبحي در دو جلد منتشر شده اند. جلد اول 5 بخش افسانههاي كهن1 و2 افسانههاي اول و دوم و عمو نوروز دارد. بخش ششم تا دهم كتاب هم در جلد دوم آمده است. اين جلد شامل افسانههاي باستان، افسانههاي ملل، دژ هوش ربا، ديوان بلخ و افسانههاي بوعلي سينا است.
*صبحي از بهاييت توبه كرده بوده
درباره صبحي گفتهاند عضو فرقه ضاله بهاييت بوده است اما او پس از مدتي از اين مسلك توبه كرد و كتابي هم در نقد بهاييت با نام پيام پدر نوشت كه از آن پس او را جز سرخوردگان فرقه بهاييت به حساب ميآوردند. ليما صالح رامسري نويسنده و مدير انتشارات معين در گفتوگو با خبرنگار فارس، درباره كتاب قصههاي صبحي و شخصيت راوي آن يعني فضلالله مهتدي گفت: مادر فضل الله مهتدي مشهور به صبحي بهايي بوده و او تحت تاثير خانواده به اين فرقه گرايش پيدا كرده بود البته صبحي بعدها شخصيت ضد بهايي پيدا كرد و با نوشتن كتاب «پيام پدر» عملا از گرايش به بهايت اظهار ندامت كرد و از اين فرقه انتقاد كرد و همين باعث شد ميان بهاييان دشمنان زيادي پيدا كند و مرتب عليه او سم پاشي كنند. اين نويسنده در ادامه درباره روند گردآوري كتاب گفت: روزي نوش آفرين انصاري به من توصيه كرد در ادامه روند تهيه و گردآوري شاهكارهاي ادبي كشورمان سراغ قصههاي صبحي بروم. چون در بازار اين قصهها به صورت ناقص و پركنده وجود داشت. من هم با توجه به دسترسي كه به آرشيو داستانهاي منتشر شده از صبحي و همچنين مراجه به آرشيو راديو ايران در سالهاي اجراي برنامه قصه ظهر جمعه يعني بين سالهاي 1319 تا دو دهه پس از آن اين مجموعه داستانها را گردآوري و با توجه به رسم الخط امروزي همراه با حفظ سياق نويسنده آنها را به صورت كتاب مسنجمي در دو جلد درآوردم. البته نويسندههاي ديگر هم چون هوشنگ مرادي كرماني راهنماييها و كمكهاي بسياري براي احياي اين اثر كردند. صالح رامسري همچنين اظهار داشت: مهتدي شخصيت فرهنگي ناشناختهاي است و با توجه به گذشته او حتي اهل فرهنگ و ادب ما هم نگاه خوبي به او ندارند. او در سالهاي اجراي قصه ظهر جمعه از راديو از امكان رسانه ملي براي ارتباط با همه ايرانيان استفاده كرد و با جمع آوري و نقل قصههايي كه از سراسر ايران براي او ميفرستاند، كار بسيار ارزشمندي كرد و در حقيقت بسياري از افسانههاي جا مانده در دل تودههاي مردم ايران را زنده و ماندگار كرد. انتشارات معين دوره دوجلدي اين كتاب را در 1126 صفحه و 2هزار شمارگان با قيمت 12هزار تومان منتشر كرده است.
خبرگزاری فارس
|