|
فرهنگ موضوعي «دستور خط فارسي» همراه با متن كامل دستور خط فارسي مصوب فرهنگستان زبان و ادب فارسي به كوشش مرتضي قاسمي، توسط انتشارات سروش منتشر شد.\
اين كتاب شامل «پيشگفتار»، «فهرست دستور خط فارسي»، «دستور خط فارسي»، «فرهنگ موضوعي دستور خط فارسي» و «پانوشت‌هاي دستور خط فارسي» است.
قاسمي در بخشي از پيشگفتار كتاب مي‌نويسد: «دستور خط فارسي، كه با هدف يكسان‌سازي شيوه نگارش خط فارسي، توسط فرهنگستان زبان و ادب فارسي تدوين شده است، از جمله كتاب‌هاي مرجعي است كه مورد مراجعه طيف وسيعي از كساني است كه به هر نحو با مقوله نوشتن سروكار دارند.»
در مقدمه «دستور خط فارسی» آمده است: «خط چهره مكتوب زبان است و همان‌گونه كه زبان از مجموعه اصول و قواعدی به نام «دستور زبان» پیروی می كند، خط نيز بايد پيرو اصول و ضوابطي باشد كه ما مجموع آن اصول و ضوابط را «دستور خط» ناميده‌ايم.»
قواعد كلي دستور خط فارسي در اين كتاب حفظ چهره خط فارسي، حفظ استقلال خط، تطابق مكتوب و ملفوظ، فراگير بودن قاعده، سهولت نوشتن و خواندن، سهولت آموزش قواعد و فاصله‌گذاري و مرزبندي كلمات براي حفظ استقلال كلمه و درست‌خواني عنوان شده‌اند.
در جدول‌بندي «فرهنگ موضوعي دستور خط فارسي» خانه‌هايي با عناويني چون «آموزش»، «ابهام»، «اتصال»، «ادبيات»، «استثنا»، «اسم»، «الفبا»، «املا»، «بدخواني»، «برجسته‌سازي»، «بسيط‌گونه»، «پيوسته‌نويسي»، «تبصره‌ها»، «تركيب»، «تشديد»، «تلفظ»، «تنوين»، «جدانويسي»، «چاپ»، «حذف»، «حرف»، «خط»، «دخيل»، «درست‌خواني»، «دستور» و «زبان» وجود دارند كه خود به چند زيرمجموعه تقسيم مي‌شوند.
در اين جدول و با اين تقسيم‌بندي موضوعات مورد بحث رسم‌الخط و دستور زبان فارسي به‌تفصيل و به‌تفكيك بيان شده‌اند؛ براي مثال در زيرمجموعه «موارد كاربرد "گ" ميانجي» از خانه «ميانجي» مي‌خوانيم: «"ها"ي غير ملفوظ، در الحاق به "«ياي مصدري"، حذف مي‌شود و "گ" ميانجي به‌جاي آن مي‌آيد: بندگي. در چند كلمه، "ها"ي غير ملفوظ در الحاق به "ياي نسبت" افتاده و "گ" ميانجي اضافه شده است: "خانگي"، "هميشگي"، "هفتگي"».
فرهنگ موضوعي «دستور خط فارسي» به‌كوشش مرتضي قاسمي، زمستان گذشته توسط انتشارات سروش در ۱۸۶ صفحه، در شمارگان ۲۰۰۰ نسخه چاپ و به‌تازگي با قيمت ۲۰۰۰ تومان عرضه شده است.
خبرگزاری فارس
| 
