چاپ اول كتاب «درآمدي بر تاريخ اديان در قرآن» نوشته دكتر عبدالرحيم گواهي از سوي موسسه بوستان كتاب قم منتشر و روانه بازار نشر شد./
گفتمان اديان، مقولهاي جدي و گسترده در دينشناسي است كه همه دينهاي الهي و غير آن را در برميگيرد. اين نوشتار به صورت اجمالي، درآمدي بر مباحث تاريخ اديان الهي را از منظر قرآن بررسي ميكند.
در بخشي از معرفي اين اثر توسط ناشر درباره قرآن كريم آمده است: «اين كتاب عظيم، تاريخ مجادله و منازعه پيامبران وحياني با همه كساني است كه به نحوي غير خدا را به الوهيت و پرستش گرفتهاند و سد راه بندگان خدا از پرستش خالص و بدون شرك الهي شدهاند يا به تعبير ديگر، تاريخ درگيريها و كشمكشهاي كساني است كه در همين نشئه دنيا، چشم و گوش آنها به حقايق الهي باز شده است.»
براساس مطالب كتاب، در طول تاريخ چند هزار ساله اديان، در دل دينهاي بزرگ و جا افتاده عالم، مثل اديان هندويي، بودايي، مسيحيت و اسلام، مصلحان بزرگي پيدا شدهاند كه هر يك سهم بهسزايي در تحولات اديان مربوط ايفا كردهاند كه از آن جمله در درون دين هندويي، افرادي چون گواتمه بودا، بنيانگذار دين بودايي و مهاويرا، بنيانگذار دين جايني و همچنين نانك، بنيانگذار دين سيك هستند و در مسيحيت كاتوليك، چهره متشخصي مثل مارتين لوتر، باني مذهب پروتستان وجود دارد كه از شاخههاي تنومند دين مسيحيت است. اين قبيل اصلاحگرايان ديني كه گاهي خود اديان جديدي را پايهگذاري كردند نيز در يك بررسي جامع تاريخ اديان بايد جايگاه ويژه خود را داشته باشند و جداگانه مورد بحث و بررسي قرار گيرند.
نويسنده اين كتاب معتقد است همه مباحث اين اثر و استدلالها و استنتاجهاي آن، بر مبناي قرآن و آيات بينات آن است. لذا نويسنده كتاب ابتدا از روي ضرورت از خود قرآن، كيفيت نزول و قرائت اين كتاب مقدس يا اوصافي كه قرآن به خود نسبت ميدهد يا سخني كه درباره مخالفان و معاندان و منكران برزبان ميآورد، مينويسد.
در قسمتي از نتيجهگيري اين اثر، به قلم نويسنده كتاب نيز آمده است: «مقوله دين و دينباوري مطلبي نيست كه تاريخ و يا همه وجوه و ابعاد مختلف آن را بشود در يك مجلد بررسي كرد و نتيجهگيري نمود، زيرا از روزگار بسيار قديم كه ابناي بشر به شيءپرستي و جانپرستي (آنيميسم) و فتيشپرستي و توتمپرستي مشغول بودهاند، تا همه اديان قديم و منقرض تاريخ، و همه حكما و بزرگان ديني و پيامبران غيرالهي، نظير بودا و كنفوسيوس و مهاويرا، و در آخر نيز همه پيامبران الهي در مجموعه عظيم اديان آسماني و ابراهيمي، جملگي تحت عنوان واحد دين و پرستش ديني جمع ميشوند و در يك بررسي كلي تاريخ اديان جاي ميگيرند. از اين روي ما بحث خود را به "تاريخ اديان از ديد قرآن" محدود كرديم تا بشود حتيالمقدور دامنه بحث را جمع كرد و ابعاد مختلف را شكافت.»
كتاب حاضر، علاوه بر مدخل قرآن در قرآن و نتيجهگيري اين بحث، در سه بخش تدوين شده است. عنوان بخش اول «بحث كلي تاريخ اديان» نام دارد كه خود از پنج فصل مجزا با عنوانهاي بحث كلي تاريخ اديان، دين در قرآن، وحدت اديان الهي در قرآن، ايمان در قرآن (مومنان) و اسلام در قرآن (مسلمانان) تشكيل شده است.
«اهل كتاب در قرآن» عنوان بخش دوم كتاب است كه اين بخش نيز به پنج فصل اهل كتاب، حضرت ابراهيم(ع)، دين يهود در قرآن، مسيحيت در قرآن و صابئين و مجوس در قرآن تقسيم ميشود.
بخش سوم كتاب «كفر، نفاق و استضعاف در قرآن» نام دارد و سه فصل كفر در قرآن، نفاق در قرآن (منافقان) و استضعاف در قرآن (مستضعفان) را شامل ميشود.
آخرين عنوان اين نوشتار را «مؤخره بحث» تشكيل ميدهد كه به روابط خارجي امت اسلامي و جمعبندي و نتيجهگيري آن ميپردازد. پايان كتاب نيز با فهرستي از آيات قرآن كريم منور شده است.
چاپ اول كتاب «درآمدي بر تاريخ اديان در قرآن» در شمارگان 1500 نسخه، 500 صفحه و بهاي 98000 ريال راهي بازار نشر شد.