20 بهمن 1387
كتاب شرح و تفسير پارسي گردان ادويه قلبيه بوعلي سينا (درباره فلسفه شادماني و داروهاي شادي آور) منتشر شده است.
در مقدمه مصحح اين كتاب كه توسط حسين رضوي برقعي مترجم اثر نوشته شده، آمده است: شايد در تاريخ پزشكي پس از اسلام، پورسينا نخستين نويسندهاي باشد كه درباره داروهاي قلبي، رسالهاي جداگانه مينگارد. پس از او، تنها چند پزشك در اين موضوع، كتابچههايي به زبان عربي نگاشتهاند. تا سده نهم هجري، رساله پارسي نگاشتي درباره درباره داروهاي قلبي شناخته نشده و يا آگاهيهاي امروزي ما چنين است. هر سه تأليف انجام شده بر بنيان رساله بوعلي است. در ادامه اين مقدمه آمده است:بوعلي كتاب خود را به شانزده باب ردهبندي كرده و البته از شرح گسترده اندام قلب و رگهاي وابسته در رسالهاش يادكردي نيست و مباحث بيماريهاي قلبي وجود ندارد، همانند آنچه در كتاب قانون او ميبينيم. به نظر ميرسد بوعلي در اين كتاب، بيشتر ديدگاهي فلسفي به بيماريهاي قلبي و داروهاي آن داشته و به سخن ديگر آنچه امروز با آسيبهاي رواني همچون افسردگي (Depression) و تنش (Stress) و دلواپسي (Anxiety) ميشناسيم، در نظر داشته است. اين يادداشت همچنين افزوده است: بوعلي با فراست سرشتينش دريافته بود كه درخواست كننده تأليف اين رساله، به بحثهاي پيچيده پزشكي آن چندان علاقهاي ندارد، بلكه در مييابد اگر چيزي شبيه رساله طب روحاني محمدبن زكرياي رازي بنگارد، سودمندتر و كاربرديتر است. يعني درباره فلسفه پديد آمدن لذات و اندوه و سببها و علامتها و درمانهاي آن و البته با كمي چاشني درمان عملي در پايان آن سخن بگويد كه اشارهاي به رازي و كتابش نكرده است. ابن سينا به سال 405 در همدان بوده و به درخواست فرمانرواي آن شهر - شريف سعيد حسيني- رساله ادويه قلبيه را نوشته است. در اين كتاب از داروهاي نشاط آور و سببهاي پيدايش شادماني و شيوههاي آرام بخشي و تأثير نوشيدنيها و خوردنيهاي روزانه و داروهاي گياهي بر تقويت و كاركرد قلب ياد ميكند؛ همچنين نسخههاي آزموده شده خويش و دانشمندان پيشين براي درمان افسردگي و كاستن از اندوه را پيش مينهد. رساله حاضر، نخستين پژوهش در تاريخ پارسيگردان ادويه قلبيه و كهنترين نمونه آن در ايران زمين به شمار ميرود. اين كتاب 450 صفحهاي را نشر ني با شمارگان1650 نسخه و قيمت 8800 تومان منتشر كرده است.
خبرگزاری فارس
|