كتاب «بررسي عناصر داستان ايرانی» گردآورده مرحوم «حسين حداد» است كه به تبيين و تحليل عناصر داستان ايراني از نگاه نويسندگان معاصر ميپردازد. این كتاب اخیرا از سوي انتشارات «سوره مهر» روانه بازار شده است._
در كتاب «بررسي عناصر داستان ايراني» با گردآوري و تنظيم «حسين حداد»، ۱۶ مقاله از نويسندگان معاصر آورده شده است كه هر يك از منظري به بيان جايگاه داستانهاي ايراني و چگونگي ساختار و فرم در آنها ميپردازند. بخش اول اين كتاب «به جاي مقدمه» نام دارد كه در آن به رويكرد حوزه هنري در ارايه رمانهاي جدي و خواندني اشاره شده است.
درقسمتي از اين بخش آمده: «الگوي فعلي نويسندگان و قصهگويان ايراني، قالب و فرم رمانهاي غربي است. فرم رمانهاي غربي، قالبي است كه امكان طرح موضوعات با فلسفه و جهانبيني مادي غرب در آن وجود دارد. فلسفه و جهانبيني الهي نياز به فرم مناسب خود دارد. عشق، قهرمانپردازي، شهادت، جنگ و...در اين دو جهانبيني ريشهها و اشكال متفاوتي نسبت به يكديگر دارند...».
اولين مقاله اين كتاب نوشته «احمد سميعي» است كه «عناصر تراژدي در داستان سياوش» نام دارد. نويسنده در اين مقاله سعي كرده كه اين داستان را از نظر ساختار نمايشنامهاي و وجوه گوناگون تراژدي بررسي كند و اين بررسي را با آوردن شاهد ابيات انجام داده است.
عنوان مقاله دوم «داستانهاي كهن و داستانهاي امروزي» اثر «محمد مير كياني» است. ميركياني در اين مبحث به رويكردهاي نويسندگان در بهرهبري از داستانهاي كهن در خلق داستانهاي نو و... پرداخته است.
«غيب باوري در متون كهن» نيز عنوان مقاله «محمد علي علومي» است كه در آن به كاركرد و تاثير فراواقعگرايي يا سوررئاليزم غربي و شرقي پرداخته و در بخشهايي از آن تفاوتهاي ادبيات شرق و غرب را با مثالهايي چون ادبيات خضر و اسكندر، بيان كرده است.
علومي در اين مقاله به ارزيابي نظريات يونگ، رضا براهني(درباره نقد ادبي) و كافكا و خوابهاي كابوس وارانهاش و ...پرداخته و در قسمتهايي از اواخر نوشتار خود گفته است: «...پس آشناییزدايي تنها معطوف به زبان نيست، بلكه اعترافات حسي ماست از جهان محسوس و ملموس. البته بخشهاي ديگر نيز مطرح هستند، از جمله اينكه كلمه قراردادي نيست. بعضي كلمات هستند كه تلقين خداوند و واسطه بين خدا و انسان محسوب ميشوند».
مرحوم «نادر ابراهيمي» نيز در مقالهاي با نام «عناصر پايه در ادبيات داستاني»، به تحلیل «چيستي عناصر پايه در ادبيات داستاني» پرداخته است. وي در ابتداي نوشتار خود، اين مبحث را كه چرا موضوع يا محتوا نبايد جزو عناصر پايه باشند، در مقابل اعتقاد برخي نسبت به پايه بودن عنصر طرح، بيان كرده است.
مقاله «عبدالعلي دستغيب» نيز كه آخرين مطلب اين كتاب است، «عناصر داستاني ايراني در منطق الطير» نام دارد.
«مقدمهاي بر شگردهاي روايت در درام ايراني» نوشته منوچهر ياري، «محتوا و شكل در اولين داستانهاي روايي فارسي» نوشته محمود عباديان، «سياحت غرب و جهان پس از مرگ در ادبيات فارسي» نوشته حميدرضاشاه آبادي، «بررسي عناصر داستان ايراني در داستان سمك عيار» نوشته مصطفي رحماندوست، «جنبههاي اجتماعي و روانشناختي مثنوي مولوي» نوشته منيژه آرمين، «عناصر داستان ايراني در آثار بيهقي» نوشته محمد عزيزي، «بررسي عناصر داستان ايراني در هزار و يكشب» نوشته محمدرضا محمدی، «رديابي عناصر داستانهاي علمي –تخيلي در ادبيات» نوشته كهن محمد قصاع، «بوف كور و صادق هدايت» نوشته حبيب احمدزاده و «ساختار روايت ايراني-اسلامي» نوشته ناصر ايرانی از ديگر مقالات اين مجموعه هستند.
كتاب «بررسي عناصر داستان ايرانی»(مجموعه شانزده مقاله)، درباه گردآوري و تاليف حسين حداد، به تازگي(زمستان ۱۳۸۷) از سوي انتشارات «سوره مهر» روانه بازار شده است. شمارگان این كتاب ۲۵۰۰ نسخه و قيمت آن ۵۱۰۰ تومان است.
ایبنا
|