مجموعه شعر «صد سیاوچمانه» شامل برخی سرودههای باستانی و عامیانه كردی، به فارسی ترجمه شد. این كتاب دو زبانه كه اخیرا منتشر شده برخی ترانههای بسیار كوتاه مردم هورامان كردستان را در خود جای داده است.این ترانهها،شباهتهایی با «هایكو»ي ژاپنی دارند.\
این كتاب را فریاد شیری و رئوف باستانیان به فارسی ترجمه كردهاند. در این كتاب ۴۲ ترانه بسیار كوتاه كردی در قالب «سیاوچمانه» منتشر شدهاند كه هر قطعه از آنها یك صفحه را به خود اختصاص داده و در صفحات پایانی اصل كردی این شعرها ذكر شده است.
«سیاوچمانه» به ترانههای باستانی كردی گفته میشود كه با گویش «هورامی» و بر اساس شیوه هجایی سروده شدهاند. این ترانهها از نظر كوتاهی شباهتهایی با قالب شعری «هایكو» (نوعی شعر كوتاه با اصالت ژاپنی) دارند؛ اما قالب هجایی و مضمون آنها با هایكو متفاوت است.
نام این ترانهها (سیاوچمانه) از دو واژه «سیاو» به معنی سیاه و «چمان» به معنی چشم گرفته شده است. احتمالا نخستين ترانههای این سبك، ترانههایی عاشقانه بودهاند كه در توصیف چشمان سیاه معشوق سروده میشدهاند؛ اما نمونههای این كتاب مضامین متفاوتی را شامل میشوند. هرچند بيشتر آنها تداعیكننده زندگی ساده مردم كوهستاننشین است.
سرچشمه ترانههای «سیاوچمانه» برمیگردد به به سرودههای «گاسه» و «یسنا» در اوستا (كتاب زردشتیان) و نیز ترانههایی كه موبدان زردشتی در مراسم آیینی میخواندهاند. این ترانهها شادی، راز و نیاز و مناجات را در برمیگیرند و مضمون بسیاری از آنها ستایش طبیعت است. (این ترانهها از نظر ستایش طبیعت هم شباهتهایی با هایكوهای ژاپنی نشان میدهند.)
مترجمان در مقدمه این كتاب منطقه كوهستانی «هورامان» در كردستان را معرفی كرده و در مورد این ترانهها توضیحاتی دادهاند.
«صد سیاوچمانه» در ۱۲۰ صفحه چاپی و با شمارگان ۱۵۰۰ تومان توسط نشر مشكی منتشر شده است. این كتاب با قیمت ۲۰۰۰ تومان در كتابفروشیهای ایران عرضه میشود.
ایبنا
|