كتاب «سنت و نوآوری در حماسهسرایی» ،مباحثی در ادبیات تطبیقی، اثر دكتر محمود عبادیان، سه حماسه بزرگ گیل گمش سومری و ایلیاد یونانی و شاهنامه فردوسی را به شكل تطبیقی مورد بررسی قرار میدهد. این كتاب را انتشارات مروارید به چاپ رسانده است./
این كتاب در كنار توجه به تشابه و تفاوت این سه اثر و تحلیل تطبیقی آنها، به بررسی ارزشهای اجتماعی، ادبی و زیباییشناختی آن سه نیز پرداخته است. این بررسی در عین حال به روند گذر حماسه یا حماسهسرایی از حالت صرفا اساطیری گیلگمش به دوره پهلوانی - اساطیری ایلیاد، و به شاهنامه كه تبلور تركیب عناصر اساطیری، پهلوانی و تاریخی است میپردازد.
حماسه، كهنترین اثر مدون تمدنهای باستانی جامعه بشر است. در اين كتاب پارهاي مسايل اساسی پيدایی حماسه و سنت حماسهسرایی، با توجه به باستانیترين حماسهها به ميان آورده شده و سپس برخی جنبهها و ويژگیهای منحصر به فرد شاهنامه فردوسی با عطف توجه به سنت حماسهسرایی بحث شده است.
كتاب عباديان، سه فصل «بینالنهرین كانون كهن اسطوره و حماسه جهانی»، «حماسه اساطیری اقوام یونانی» و «اسطوره و حماسه در ایران است» را در بر می گیرد و هر فصل به بخشهای دیگری تقسیم میشود.
عبادیان در فصل اول كتاب به اسطوره تكوین عالم، اسطوره سامان پذیرفتن عالم، اسطوره آفرینش انسان، و اسطوره طوفان میپردازد. وی در فصل دوم، زمینه فرهنگ یونانی، خدایان قهرمان، قهرمان جنگ ترویا، و خلاصهای از سرودهای بیست و چهار گانه ایلیاد را بررسی میكند و در بخش دیگری از این فصل نگاهی تحلیلی به ایلیاد هومر دارد.
اسطورههای ایرانی، حماسهسرایی در ایران، نگاهی تحلیلی به برخی داستانها و رویدادهای شاهنامه، اشخاص در شاهنامه، و پیام شاهنامه برخی از بخشهای فصل سوم این كتاب اند.
اثرحاضر به عنوان زمينه كار پژوهشي پژوهندگان ادبيات فارسي درباره حماسه، با توجه عمده به شاهنامه فردوسي نوشته شده است. پژوهش و كار بر روي شاهنامه، سنتي بس ديرينه دارد؛ چنين كاري را مولفان تاريخ سيستان و چهار مقاله آغاز كردند؛ و از آن پس در درون و برون ايران به دستاوردها و رهاوردهاي ارزنده و موشكافانه منجر شد.
همچنين در این كتاب، در كنار كاوش در خصوصيتهاي اجتماعي و ادبي آثارحماسی، از برخی يافتههای ادبيات تطبيقی، جامعهشناسی و روانشناسی هنر، فلسفه هنر و تئوري ادبيات كه با نكات مورد پژوهش مناسبت دارند، بهره گرفته شده است.
در كتاب «سنت و نوآوري در حماسهسرایی»، از ميان آثار حماسي ادبيات جهاني تنها به بررسي مجمل گيل گمش و ايلياد هومر بسنده شده؛ انتخاب نخست با توجه به كهن بودن اين حماسه و گزينش دومي به خاطر شهرت جهاني و شناخت نسبي آن در ايران بوده است.
محمود عبادیان متولد ۱۲۰۷ داراي مدرك دكترای «تاریخ فلسفه عمومی» از چكسلواكی و دكترای «فلسفه كلاسیك آلمان» از آلمان و عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی، استاد دروس فلسفه گروه فلسفه دانشگاه علامه طباطبایی، استاد دروس ادبی دانشكده ادبیات و زبان فارسی دانشگاه علامه طباطبایی و استاد فلسفه غرب دانشگاه مفید قم است.
از وي تا كنون بیش از ۲۸ عنوان كتاب فلسفی و ادبی ترجمه و تألیف شده است .برخی ازكتاب های انتشار یافته وی عبارتند از: «رساله منطقی و فلسفی ویتگنشتاین»، «مقدمه هگل و زیباییشناسی»، «هگل جوان»، «تفاوت فلسفه دموكریت و اپیكو»، و «زیباییشناسی هگل».
این كتاب در قطع وزیری با بهای ۵۲۰۰ تومان و در شمارگان ۱۶۵۰ نسخه توسط انتشارات مروارید به بازار كتاب عرضه شده است.
ایبنا
|