نفس المهموم  كتابی است در مقتل حضرت اباعبدالله علیه السلام به عربی! این كتاب را مؤلف محترم آن در مصیبت حضرت سیدالشهداء نوشته و از بهترین و معتبرترین مقاتلی است كه تاكنون به رشته تحریر درآمده است. كتاب از ولادت حضرت شروع شده، سپس در مناقب حضرت و آنگاه تمام وقایع بیعت تا مرحله شهادت حضرت از اول تا به آخر را شرح می دهد. كتاب را عالم بزرگوار "حاج میرزاابوالحسن شعرانی" از علمای بزرگ ترجمه نموده و با پاورقی ها و گاهی اضافاتی كه در بعضی قسمت ها نموده، ارزش و اعتبار بیشتری به كتاب داده است.

معرفی اجمالی نویسنده
شیخ عباس فرزند محمدرضا ... القمی از علمای بزرگ صاحب مفاتیح الجنان، خاتم محدثین، مطلع و موثق و ادیب، در زهد و تقوا زیاد، در ضبط مطالب بسیار دقیق و در فارسی و زبان عربی فصیح بود. وی در سال 1294 هـ ق در شهر مقدس قم به دنیا آمد. اوایل طفولیت او در همان شهر بود كه فنون ادبیه را مطابق معمول آن زمان یاد گرفت و آنقدر متبحر شد كه او را "فرار" می گفتند. سال 1312 به نجف اشرف مشرف شد و چند سال نزد بزرگان و اساتید، تلمذ كرد. مخصوصا از محضر سیدالفقهاء آیة الله سیدمحمدكاظم طباطبائی یزدی، فقه را آموخت، ولی از آن جائیكه بیشتر به احادیث و رجال و درایه علاقمند بود، مدتی را در خدمت "حاج میرزاحسین نوری" كسب علم حدیث كرد. از جمعی مشایخ از جمله محدث نوری، سیدحسین صدر مولوی صاحب «تكلمه آمل الامل» و عده دیگری اجازه روایت داشت. او مطالبی را كه فایده نداشت، از بیانش دوری می كرد و تعصبی در مطالب تشیع و اهل تسنن به خرج نمی داد زیرا مایل بود كه از آثارش مردم بهره مند شوند هرچند كه از كتاب «كامل و طبری» روایت آورد. وی بعد از مدتی اقامت در نجف، به دلیل عارضه مزاجی و تنگی نفس به قم برگشت و همانجا ماند. در تمام این مدت، همی جز تألیف و جمع آوری احادیث نداشت.

علاقه ای كه این عالم بزرگ به تألیف داشت، قبل از 20 سالگی ایشان معلوم است كه كتاب «فوائد الرجبیه» را به خط خود نوشته است و چاپ كرده است. شیخ عباس قمی سال 1337 هـ ق، به مشهد رضوی عزیمت كرد و آنجا مجاور شد. ایشان گاهی در ایام فراغت، مخصوصا ایام اقامه عزا، مردم را به وعظ و سخنان مفید موعظه میفرمود. در سال 1341 به تقاضای جمعی از آقایان طلاب و محصلین شهر مشهد، شبهای پنجشنبه و جمعه، درس اخلاق را شروع كرد و قریب 1000 نفر از طلاب و علماء شهر در مدرسه میرزاجعفر، حاضر می شدند كه هر درس قریب سه ساعت طول می كشید. مرحوم شیخ عباس، سال 1352 مجددا از مشهد به نجف اشرف مشرف شد و دیگر همانجا ساكن گشت. ضمنا 4 مرتبه سفر به شهر شام و بیروت، چند مرتبه به خانه خدا و یك سفر هم به هندوستان رفت. محدث قمی (شیخ عباس قمی) سال 1359 ق در 23 ذیحجة الحرام در سن 56 سالگی در نجف اشرف دار فانی را وداع گفت. در صحن مطهر حضرت امیر علیه السلام، در ایوان سوم از ایوان های شرقی باب القبله كنار استادش، مرحوم محدث نوری مدفون است. مؤلفات مرحوم قمی، متجاوز از 60 مجلد است كه اكثر آنها به چاپ رسیده و نزد خواص و عوام، مشهور و مطبوع است.

ساختار اجمالی كتاب
كتاب یك مقدمه، چندین باب و یك خاتمه دارد.
مقدمه آن در مورد ولادت حضرت سیدالشهداء علیه السلام و داستان فطرس ملك است.
باب اول: در مناقب امام حسین، ثواب گریه بر حضرت، لعن بر قاتلان حضرت و اخباری كه در شهادت حضرت وارد شده است.

باب دوم: در ذكر وقایع بعد از بیعت مردم با یزید تا زمان شهادت حضرت! این باب خود بر چند فصل است. این فصول از زمان واقعه مرگ معاویه، بیعت گرفتن یزید از مردم، فرمان یزید بر بیعت امام حسین، خروج امام حسین از مدینه و ورود به مكه، جریانات كوفه و دعوت كوفیان از امام، اعزام مسلم بن عقیل به كوفه، شهادت مسلم بن عقیل، هانی بن عروه و عده ای دیگر از یاران امام قبل از واقعه كربلا (از قبیل میثم تمار، رشید هجری و ...)، خروج امام از مكه به طرف عراق و كوفه، ملاقات با حر و ممانعت او از حركت امام به سوی كوفه، ورود امام به سرزمین كربلا، وقایع مكالمات عمرسعد با امام حسین علیه السلام، جریانات قبل از عاشورا، شب عاشورا، شروع جنگ در روز عاشورا و شهادت 72 نفر از لشگر حضرت اباعبدالله الحسین علیه السلام و شهادت حضرت را شامل می شود.

باب سوم، در وقایع بعد از شهادت حضرت امام حسین علیه السلام است كه خود، چند فصل را داراست: غارت حرم حضرت حسین علیه السلام، ذكر وقایع عصر عاشورا، بردن اهل بیت از كربلا به كوفه، دفن حضرت اباعبدالله الحسین و سایر شهداء، ورود اهل بیت به كوفه و مجلس عبیدالله بن زیاد و خطبه حضرت زینب و امام زین العابدین علیه السلام، وقایع كوفه از فصل دهم، خبر شهادت امام در مدینه و فرستادن اهلبیت و سرهای شهداء به شام و ذكر وقایع شام و مجلس یزید و شهادت حضرت رقیه و بازگشت آنان از شام به مدینه.

باب چهارم، ناله ملائكه و گریستن آسمانها و زمین و اهل آن، بعد از شهادت حضرت را بیان می كند. آنگاه مرثیه و شیون جنیان بر حضرت و شرح حال دعبل و مرثیه های اوست.

باب پنجم، ذكر فرزندان و تعداد زوجات اباعبدالله الحسین علیه السلام، فضیلت زیارت حضرت، ظلم و ستم خلفا بر قبر شریف اوست كه خود، شامل چند فصل می باشد.

كتاب خاتمه ای دارد كه در آن شرح حال توابین، خروج مختار و كشتن قاتلان امام حسین به دست او، بیعت مردم با مختار، كشته شدن عبیدالله بن زیاد و آخرین مطلب عاقبت یزید و عاقبت كار مختار است.

 
 ترجمه نفس المهموم به قلم حاج میرزاابوالحسن شعرانی  

 برای خرید كتاب اینجا را كلیك كنید

درخواست کتاب	راهنماي خريد	سبد خريد	چاپ صفحه	ارسال به دوست