كتاب «
ادبیات ایران در ادبیات جهان» نوشتهی
اسماعیل آذر منتشر شد.
كتاب «ادبیات ایران در ادبیات جهان» در شمار آثار منتشرشده در حوزهی ادبیات تطبیقی است كه از سوی
انتشارات سخن به چاپ رسیده است.
نویسنده در این اثر با رویكردی تطبیقی به بررسی تأثیر ادبیات ایران بر ادبیات اروپا و جهان غرب پرداخته است.
آذر در سخن مؤلف با اشاره به كلاسهای درسش در دانشگاه و تدریس «زبان فارسی در ادبیات جهان»، از انگیزههای تألیف این كتاب گفته و در نگاهی اجمالی به آنچه در این كتاب مطرح میشود، پرداخته و آورده است: در این كتاب، تأثیر زبان و ادبیات فارسی با دیدگاههای كلی در ادبیات كشورهای دیگر طرح شده است و بعضی از موضوعها از جمله تأثیرپذیری دانته از شرق، داستانهای هزار و یك شب و كلیله و دمنه به دلیل اهمیت یافتن در طول تاریخ بیشتر مورد توجه قرار گرفته است. همچنین تحقیق بیشتر به شخصیتهای بزرگ ایرانی و نفوذ آنها در غرب پرداخته است؛ از جمله فردوسی، خیام، عطار، نظامی، مولوی، سعدی و حافظ.
این كتاب در شش فصل تنظیم شده و در هر فصل با گفتارهایی مجزا به تأثیرگذاریهای ادبیات فارسی بر جهان و برعكس پرداخته است.
آذر پس از نگارش مقدمهای بر ادبیات تطبیقی، برای نخستین فصل، عنوان «هجرت قصهها و افسانههای ایرانی به اروپا» را برگزیده است تا در بررسی تاریخی، به چگونگی طلوع ایران در اروپا اشاره كند و در ادامه، نوبت به «هزار و یك شب» میرسد تا در فصل دوم با عنوان «هزار و یك شب و ادبدوستان غرب» به حكایت آنچه بر «هزار و یك شب» در غرب رفته است، بپردازد.
اما «شعاع كلیله و دمنه» به عنوان سومین فصل از كتاب، به ترجمههای كلیله و دمنه در اروپا و زبان فارسی نگاهی دارد.
«دانته و تأثیرپذیری او از منابع شرقی» عنوان سرفصلی است كه مخاطب را به دامنهی تأثیرگذاری ادبیات فارسی بر دانته رهنمون میسازد.
نویسنده در فصل آخر، «نمونهی شعر شاعرانی كه از ایرانزمین و ادبیات آن تأثیر پذیرفتهاند» را میآورد و از چهرهایی چون ویكتور هوگو، لامارتین، ژان لاهور و... به عنوان شاعران و نویسندگان غربی نام میبرد كه متأثر از شاعران پارسیگو بودهاند.
پایانبخش این كتاب ۵۰۰صفحهیی نیز مآخذ و نمایه است.
اسماعیل آذر متولد سال ۱۳۲۳ در اصفهان، دكتری زبان و ادبیات فارسی از دانشگاه علوم و تحقیقات دارد و هماكنون نیز مدیرگروه كارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی است.