اين كتاب را سيد آقا عون‌اللهي، از اساتيد تاريخ جمهوري آذربايجان نوشته است و پرويز زارع شاهمرسي به فارس برگردانده است.
ديدگاه اين نويسنده در شيوه تاريخ‌نگاري كه براي اين كتاب برگزيده است، از روش تاريخ‌نويسي حاكم به شوروي سابقه نشات گرفته است. در اين كتاب اطلاعات ارزشمندي درباره حيات شهر تبريز از سده سيزدهم تا هفدهم آمده است. اين دوران، عصر باشكوهي است كه نقش مهم تبريز را در تاريخ ايران مي‌نماياند. اين دوران حد فاصل ميان دوران قديم و دوران جديد است. دوره‌اي كه تبريز به بالاترين درجه عظمت و شكوه خود رسيد.
مترجم در اين كار پژوهشي به يافتن معادل تاريخ‌هاي ميلادي به هجري قمري اقدام كرده و نيز اسنادي را اضافه بر كتاب اصلي، بر ترجمه‌هاي خويش افزوده است.
در اين كتاب از منابع مختلفي استفاده شده است. منابع به زبان‌هاي عربي، پارسي و تركي كه شامل كتاب هاي جغرافيايي، تاريخي، اسناد رسمي (فرمان‌ها، حكم‌ها ، نامه‌نگاري‌ها و وقف‌نامه‌ها)، تذكره‌ها، ايوان ها و داستان‌هاي برخي شاعران است. همچنين منابع به زبان‌هاي روسي و ارمني و نيز سفرنامه‌ها و يادداشتهاي مسافرتي سياحان و ديپلمات‌هاي اروپايي به زبان‌هاي مختلف مورد استفاده نويسنده قرار گرفته است كه در آغاز كتاب شرح مختصري بر اين منابع رفته است.
در اين كتاب تبريز به عنوان شهري ايراني و قديمي كه پيش از ميلاد بنا شد، معرفي مي‌شود.
حمله مغولان در اوايل سده سيزدهم ميلادي باعث ويراني بسياري از شهرهاي ايران از جمله تبريز شد ولي اهالي تبريز با پرداخت باج به اشغالگران توانستند شهر را از چپاول نجات دهند از اين رو تبريز برخلاف شهرهاي ديگر ايران كه از استيلاي مغول زيان ديدند، در اقتصاد پيشرفت كرد. همين دوران آغاز مباحث تحقيقي كتاب شده است.
پيشرفت اقتصادي تبريز در سده‌هاي سيزدهم تا هفدهم ميلادي به يك اندازه نبود در اثر عوامل داخلي و خارجي، اقتصاد شهر گاه رشد و گاه تنزل يافت. صنعت و تجارت دو عامل اساسي در اقتصاد تبريز بود.
كتاب «تاريخ پانصد ساله تبريز: از آغاز دوره مغولان تا پايان دوره صفويان» را مؤسسه انتشارات اميركبير در 300 صفحه، با شمارگان 1500 نسخه و به قيمت 4000 تومان منتشر كرده است.

 

خبرگزاری فارس