در اين كتاب منطق بولي، ماشين‌هاي حالت متناهي،‌ زبان‌هاي برنامه‌سازي، همگردان،‌مفسر، جهان شمولي تورينگ، نظريه‌اطلاعات، الگوريتم‌ها، پيچيدگي الگوريتم،‌ هيورستيك ، توابع‌ جابجايي ناپذير،‌محاسبه موازي، محاسبه كوانتومي، شبكه‌هاي نوروني ،‌آموزش ماشين و سيستم‌هاي خودسازمان ده كه از مفاهيم متنوع و مختلف كامپيوتر هستند به صورت كاملا كاربردي آمده‌اند.
مولف اين كتاب دانيل هيليس موضوعاتي را به هم پيوند مي‌دهد كه از يك سو فرآيندهاي ساده فيزيكي چون قطع و وصل كليد برق و از سويي ديگر روندهايي بغرنج چون قابليت آموزش سيستم خود سازمان‌ده در كامپيوترهاي موازي را در بر مي‌گيرد.
وي طبيعت كامپيوتر را در اين كتاب بر پايه چند اصل كلي توضيح مي‌دهد:اولين اصل، اصل انتزاع عملكردي است كه سلسله مراتب علت‌ها و معلول‌ها، از آن مشتق مي‌شود. ساختار كامپيوتر نمونه‌اي از كابرد پي در پي اين اصل در سطوح مختلف را نشان مي‌دهد.
موضوع فراگير دوم به زعم هيليس ، اصل كامپيوتر جهان شمول است كه مي گويد تنها يك نوع كامپيوتر وجود دارد و يا به عبارت دقيق‌تر همه انواع كامپيوتر، به لحاظ توانايي و ناتوانيشان شبيه هم هستند. نتيجه اين كه مي‌توان ادعا كرد هر دستگاه كامپيوتر را چه از ترانزيستورها ساخته شده باشد و چه از طناب و چوب و چه از نورون‌ها،‌مي‌توان به وسيله يك كامپيوتر جهان شمول شبيه‌سازي كرد.
موضوع ديگر اين كتاب به نوعي به موضوع اول نزديك است.در طراحي و برنامه‌سازي كامپيوتر ممكن است راه‌هايي كاملا نو وجود داشته باشد. از آنجا كه طراحي سيستم‌هاي پيچيده كارايي ندارد،‌اين شيوه نو مي‌تواند سودمند واقع شود. به واقع اين طرح نو، شبيه تكامل زيستي است. يعني فرآيندي كه در آن رفتار سيستم از انباشت بسياري بر هم كنش‌هاي ساده و بدون كنترل از بالا ، ناشي شود.
مطالب بخش نخست منجر به فهم بخش سوم از راه درك كل شيوه عملكرد كامپيوتر مي‌شود. مولف از اين راه است كه بنيان پي بردن به فكر ماشين محاسباتي جهان شمول را كه در بخش چهارم آمده است، پي‌ريزي مي‌كند.
هيليس كه خود نويسنده و مخترع است و دكترايش را درعلوم كامپيوتر دريافت كرده است، كامپيوتر را ابزاري مي‌داند كه روند تفكر ما را شتاب و گسترش مي‌بخشد.
به نظر وي كامپيوتر يك ماشين تخيلي است كه با انديشه‌هايي كه در آن انباشته‌ايم آغاز شده است ولي همين دستگاه، انديشه‌هاي ما را تا جايي پيش مي‌برد كه هرگز رسيدن به آن براي ما به تنهايي امكان نداشت.
كتاب «نقشي بر سنگ: مباني مفهومي كامپيوتر» ،6- مين كتاب در مجموعه دانش معاصر است كه بهروز بيات آن را از متن انگليسي آن ترجمه كرده است.
اين كتاب را انتشارات فرهنگ معاصر در 205 صفحه، با شمارگان3000 نسخه و به قيمت 2800 تومان منتشر كرده است.

 

خبرگزاری فارس