|
«علي اكبر دهخدا» سومين كتاب از مجموعه كتاب‌هاي مفاخر مطبوعات ايران از سوي شركت سهامي كتاب‌هاي جيبي وابسته به موسسه انتشارات اميركبير به چاپ رسيد._
سيدفريد قاسمي نويسنده اين كتاب سعي داشته در قالب بخش‌هاي مختلفي چون از تولد تا روزنامه‌نگاري، صور اسرافيل(تهران)، صور اسرافيل(ايوردون/پاريس)، روح‌القدس، سروش(اسلامبول) و فردا، به جنبه‌هاي مختلفي از فعاليت مطبوعاتي علامه علي اكبر دهخدا بپردازد.
علي اكبر قزويني كه بيشتر با عنوان علامه دهخدا شناخته مي‌شود، همچون علي‌اكبر سياسي از فارغ‌التحصيلان مدرسه علوم سياسي است. منشي‌گري در سفارت ايران در بالكان، عاملي شد كه طي اقامت در اروپا به تكميل زبان فرانسه خود بپردازد. پس از بازگشت، آشنايي او با ميرزا جهانگير شيرازي و ميرزا قاسم تبريزي سبب شد به عنوان سردبير روزنامه صوراسرافيل وارد عالم مطبوعات شود.
نشريه «هفتگي سياسي تاريخي اخلاقي صوراسرافيل» با سرمايه ميرزا قاسم تبريزي، مديريت ميرزا جهانگير شيرازي و سردبيري ميرزا علي اكبر دهخدا از روز پنجشنبه 17 ربيع‌الاول 1325 آغاز به كار كرد و در «مطبعه پارسيان» تهران چاپ شد.
قاسمي پس از ذكر موارد فوق، سرمقاله شماره نخست صوراسرافيل را به چاپ سپرده است. در اين سرمقاله مي‌خوانيد:
«حمد خداي را كه ما ايرانيان ذلت و رقيت خود را احساس كرده و فهميديم كه بايد بيش از اين بنده عمرو زيد و مملوك اين و آن نباشيم. و دانستيم كه تا قيامت باركش خويش و بيگانه نبايد بود. لهذا با يك جنبش مردانه در چهاردهم جمادي‌الاخر سال 1324 هجري قمري مملكت خويش را مشروطه و داراي مجلس شوراي ملي(پارلمان) نموده. و به همت غيورانه برادران محترم آذربايجاني ما در بيست و هفتم ذي حجه 1324 دولت عليه ايران رسما در عداد دول مشروطه و صاحب(كنستي توسيون) قرار گرفت.»
در بخش ديگري از اين متن آمده است: «ما نيز با عدم لياقت و بضاعت مزجاة(با "ميم" مضموم، به معني "اندك") قلم برداشته كه به خواست خدا شايد بتوانيم به دين و دولت و وطن و ملت خود خدمتي بكنيم و به ابناي اين آب و خاك موروثي كه با خون پدران و نياكان ما عجين و سرشته است، ابراز ارادتي نماييم.»
سيدمحمد دبير سياقي، يكي از اركان اربعه موسسه لغت‌نامه دهخدا پس از مرگ او نيز درباره دهخدا و صوراسرافيل نوشته است:
«دهخدا در هر شماره اين روزنامه مقاله‌اي پر مغز در زمينه مسائل سياسي و اقتصادي، و نمودن سير فكري جهان و بررسي وضع نابسامان داخلي، و ستيزه با عفريت جهل و خرافه و بي‌سوادي و افشاء ستم عمال حاكمه، در آغاز، و نيز در پايان، مقاله ديگري طنزآميز و انتقادي با عنوان چرند پرند در نقد اعمال ستمگران و جاهلان و سرباران جامعه، از هر طبقه و صنف و طايفه و مقام و مرتبه، و روشن كردن ذهن مردم دور داشته شده از مدنيت و آزادي، ... با طرحي بسيار ماهرانه و عباراتي ساده در حد زبان مردم عامه و بافتي خاص تحرير مي‌كند... .»
«علي اكبر دهخدا» به قلم سيدفريد قاسمي در شمارگان 3000 نسخه با قيمت 1000 تومان از سوي شركت سهامي كتاب‌هاي جيبي به چاپ رسيده است.
ايبنا
| 
