|
انتشارات نگاه اين روزها نسخه‌اي از كتاب «كليله و دمنه» با تصحيح و توضيح مجتبي مينوي را منتشر كرده است. اين كتاب با مقدمه‌اي مفصل به قلم مينوي و ديباچه‌اي از برزويه طبيب و مقدمه ابن‌مقفع، مترجم عربي كتاب و به اهتمام نيما مهديكار، به چاپ رسيده است./
مينوي در ابتداي بخشي از مقدمه‌اش بر اين كتاب نوشته است:
«كتاب كليله و دمنه از مجموعه‌هاي دانش و حكمت است كه مردمان خردمند قديم گرد آوردند و به هرگونه زبان نوشتند و از براي فرزندان خويش به يادگار گذاشتند و در دوره‌هاي متمادي گرامي مي‌داشتند و از آن حكمت‌هاي عملي و آداب زندگي و زبان مي‌آموختند. اصل كتاب به زبان «پنچه تنتره» بود كه در پنج باب فراهم آمده بود. «برزويه طبيب مروزي» در دوران انوشروان خسرو پسر قباد پادشاه ساساني آن را به پارسي برگرداند و باب‌ها و حكايت‌هاي چند بر آن افزود كه اغلب آن‌ها از مآخذ ديگر هندي بود؛ در مبادي دوران فرهنگ اسلامي ابن‌مقفع آن را به از پارسي به عربي نقل كرد و كتاب كليله و دمنه نام نهاد، از نگارش پارسي برزويه و از ترجمه عربي پسر مقفع «به هر گونه زبان» ترجمه كرده شد. در عصر سامانيان نخستين سخنگوي بزرگ زبان فارسي ابوعبدالله رودكي آن كتاب ابن‌المقفع را به نظم فارسي امروزي درآورد.»
در بخش ديگري از اين مقدمه آمده است:
«نقل كليه نسخه بدل‌ها و نشان دادن اختلافات تمامي نسخ در مورد همه كلمات مشكل بود، و كتاب را به پنج برابر آن چه هست مي‌رسانيد، زيرا كه بي‌امانتي نساخ و اعتقاد هر يك از ايشان به اين كه از همه شعرا و نويسندگان بافهم‌تر و باذوق‌تر و عالم‌تر است، باعث شده است كه اگر ده نسخه از كتابي كه در هشتاد هزار كلمه باشد بيابيم و آن‌ها را با هم مقابله كنيم، غالبا براي هر يك از كلمات آن پنج نسخه بدل خواهيم داشت و ممكن بود به جاي دوازده نسخه‌اي كه ملاك كار خود ساخته‌ام، با دو سه نسخه بيشتر كار نكنم، ولي در عمل معلوم شد كه گاهي ضبط نسخه‌اي متاخر ممد و مويد قرائتي مي‌شود كه در ده نسخه قديم به صورت ديگري آمده است.»
مينوي در پايان اين نوشته خود بر كليله و دمنه، اسامي يازده نسخه مورد استفاده و مقابله‌اش را آورده است كه نام نسخي در استانبول، وزارت معارف تركيه، كتابخانه ملي پاريس، كتابخانه بادليان آكسفورد، موزه بريتانيا و...از آن جمله‌اند.
«تمهيد بزرجمهر بختكان»، «باب برزويه طبيب»، «باب شير و گاو»، «باب بازجست كار دمنه»، «باب دوستي كبوتر و زاغ و موش و باخه و آهو»و «باب بوزينه و باخه»،نام چند فصل اين كتابند.
سطوري از باب «شير و گاو» اين كتاب اين‌گونه نوشته است:
«كليله گفت: «اگر گاو را هلاك تواني كرد چنان كه رنج آن به شير بازنگردد وجهي دارد و در احكام خرد تاويلي يافته شود، و اگر بي از آن چه مضرتي بدو پيوندد دست ندهد زينهار تا آسيب بر آن نزني. چه هيچ خردمند براي آسايش خويش رنج مخدوم اختيار نكند...
شير گفت: وفور امانت تو مقرر است و آثار آن بر حال تو ظاهر، آن چه تازه شده است باز نماي، كه بر شفقت و نصيحت حمل افتد، و بدگماني و شبهت را در حوالي آن مجال داده نيابد.»
كتاب «كليله و دمنه»(انشاي ابوالمعالي نصرالله منشي)، براساس تصحيح و توضيح مجتبي مينوي و به اهتمام نيما مهديكار، به شمارگان 1100 نسخه از سوي انتشارات نگاه منتشر شد. اين كتاب 396 صفحه‌اي با قيمت 6500 تومان ارايه مي‌شود.
ایبنا
| 
