'برادران كارامازف'، 'طبری و تفسیر مجمع البیان، 'فرهنگ نمادها'، 'خاتون تبریز'، 'با شیرینی وارد می‌شویم'، 'بلندبالای ایل' و... برخی كتاب‌های تازه منتشر شده در بازار كتاب محسوب می‌شوند.
سال تحصیلی جدید شروع شد، سالی كه بسیاری از كودكان ایران زمین با كتاب و قلم، با نوشتن آشنا می‌شوند. كودكان شهرهای كوچك و روستاهای دور كه تا قبل از مدرسه با كتاب انس و الفتی ندارند و برخی حتی با زبان فارسی غریبه‌اند و شوق آموختن در این ماه مهر بر دل‌هایشان می‌نشیند. كودكانی كه آینده این كشور را می‌سازند و مردم این سرزمین را به رشد و تعالی رهنمون می‌شوند. برای این كه الفبای برادری را پشت همین نیمكت‌های سرد می‌آموزند. چه خوب است كه آموزگاران این كودكان، فرهنگ مطالعه را در ضمیر شاگردان خود نهادینه كنند. در كلاس‌های انشا به جای موضوعات تكراری و كهنه و دستمالی شده، به داستان‌خوانی بپردازند، كتابخوانی را آموزش بدهند تا نهال نازك این باغ روزی بارور شود.
اما آنچه در این هفته به بازار آمده است، كتاب‌هایی‌اند كه در حوزه‌های گوناگون تألیف یا ترجمه شده‌اند و هر كدام واجد ارزش‌های زیبایی‌شناختی به لحاظ موضوع و مضمون یا شكل و فرم هستند. گشتی در این بازار ما را با چند و چون این آثار بیشتر آشنا می‌كند:
«طبری و تفسیر مجمع‌البیان» دفتر چهاردهم از مجموعه «ایرانیان و قرآن» است كه مؤسسه خانه كتاب چاپ و منتشر كرده است. مؤلف كتاب علی اكبر شایسته‌نژاد در این اثر، طبری و تفسیر گرانسنگ مجمع‌البیان را به زبانی ساده به نسل جوان و قرآن‌پژوه معرفی كرده است. طبری از مفسران بزرگ جهان اسلام، تفسیر مجمع‌البیان را به پیروی از تفسیر تبیان شیخ طوسی تألیف كرده. او بر این باور بود كه پیشینیان كار شاخص، منسجم و كاملی در تفاسیر روایی قرآن خلق نكرده‌اند، از این رو دست به كار شد و تفسیر شگرفی آفرید. مختصر، پیراسته، برخوردار از نظم و ترتیبی شایسته و ساختاری استوار، شامل مهم‌ترین مباحث ادبی روایی، شأن نزول، قصص و آیات و پاسخ به شبهات. «طبری و تفسیر جامع‌البیان» دفتر چهارم از مجموعه ایرانیان و قرآن است كه مؤسسه خانه كتاب منتشر كرده است. مؤلف كتاب، غلامرضا جمشیدنژاد اول، طبری و تفسیر ارزشمند جامع‌البیان را به نسل جوان و قرآن‌پژوه به زبانی ساده معرفی می‌كند. ابوجعفر محمدبن جریر طبری، مورخی بزرگ و فقیهی صاحب سبك، محدث و مفسری نام‌آور و پیشگام در حوزه‌های معرفتی عصر خویش بود. تفسیر طبری بیشتر جنبه روایی دارد و از ارزشمندترین مصادیق تفاسیر نقلی به شمار می‌آید. در عین حال مملو از استشهادهای تاریخی و ادبی است.
«آنچه اتفاق افتاد» خاطرات نظامیان عراقی به روایت مرتضی سرهنگی است كه از سوی انتشارات سوره مهر در سه مجلد چاپ و منتشر شده است. سرهنگی در مقدمه كتاب می‌نویسد: جاذبه این خاطرات برای من به حدی است كه در این چند سال توانستم از لابه‌لای حدود 65عنوان كتابی كه از خاطرات عراقی‌ها در ایران ترجمه و منتشر شده، 30 خاطره كوتاه را كه به نظرم نو و شگفت بود دستچین كنم. درباره هر خاطره هم چند سطری نوشتم به این امید كه دایره مجال اندیشیدن را كمی بزرگ‌تر كنم، زیرا اعتقاد دارم بدون اندیشیدن به واقعه بزرگی مثل جنگ به آسانی نمی‌توان به نقطه مركزی آن رسید.
«راهنمای دستور زبان فارسی» عنوان كتابی به قلم دكتر حسن انوری و دكتر یوسف عالی‌عباس‌آباد است كه دفتر اول و دوم آن در یك مجلد توسط انتشارات سخن منتشر شده است.
«دستور زبان فارسی 1» درباره اركان زبان و ویژگی‌های اجزای آن بحث می‌كند با نگاهی كه به دستور زبان‌های فارسی از زمان نگارش اولین كتاب تا به امروز می‌اندازیم. به تفاوت‌هایی درباره نحوه تعریف، مبنا و اركان دستوری زبان فارسی برمی‌خوریم. «دستور زبان فارسی 2» در ادامه دفتر اول تألیف شده و مباحث زبان فارسی و دستور نگارش آن در این دفتر بررسی شده است. نام اختصاصی این كتاب دستور تاریخی نیز هست. به این سبب كه در این كتاب زبان فارسی از زمان آغاز و پیدایش آن تا حدود یك قرن پیش بررسی شده و تحولات و تقسیم‌بندی‌هایی كه به علت‌های تاریخی و زبان‌شناسانه در آن اتفاق افتاده، تحلیل و تبیین می‌شود.
«دانشمندان ایرانی» پژوهش و نگارش عبدالرفیع حقیقت (رفیع) است كه از كهن‌ترین زمان تاریخی تا پایان دوره قاجار را دربرمی‌گیرد. ناشر این كتاب انتشارات كومش است. در این كتاب پس از مقدمه نویسنده پیرامون سهم ایران در پیشرفت علم و تمدن بشری، از ثریت (سریت) پزشك و جاماسپ حكیم فرزانه تا جامع ملاهادی سبزواری و میرزاابوالحسین جلوه و... معرفی می‌شوند.
«نگین سخن» كتاب دیگری است تألیف عبدالرفیع حقیقت (رفیع) كه جلد سیزدهم آن شامل شیواترین آثار منظوم ادبیات پارسی كه از سوی انتشارات كومش به بازار آمد. در این كتاب اشعاری در قالب كلاسیك و شعر نو از رودكی سمرقندی تا معینی كرمانشاهی آمده است. البته در انتخاب اشعار گویا گردآورنده هیچ معیار و ملاكی جز پسند و سلیقه شخصی كه آن هم در سنین مختلف دستخوش تغییر و دگرگونی است، درنظر نگرفته است. «100دیكتاتور تاریخ» یا شرح حال یكصد تن از شریرترین مستبدان جهان اثر نایجل كاتورن مورخ و روزنامه‌نگار انگلیسی با ترجمه عبدالرضا هوشنگ مهدوی از سوی نشر البرز منتشر شد.
100 تن از حاكمان شریر در طول تاریخ، شامل زنان و مردانی كه قدرت شیطانی خود را بر ضد انسان‌های تیره‌بخت و زیردستان خود به كار می‌بردند، در این اثر معرفی می‌شوند.
از نرون و كالیگولا امپراتوران خونخوار روم و چنگیزخان و تیمورلنگ مستبدان خونریز شرقی تا آدولف هیتلر و ژوزف استالین كه مسئول كشتارهای دسته‌جمعی در ویرانگرترین جنگ تاریخ بشر بودند.
«تاریخ مغول – تیموریان» اثر لوسین بوا با ترجمه محمود بهفروزی از سوی انتشارات آزادمهر به چاپ دوم رسید. چاپ اول این كتاب در سال 83 منتشر شده بود. تاریخ مغول و وارثان این سلسله برای جوامع شرقی همیشه درس آموز است. آنچه كه در یورش مغولان در مشرق زمین نابود شد و از میان رفت، در این اثر از زوایای گوناگون مورد بحث و بررسی قرار می‌گیرد. «نظام پولی بین‌‌المللی و بحران مالی جهانی» اثر استاد نی‌چنكو با ترجمه ناصر زرافشان از سوی انتشارات آزادمهر منتشر شده است. مصایب و محرومیت‌های ناشی از بحران‌های اقتصادی بر سر همه مردم آوار می‌شود و هزینه نهایی آن را نیز مردم به عنوان قربانیان نهایی می‌پردازند. بنابر این حق مردم است كه بدانند این گونه بحران‌های اقتصادی در جهان چرا و چگونه به وجود می‌آیند و چه تأثیری بر زندگی آنها به جا می‌گذارد. در این كتاب نویسنده به زبانی ساده و قابل فهم بحران‌های ادواری در اقتصاد جهان را توضیح می‌دهد.
«فرهنگ نمادها» اثر مشترك ژان شوالیه و آلن گربران با ترجمه سودابه فضائلی مجموعه‌ای پنج جلدی است كه جلدهای مختلف آن طی چند سال اخیر به شكل متناوب منتشر می‌شد و سرانجام جلد پنجم آن نیز چندی پیش به بازار آمد و این مجموعه كامل شد. «فرهنگ نمادها» كه یكی از كامل‌ترین فرهنگ‌ها در این زمینه است توسط انتشارات جیحون منتشر شد و برخی از مجلدات آن چند بار هم تجدید چاپ شده‌اند.
«خانه‌ام ابری است» عنوان كتابی است به قلم دكتر تقی پورنامداریان كه به نقد و بررسی اشعار نیما یوشیج می‌پردازد. عنوان فرعی كتاب «شعر نیما از سنت تا تجدد» است و چاپ قبلی آن توسط انتشارات سروش منتشر شده بود. اما چاپ جدید با چاپ‌های قبلی تفاوت دارد. تفسیر و تأویل بهترین شعرها، بلاغت مخاطب، گفت‌وگو با متن، روابط بینامتنی در تأویل شعر نیما از جمله مباحث جذاب و قابل تأمل كتاب مذكور است. «دفتر دانایی» بازخوانی و بازنویسی مدرن از آثار كلاسیك توسط هیوا مسیح است كه مؤسسه انتشارات نگاه منتشر كرده است. دفتر اول این مجموعه «شمس تبریزی» است و دفتر دوم «رباعیات خیام» است، رباعیات خیام به صورت شعر سپید به شكل پلكانی نوشته شده است كه خوانشی تازه‌تر را نوید می‌دهد.
مؤسسه انتشارات نگاه مجموعه آثار آگاتا كریستی را با ترجمه بهرام افراسیابی تدارك‌دیده كه در قدم اول شش عنوان از آثار او را منتشر كرده است. هنر و غمگین، مهمانی‌شوم، قتل با كتاب جادو، به سوی صفر، قتل در قطار سریع‌السیر شرق و آنگاه دیگر هیچ، عناوین شش جلد كتاب مذكور هستند. این مجموعه در قطع پالتویی چاپ شده‌اند و دارای طرح جلدهای زیبا و متناسب به قلم جواد آتشباری است.
«خاتون تبریز» اثر فرمان كریم‌زاده نویسنده معاصر جمهوری آذربایجان است كه با ترجمه غلام خاتون (غلامرضا طباطبایی مجد) از سوی نشر دنیای نو منتشر شده است. این رمان یك رمان تاریخی است كه وقایع آن در منطقه آذربایجان می‌گذرد. در این رمان عشق و حماسه و سیاست توأمان نقش‌آفرین هستند. «آزمون آتش» رمانی از شهرزاد احمدی است كه نشر البرز منتشر كرده است. این رمان داستان زندگی زوج جوانی به نام نگین و بهداش را روایت می‌كند كه در ابتدای زندگی زن متوجه تغییر خلق و خو و رفتار شوهر می‌شود و...
«آتوسا، دختر كوروش بزرگ» رمان تاریخی به قلم هلن افشار است كه چاپ سوم آن به تازگی از سوی انتشارات جوانه توس منتشر شده است. آتوسا دختر كوروش بزرگ زنی نام‌آور در جهان باستان است كه در این اثر داستانی سرگذشت او با همه توانایی و جنگاوری در دشت‌های پاسارگاد و در ارگ پارسه به تصویر كشیده می‌شود. این رمان در سال 88 منتشر شده بود و با استقبال مخاطبان در كمتر از یك سال به چاپ سوم رسید.
«با شیرینی وارد می‌شویم» مجموعه 13 داستان كوتاه نوشته فریبا حاج دایی است كه از سوی انتشارات فراسخن منتشر شده است. حوادث این داستان‌ها غالباً در محیط خانه و شهر می‌گذرد و زنان در این داستان‌ها عموماً نقش محوری را دارند. نویسنده اگرچه نخستین كتابش را منتشر می‌كند ولی با عناصر داستان‌های مدرن و داستان‌نویسی امروز به خوبی آشناست و در نقل روایت انسان‌های امروز تبحر دارد.
«برادران كارامازف» اثر شاخص و برجسته تئودور میخائیل داستایوفسكی با ترجمه مشفق همدانی از سوی انتشارات بدرقه جاویدان منتشر شده است. مشفق همدانی یكی از نخستین مترجمانی بود كه آثار داستایوفسكی را به خواننده فارسی زبان معرفی كرده بود. این رمان هم نخستین بار در سال 1344 منتشر شده بود كه اكنون با حروفچینی جدید و صفحه‌بندی تازه به زیور طبع آراسته شد.
«دستیار حقوقی» رمانی از جان گریشام با ترجمه فریده مهدوی دامغانی است كه از سوی كتابسرای نیك منتشر شده است.این رمان زندگی جوانی آرمانگرا را روایت می‌كند كه بسیار خوش‌قیافه و بیش از حد جسور است و بیش از حد خودخواه. اما وكیلی بسیار زیرك و درخشان است كه سختی‌های فراوانی را تحمل می‌كند تا یاد بگیرد در دنیا واقعاً چه می‌گذرد؟
«نمایشنامه‌های ماه» عنوان كلی نمایشنامه‌هایی است كه انتشارات سوره مهر برای چاپ تدارك دیده است و در این ماه سه نمایشنامه به نام‌های «بوبوك» نوشته بنفشه اعرابی، «بلندبالای ایل» نوشته حمید قاسم‌زادگان جهرمی و «پشت چراغ قرمز» نوشته مسلم قاسمی را منتشر كرده است. نمایشنامه بوبوك براساس داستانی از تئودور داستایوفسكی نوشته شده و داستان زندگی هشت انسان را در دنیای پس از مرگ روایت می‌كند.
«بلندبالای ایل» شامل چهار نمایشنامه است و موضوع آنها به واكنش‌های طیف‌های مختلف مردمی در دوران جنگ می‌پردازد. چهار نمایشنامه مذكور قبلاً به صحنه رفته‌اند. «پشت چراغ قرمز» شامل 6 نمایش در مورد مسائل اجتماعی است كه در گفت‌وگوهای مردم در یك تاكسی اتفاق می‌افتد.
«قدرت تفكر» نوشته هارون یحیی با ترجمه علیرضا عیاری از سری كتاب‌های راهی به سوی آفرینش توسط انتشارات منادی تربیت منتشر شد.این كتاب در شمارگان 3 هزار نسخه با نثری ساده و روان بسیاری از مباحث مهم و بنیادی را تشریح می‌كند.
روزنامه ایران-سایر محمدی
| 
