كتاب «كاخواره نايين» با زير عنوان طليعه ديوارنگاره‌هاي مكتب اصفهان نوشته سعيد خودداري‌ناييني منتشر شد.\
اين كتاب در 6 فصل و با تاكيد و تمركز بر تحليل تاريخي نگاره‌هاي خانه پيرنيا نوشته شده است. در اين اثر زمينه تاريخي ساخت اين بناي شاهانه و مالكيت تاريخي آن مورد بررسي قرار گرفته است سپس با مروري بر ديوارنگاره‌هاي دوره صفوي به روش‌ها و نمونه‌هايي از هنر ديوارنگاري قرن دهم اشاره شده است.
خانه تاريخي پيرنيا به عنوان يكي از مهمترين بناهای سنتي شهر نائين الگوي، مهم معماري و هنري خانه هاي تاريخي منطقه و كوير مركزي ايران محسوب مي‌شود. اين خانه متعلق به دوران صفويه بوده و از اجزاء مختلفي از جمله ورودي، دالانهاي متعدد ، هشتي، غلامگردش، ايوان شاه نشين، اتاق نشيمن، گودال باغچه، باغ و بخش‌هاي مختلف ديگر تشكيل شده. اين بنا از مجموعه خانه‌هاي متعددي تشكيل شده كه هركدام با كاربردي متفاوت و مخصوص ساخته شده است.
اين بنا خانه حاكم نائين بوده و در ابتدا شخصي به نام قاصي نورالهدي در اين خانه زندگي مي‌كرده. این بنا در دوره قاجار به خاندان پيرنيا رسيده و شخصي به نام ميرزا احمد خان پيرنيا، حاكم نائين در اين خانه زندگي كرده است.
مهمترين ويژگي هنري خانه تاريخي پيرنيا وجود نقاشي‌هاي ديواري و گچبري‌هاي زيباي آن در ايوان شاه نشين، اتاق تشريفات و اتاق مخصوص حاكم است.
موقعيت خانه پيرنيا در بافت تاريخي شهر نايين با توجه به كاربري امروزي آن فضاها، فنون اجراي نگاره‌ها در بنا، روش‌هاي پياده كردن نقوش روي ديوارهاي بنا، شرح نگاره‌هاي صفه، اتاق كرسي و بالاخانه، اشعار، تزيينات، داستان‌ها، موضوع نگاره‌ها، تفاوت‌ها و تشابهات ميان سطوح مختلف تزيين شده، بررسي قاب‌هاي كتيبه‌اي و داستاني در اين كتاب مورد بررسي قرار گرفته و درباره آنها توضيح داده شده‌است.
در پايان كتاب هم مقايسه نگاره‌هاي هم دوره اين بنا چون نگاره‌هاي كاخ چهل ستون قزوين، نسخه‌هاي خطي مصور، طرح‌هاي جلدسازي و نقوش فرشبافي قرن دهم، تحليلي تاريخي صورت گرفته تا از طرفي زمان اجراي اين نگاره‌ها مشخص شود و از طرف ديگر هنرمنداني كه طرح اين نگاره‌ها به دست آنها انجام يافته، شناسايي شوند.
مولف در پيشينه كتاب اشاره مي‌كند كه سال‌هاي نوجواني خود را در نزديكي اين بنا سپري كرده و روزها جزييات آن را مورد توجه قرار داده است، و همواره فقدان مرجعي را كه بررسي كاملي درباره اين تزيينات انجام داده باشد احساس مي‌كرده است. وي تاريخ تحقيق اين دوره را متغير در نظر گرفته و براساس آن پژوهش‌هاي كتابخانه‌اي و ميداني انجام داده است.
او در پژوهش ميداني سعي داشته نمونه‌هاي مشابه و نزديك به بنا را شناسايی كند و مورد مقايسه و تطبيق قرار دهد. نويسنده تاكيد دارد، معماري، ادبيات و نقاشي در اين بنا به گونه‌اي با هم گره خورده‌اند كه بررسي هر يك بدون توجه به ديگري راهگشا نخواهد بود. در مورد معماري بنا هنوز مواردي وجود دارد كه نيازمند مطالعه و پژوهش باستان‌شناسانه بيشتري است كه به دليل تمركز بر تزيينات بنا از طرح آنها خودداري شده است.
نويسنده در پيشينه كتاب به ويژگي‌هاي اين بنا پرداخته است. به اعتقاد وي، يكي از جذاب‌ترين ويژگي‌هاي خانه پيرنيا (موزه مردم شناسي كوير نايين) تزيينات نقاشي و ديوارنگاره‌هاي اين بناست.
وي معتقد است، ديوارنگاره‌ها در اين پژوهش به معناي تزيينات اجرا شده روي ديوار شامل نقاشي‌هايي با مضامين ادبي، تزيينات اسليمي و ختايي و كتيبه‌هاي است كه مانند ديگر آرايه‌ها به منظور تزيين طرح اندازي شده‌اند.
خودداري‌ناييني طي پژوهش و تحقيق درباره اين موضوع به اين نتيجه رسيده است كه خانه پيرنيا يكي از موارد نادر از نظر اجراي تزيينات پركار معماري و ديوارنگاري در منطقه‌اي خارج از پايتخت‌هاي ايران دوره صفوي است شهر نايين و بافت تاريخي آن در شرق استان اصفهان قرار گرفته است. عناصر موجود در بافت تاريخي شهر، بناها و آثاري از دوره‌هاي تاريخي اشكاني و ساساني تا دوره قاجار و پهلوي است.
كتاب «كاخواره نايين» با زيرعنوان طليعه ديوارنگاره‌هاي مكتب اصفهان نوشته سعيد خودداري‌ناييني در شمارگان 1500 نسخه و با قيمت 12000 تومان از سوي موسسه تاليف، ترجمه و نشر آثار هنري «متن» به فروش مي‌رسد. تصاوير مظفرعلي به عنوان يكي از هنرمنداني كه در انجام تزيينات اين بنا مشاركت داشته است به همراه تصاوير خانه پيرنيا يا كاخ اعياني نايين براي نخستين بار در اين اثر منتشر شده است.
نتشر شد.\
